جنبش راه سبز - خبرنامه

جنبش راه سبز - خبرنامه


احتمال دخالت دولتی در ربایش مرزبانان/ از جان گروگان ها در پاکستان حفاظت شود

Posted: 26 Mar 2014 05:56 AM PDT

ظریف در جمع خبرنگاران
جرس: محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه نخستین جلسه هیأت دولت در سال ۹۳ با حضور در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت پنج مرزبان ایرانی گروگان گرفته شده از سوی جیش‌العدل با بیان این‌که نگرانی عمده همه دولت و دستگاه دیپلماسی، وضعیت سربازان ما در پاکستان و هم‌چنین وضعیت دیپلماتی است که قبلا در یمن گروگان گرفته شده است، اظهار کرد: در این زمینه ما تمام تلاش‌های ممکن را صورت دادیم و با دولت پاکستان و یمن در تماس بوده‌ایم.

 

به گزارش خبرآنلاین، وی با اشاره به این‌که در لبنان شاهد شهادت یکی از دیپلمات‌هایمان بودیم و در یمن نیز اتفاق دیگری افتاد و اخیرا نیز گروگان‌های ما در پاکستان هستند، افزود: به نظر می‌رسد این‌ها اقدامات هماهنگ‌ شده‌ای است که همه آن‌ها از روی ضعف و ترس از حضور قدرتمند جمهوری اسلامی ایران است و یک حرکت هماهنگ شده است که شاید دخالت دولتی هم در آن وجود داشته باشد.

 

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: توقع ما از دولت پاکستان این است که هر‌چه سریع‌تر به این موضوع رسیدگی کنند. ما از روزی که این واقعه بسیار نگران‌کننده اتفاق افتاده است تا امروز تماس‌های مرتبی با دولت پاکستان در سطوح مختلف از جمله مقامات عالی در سطح نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه تا مقامات امنیتی داشته‌ایم و تلاش‌هایمان را ادامه می‌دهیم.

 

ظریف با بیان این‌که دولت پاکستان به خوبی می‌داند که دولت و مردم ایران توقع دارند از جان گروگان‌های ما در پاکستان حفاظت شود، افزود: امیدواریم گروگان‌های ما هر‌چه سریع‌تر سالم و بدون خطر به کشور و آغوش خانواده‌هایشان برگردند و توقع ما این بود که این کار تا عید صورت گیرد و امیدواریم هر‌چه سریع‌تر این اتفاق بیفتد. البته ما هم اقدامات مختلفی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی صورت داده‌ایم و توقع داریم جامعه بین‌المللی هم در این زمینه ساکت نماند.

 

ظریف در پاسخ به این‌که از آن جایی که پاکستان کشوری هسته‌ای است، ناامنی‌های موجود در این کشور چه توجیهی دارد؟ گفت: سلاح هسته‌ای برای هیچ کشوری امنیت داخلی و خارجی نمی‌آورد و این موضع اصلی ماست. البته دوستان ما در پاکستان دیدگاه‌های خود را دارند، اما دیدگاه ما را در این زمینه به خوبی می‌دانند. وی تصریح کرد: باعث تأسف است که کشور پاکستان نتوانسته است در محدوده مرزهای خود امنیت ایجاد کند و مانع این شود که تروریست‌ها از خاک آن به عنوان مأمن استفاده کنند.

 

رییس دستگاه دیپلماسی کشور با اشاره به روابط خوب ایران و پاکستان و این‌که دو کشور، دو دولت و دو ملت همواره در طول تاریخ روابط بسیار خوبی داشته‌اند، گفت: امیدواریم این روابط بسیار خوب باعث شود که دولت پاکستان شجاعت و جسارت پیدا کند و این کار را با جدیت بیش‌تر دنبال کند. البته ما هم تلاش‌های خودمان را در این زمینه ادامه می‌دهیم.

 

ظریف هم‌چنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که سپاه مدعی شده است مکان جیش‌العدل را می‌داند و تصمیم به اقدام عملیاتی داشته که وزارت خارجه و کشور مانع آن شده‌اند؟ توضیح داد: من چنین اطلاعی را از سپاه دریافت نکرده‌ام و بعید می‌دانم هیچ فرد مطلع و مسئولی از این صحبت‌ها کند.

 

ظریف با بیان این‌که تصمیم‌گیری در کشور ما سازمانی نیست، گفت: در کشور ما تصمیم‌گیری در محافل ویژه تصمیم‌گیری انجام می‌شود و وقتی تصمیمی گرفته می‌شود مربوط به کل نظام است پس من یقین دارم صحبتی که شما می‌کنید، صحبت یک عنصر غیرمسوول است چون مسوولان سپاه هیچ‌گاه چنین صحبتی را نخواهند کرد.

سفیر پاکستان به وزارت خارجه احضار شد

Posted: 26 Mar 2014 05:09 AM PDT

جرس: یک مقام آگاه در وزارت امور خارجه اعلام کرد: سفیر پاکستان در تهران در ارتباط با پیگیری جدی وضعیت مرزبانان ربوده شده ایرانی به وزارت امور خارجه احضار شد.

 

به گزارش ایرنا، این مقام آگاه افزود: سفیر پاکستان در تهران صبح امروز (چهارشنبه) در ارتباط با پیگیری جدی وضعیت مرزبانان ایرانی ربوده شده و اقدام فوری دولت پاکستان در شناسایی و دستگیری عاملان شهادت یکی از مرزبانان و تحویل آنها به ایران احضار شد.

 

گروهک تروریستی جیش العدل ۱۷ بهمن ماه ۱۳۹۲ پنج مرزبان ایرانی را در منطقه جکیگور شهرستان سرباز در جنوب سیستان و بلوچستان ربود و به پاکستان منتقل کرد.

 

جیش العدل سوم فروردین ماه اعلام کرد که یکی از پنج مرزبان ایرانی ربوده شده به نام جمشید دانایی فر را اعدام کرده است.

 

«مرضیه افخم» سخنگوی وزارت امور خارجه روز سه شنبه با ابراز تأسف شدید از خبر شهادت یکی از مرزبانان ایرانی به دست تروریست ها، دولت پاکستان را مسوول پاسخگویی نسبت به این موضوع دانست.

 

وی با بیان اینکه تاکنون اقدام جدی از سوی طرف های پاکستانی انجام نشده است، تاکید کرد: ایران خواستار اقدام جدی و فوری دولت پاکستان برای دستگیری و تحویل تروریست ها و تضمین سلامتی و بازگشت مرزبانان کشورمان است.

وزیر ارشاد:توقیف‌ روزنامه‌ها ربطی به دولت ندارد

Posted: 26 Mar 2014 05:09 AM PDT

جرس: در پی موج انتقادات به دولت در زمینه توقیف برخی مطبوعات، وزیر ارشاد دولت یازدهم در پاسخ به سوالی درخصوص توقیف هفته‌نامه «نه دی» توضیح داد: توقیف‌ها یا تذکرهای کتبی یا هر اقدامی در رابطه با روزنامه‌ها و نشریات ربطی به دولت ندارد.

 

به گزارش تابناک، علی جنتی افزود: هیئت نظارت بر مطبوعات هفت عضو دارد که شامل نماینده قوه قضاییه، مجلس، شورای عالی انقلاب فرهنگی، حوزه علمیه و... است و وزارت فرهنگ و ارشاد و علوم فقط دو عضو از این مجموعه هستند؛ بنابراین تصمیمات بر اساس نظریات اکثریت است و این تصمیم بر اساس نظر اکثریت هیئت نظارت بر مطبوعات بوده است.

 

وزیر ارشاد خاطرنشان کرد: با توجه به تذکرات متعددی که به هفته‌نامه «نهم دی» که در سال گذشته داده شد و مورد توجه قرار نگرفت، هیئت نظارت تصمیم به توقیف گرفته است؛ البته بارها اعلام کرده‌ایم که به هیچ وجه راغب نیستیم نشریه‌ای توقیف شود و آخرین راه حل را توقیف می‌دانیم چون معتقدیم بسیاری از افرادی که در آن نشریه کار می‌کنند زندگی‌شان دچار مشکل می‌شود پس تلاش‌مان این است که حتی‌الامکان نشریه‌ای متوقف نشود.

افزایش اختلاف نظر‌ها در نشست سران اتحادیه عرب

Posted: 26 Mar 2014 04:09 AM PDT

جرس: نشست اتحادیه عرب در کویت در حالی برگزار می‌شود که بحران سوریه و نحوه برخورد دولت مصر با اخوان المسلمین از جمله موضوعات محوری آن است. کشورهای عضو اتحادیه بر سر این موضوعات به توافق نظر نرسیده‌اند.

 

به گزارش خبرگزاری آلمان، نشست سران اتحادیه عرب که صبح سه شنبه (۲۵ مارس/ ۵ فروردین) در کویت آغاز شد، امروز چهارشنبه نیز ادامه خواهد یافت. این نشست در حالی برگزار می‌شود که تحولات در کشورهای عربی طی یک سال گذشته اختلافات میان سران اتحادیه عرب را شدت بخشیده است.

محمد مرسی، رئیس جمهور برکنار شده مصر که سال گذشته در ردیف اول این نشست حضور داشت، امسال نه تنها در زندان به سر می‌برد، بلکه بحث بر سر اعلام حزب اخوان المسلمین به عنوان گروهی تروریستی شدت گرفته است.

 

جنبش اسلامی یا گروه تروریستی؟

یکی از نکات مورد بحث در نشست سران اتحادیه عرب این است که چه جنبش‌های اسلامی را می‌باید در دسته فعالیت‌های تروریستی قرار داد؟

به طور نمونه رهبری جدید در مصر، حزب اخوان المسلمین را گروهی تروریستی می‌داند.

این حزب در سال ۲۰۱۲ میلادی در انتخابات ریاست جمهوری مصر به قدرت رسید، اما یک سال پس از آن توسط ارتش این کشور سرکوب شد.

 

عربستان سعودی و امارات متحده عربی با حمایت از دولت جدید مصر، از مخالفت این دولت با اخوان المسلمین پشتیبانی می‌کنند.

این پشتیبانی حتی پس از اعلام تصمیم دادگاه مصر مبنی بر اعدام بیش از ۵۰۰ تن از هواداران اخوان المسلمین نیز ادامه داشته است.

این در حالی است که تصمیم دادگاه مصر انتقادهای فراوانی را در کشورهای غربی برانگیخته است. گفتنی است در سال‌های اخیر، قطر با صرف هزینه‌ای بالغ بر میلیارد‌ها دلار به حمایت خود از اخوان المسلمین ادامه داده است.

 

گفت‌و‌گوهای صلح میان فلسطینیان و اسرائیل

روز سه‌شنبه گفت‌و‌گو‌ها میان فلسطینیان و اسرائیل نیز از جمله موضوعات مورد بحث سران اتحادیه عرب قرار داشت. نبیل العربی، دبیرکل اتحادیه عرب در همین زمینه اعلام کرد که کشورهای عربی تلاش خود را برای انزوای بین المللی اسرائیل به کار خواهند بست.

دبیرکل اتحادیه عرب گفت که اسرائیل گفت‌و‌گوهای صلح با فلسطینیان را که آمریکا آغازگر آن است، جدی نمی‌گیرد.

نبیل العربی ضمن قدردانی از ایالات متحده برای ارائه راه حل دو کشور مستقل فلسطین و اسرائیل، رهبران اسرائیل را به وقت کشی متهم کرد و گفت که ادامه شهرک سازی در سرزمین‌های اشغالی روند گفت‌و‌گوهای صلح را به بن بست خواهد کشاند.

 

از سوی دیگر نیروهای مخالف دولت سوریه نیز در نشست سران اتحادیه عرب به عنوان عضو ناظر حضور داشتند.

احمد الجربا، رهبر اپوزیسیون سوریه ضمن اعلام نارضایتی خود از اینکه چرا به نیروهای مخالف دولت به عنوان نمایندگان مردم سوریه جایگاهی در نشست سران اتحادیه عرب تعلق نگرفته است، گفت: «صندلی‌های خالی نمایندگان دولت سوریه در این نشست این پیام را دارد که اسد می‌تواند به کشتار مردم سوریه ادامه دهد و دوباره به جایگاه خود در این نشست بازگردد.»

 

تندروهای مجلس متحد می‌شوند؛ زمزمه طرح سوال از روحانی

Posted: 26 Mar 2014 03:19 AM PDT

نازنین زریاب
 جرس: حسن روحانی از روزهای نخست آغاز به کار دولتش با چالش‌های جدی روبرو بوده است. او تحت فشار محافظه کارانی است که از جبهه نسبتا قدرتمندی در مجلس شورای اسلامی برخوردارند.

تندروهای مجلس زمزمه طرح سوال از رییس جمهور را آغاز کرده اند و بعید نیست که در ماه های آتی این طرح را اجرایی کنند. آشکار نبودن مفاد توافقنامه ژنو و نحوه این مذاکرات یکی از علل اصلی طرح احتمالی سوال از رییس جمهوری ایران است. هر چند روحانی به جز مسایل سیاست خارجی باید پاسخگوی سوالاتی درباره نحوه عملکرد دولتش و سیاست داخلی هم باشد چرا که در ۹۰ روز پایانی سال٬ ۱۲۱۳ تذکر از مجلس دریافت کرده که برخی از این تذکرات در زمره سوالات احتمالی مجلس به شمار می‌رود. گرچه پیش از این هم طبق گزارشی که در آذر ماه گذشته منتشر شد روحانی در ۹۶ روز ۱۴۲۹ تذکر از بهارستانی‌ها دریافت کرده بود اما این تذکرات از روند پرسش از رییس جمهوری- که تابوی آن در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد شکسته شد -نمی کاهد. آنچه در پی می‌آید محورهای برخی از سوالات احتمالی نمایندگان پارلمان ایران از رییس جمهوری است.

 

بسته شدن هفته نامه ۹ دی

توقیف روزنامه بهار، توقیف روزنامه آسمان و گلایه روحانی از اینکه توقیف آخرین راه است باعث شد تا بسیاری بر او بتازند که با رسانه‌هایی مماشات می‌کند که مواضعشان مغایر با اصول دین است. همین‌ها سبب شد تا رییس جمهوری ایران باز هم بر گشوده بودن فضای نقد و باز بودن دست رسانه در انتقاد از دولت تاکید کند اما با بسته شدن هفته نامه ۹ دی که منتسب به حمید رسایی نمایندی تندروی پارلمان است انتقادات از روحانی برای برخورد با رسانه‌ها به تریبون نماز جمعه هم کشید و نامه‌های پر عتاب و خطاب تندروهایی چون حمید رسایی و دیگر دوستانش به پاستور روانه شد اما این پایان ماجرا نبود چرا که شایعه فیلتر شدن سایت خبری جهان نیوز منتسب به زاکانی دیگر نماینده مجلس انتقادات بیشتری از سوی اصولگرایان را متوجه دوت کرد که دولت تاب و تحمل حضور رسانه‌های منتقد را ندارد. ماشااله شمس الواعظین که سال گذشته تحت فشارهای خاص محفلی نتوانست روزنامه نشاط را منتشر کند از روحانی خواست تا هوشمندانه‌تر برخورد کند و اجازه ندهد مسایل قانونی توقیف یک نشریه از طیف مقابل تبدیل به مستمسکی برای انتقادات غیر منصفانه از او شود. با این حال توقیف ۹ دی سبب شد تا حمید رسایی این بار جدی‌تر دست به کار شود و طرح سوال از رییس جمهور در مجلس را دنبال کند. یکی از محورهای طرح سوال از روحانی نحوه برخورد او با رسانه‌های منتقد است. از سوی دیگر حامیان دولت می‌گویند نباید این رسانه‌ها توقیف شوند چرا که منتقد قلم به دست به مراتب بهتر از منتد چماق به دست است. پیش از این‌ها جواد کریمی قدوسی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فارس٬ روحانی را تهدید کرده و با اشاره به طرح سوال از وزیر اطلاعات گفته بود: «وزیر اطلاعات باید پاسخگوی اظهارات یونسی، برخورد با رسانه‌های منتقد و سکوت در قبال هجمه به مقدسات باشد. اگر بگویید پاسخ به این سؤال‌‌ها وظیفه من نیست بر اساس حرف ایشان، طرح سؤال از رئیس‌جمهور را تهیه خواهم کرد» این طور که به نظر می‌رسد رسایی در مجلس تنها نیست.

 
توافقنامه ژنو از سوگواری تا تامین منافع ملی


توافقنامه ژنو و آَشکار نشدن نحوه مذاکرات از محورهای اصلی سوالات احتمالی از روحانی است. منتقدانش معتقدند تیم مذاکره کننده اعتبار کشور را زیر سوال برده و امتیازاتی به طرف مقابل واگذار کرده که ننگین‌تر از عهدنامه ترکمنچای است. خبرگزاری تسینم و فارس، نیسم و باشگاه خبرنگاران با ارسال پیامک انبوه در فضا سازی علیه مذاکرات در کنار رسانه‌هایی چون کیهان و وطن امروز و البته ۹ دی ایستادند. رسانه‌های منتقد دولت در همین راستا در یک رفتار هماهنگ در روز اجرایی شدن توافقنامه ژنو صفحات اول روزنامه خود را به رنگ سیاه چاپ کردند و حمید رسایی از تریبون مجلس این روز را تسلیت گفت. حسین تامینی لیجائی چندی پیش با بیان اینکه باید از این به بعد منتظر سوالات و استیضاح‌های بیشتر و جدی تری باشیم، گفت: «الان بحث سوال و استیضاح از وزرا بسیار جدی‌تر از بحث سوال از رئیس جمهوری دنبال می‌شود و احتمال استیضاح از برخی وزرا قطعی است». او درباره برخورد مجلس با وزرای دولت یازدهم توضیح داد: «مطمئن باشید که بعد از سال جدید یک سری اتفاقات مهم در خصوص وزرا خواهد افتاد که زمینه آن را هم قبل از سال جدید در مجلس خواهیم دید». تامینی لیجائی افزود: «اگر بحث سوال و استیضاح وزرا نتواند منتقدان دولت را راضی کند، قطع به یقین طرح سوال از رئیس جمهوری جدی خواهد شد».
این نماینده رشت درباره زمان احتمالی طرح سوال از رئیس جمهور نیز گفت: «با‌‌ همان سرعتی که ظرف کمتر از شش ماه نیروهای منتقد در مجلس با دولت وارد موضع تقابلی شدند، بحث طرح سوال از رئیس جمهور هم می‌تواند اجرا شود. پس خیلی بعید نیست که ظرف مدتی کوتاه، حتی تا اوایل تابستان موضوع طرح سوال از رئیس جمهور جدی و یا حتی اجرا شود».


ارسال پیامک تبریک نوروز


نوروز برای ایرانیان امسال یک تفاوت عمده با سال پیش داشت چرا که آن‌ها بر روی تلفن‌های همراه خود تبریکی دریافت کردند که زیر آن نوشته شده بود حسن روحانی رییس جمهوری – ارسال پیامک انبوه برای تبریک از سوی رییس جمهور به مردم هر چند با استقبال مردم روبرو شد و فضای مجازی را تحت تاثیر خود قرار داد و تصاویر این اس‌ام اس در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد اما برای منتقدان دولت خوشایند نبود. آن‌ها به سرعت لب به انتقاد گشودند و این کار را تحمیل هزینه به مردم دانستند و گفتند این همه هزینه برای چه انجام شد؟ به عقیده آن‌ها روحانی از طریق تلویزیون به همه تبریک گفته بود و نیازی به این هزینه هنگفت برای تبریک اس‌ام اسی از سوی وی نبود. برخی هم یک گام جلو‌تر رفته و طرح سوال از او را پس از تعطیلات در بهارستان پیش کشیدند و گفتند رییس جمهور باید پاسخ بدهد چرا این هزینه هنگفت را صرف بک کار بی‌مورد کرده است. کار تا جایی پیش رفت که روز سوم عید مشاور مطبوعاتی دولت در گفت‌و‌گویی اعلام کند دولت هیچ هزینه‌ای برای برای ارسال پیامک متقبل نشدهاست بلکه اپراتور‌ها به صورت اسپانسرینگ این کار را انجام داده‌اند. با اینجال به نظر می‌رسد منتقدان این عمل از سوی روحانی٬ از توضیح مشاور مطبوعاتی دولت قانع نشده‌اند و زمزمه طرح سوال از رییس جمهور همچنان ادامه دارد.
 

استانداری هرمزگان: هاشمی رفسنجانی در محافل عمومی کیش سخنرانی نداشته است

Posted: 26 Mar 2014 02:09 AM PDT

جرس: سرپرست روابط عمومی و امور بین الملل استانداری هرمزگان گفت: اظهار نظر برخی از سایت ها مبنی بر برکناری فرماندار بندرلنگه را بخاطر اغتشاش در سخنرانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در کیش را قویا تکذیب می کنیم.

 

به گزارش مهر، مسعود پاکزاد در واکنش به خبر برخی رسانه ها مبنی بر اغتشاش در سخنرانی هاشمی رفسنجانی در بندر لنگه و برکناری فرماندار توسط استاندار در پی این مساله بیان داشت: اظهار نظر برخی از سایت ها مبنی بر برکناری فرماندار بندرلنگه را بخاطر سخنرانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در کیش را قویا تکذیب می کنیم و بزودی پاسخ معقول ومنطقی آنرا به رسانه ها ارسال کرده و از همگان می خواهیم عزت و صداقت را در نوشتار خود پاس بدارند و از انتشار اخبار سراسر کذب و دروغ و فریبکارانه ممانعت ورزند؛ چرا که آقای هاشمی رفسنجانی در روز سه شنبه و روزهای قبل از آن در محافل عمومی این جزیره سخنرانی نداشته است.

 

پاکزاد در ادامه افزود: ایجاد فرافکنی در چنین روزهایی که استاندار هرمزگان مشغول مدیریت و اسکان و بهداشت مسافران ایران اسلامی در هرمزگان و کیش است، را نمی توان دلسوزانه و از روی حسن نیت نامید و حضور استاندار محترم هرمزگان و برکناری فرماندار بندرلنگه بخاطر ایجاد حواشی در کیش را تکذیب کرده و آن را بدلیل برخی تخلفات و رفتارهای خارج از قاعده و قانون دانسته که با خویشتنداری دکتر جادری در روز نخست کاری سال 93 انجام شد.

 

وی اضافه کرد: بنده طی تماسی که با بخشدار کیش داشتم این خبر را تکذیب کرده و آقای هاشمی رفسنجانی سخنرانی در عصر سه شنبه و روزهای قبل از آن در محافل عمومی این جزیره نداشته و این اظهارات تنها بخاطر تخریب و وارونه جلوه دادن واقعیت بوده است که توسط بدخواهان و دروغ گویان منتشر شده و تنها خوراک تبلیغاتی معاندان نظام اسلامی را تامین می کند.

 

وی در پایان خاطر نشان کرد: پیگیری قضایی و حقوقی بخاطر انتشار خبری سراسر کذب را برای خود محفوظ دانسته و بزودی در این زمینه اطلاع رسانی و شفاف سازی می کنیم.

یازده کشته در یکی دیگر از سوانح کاروانهای «راهیان نور»؛ حمایت رهبری از اعزام کاروان ها

Posted: 26 Mar 2014 12:55 AM PDT

جرس: تلفات واژگونی اتوبوس دیگری از کاروان های موسوم به «راهیان نور»، تا کنون یازده کشته و جمع زیادی مصدوم برجای گذاشت.این در حالیست که هنوز یک روز نیز این واقعه دردناک نگذشته، آقای خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، طی سخنانی در جمع کاروان‌های «راهیان نور»، از این کاروان ها حمایت کرد. کاروان های «راهیان نور»، طی سالهای اخیر با اعزام جوانان دانشجو و دانش آموز کشور به مناطق جنگی، دهها کشته و زخمی برجای گداشته اند.

 

به گزارش تابناک، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اهواز گفت: به دنبال واژگونی اتوبوس حامل راهیان نور استان کرمان در محور طلائیه در استان خوزستان، تاکنون ۱۱ نفر در این حادثه کشته شده اند.

 

ایرج نظری اظهار کرد: ساعت ۱۴ روز سه شنبه یک دستگاه اتوبوس حامل راهیان نور که از زرند کرمان برای بازدید از مناطق جنگی عازم خوزستان بود در ۱۵ کیلومتری خط مرزی طلائیه استان خوزستان در جاده فرعی دچار واژگونی شد.

 

وی افزود: متاسفانه تاکنون ۱۱ نفر از این افراد کشته شده اند. ۱۹ نفر نیز به علت شدت جراحات وارده در بیمارستان های اهواز بستری شدند و هشت نفر در همان بیمارستان سوسنگرد به صورت سرپایی درمان و مرخص شدند.

 

اتوبوس حامل راهیان نور که از زرند کرمان برای دیدار از مناطق جنگی سابق عازم خوزستان بود در ۱۵ کیلومتری خط مرزی طلائیه و در جاده فرعی دچار واژگونی شد.

 

وی افزود: ۵ نفرازکشته شدگان قبل از رسیدن اورژانس به محل فوت کرده بودند و بقیه در بیمارستان به دلیل شدت جراحات وارده فوت کرده اند.

بر اساس این گزارش علت این حادثه هنوز مشخص نشده و از سوی کارشناسان در حال بررسی است.

 

حمایت آقای خامنه ای از اعزام کاروان ها

هنوز یک روز از واقعه دردناک مرگ دانش آموزان کشور در کاروان راهیان نور نگذشته، آقای خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی طی سخنانی در جمع این کاروان ها، از اعزام جوانان کشور به مناطق جنگی حمایت کرد و گفت: "نگذارید یاد دوران دفاع مقدس از یادها برود، بعضی میخواهند دوران دفاع مقدس و جهت گیری های امام را تخطئه کنند."

 

آقای خامنه ای اظهار داشت: "دشمن میخواهد فداکاریهای دفاع مقدس و شخصیتهایی که فداکاری کردند را از یاد ببریم و نگذارید یاد دوران دفاع مقدس از یادها برود؛ این حرکت راهیان نور را مغتنم بشمارید."

 

مفهوم انسان، گونه شناسی و نگاهی به تاریخ تحول آن

Posted: 26 Mar 2014 12:23 AM PDT

سید علیرضا حسینی بهشتی
 جلسه هشتم از جلسات  درسگفتارهای «عدالت اجتماعی در جوامع چندفرهنگی»


 اجازه بدهید پیش از ادامه ی بحث، مسیری که می خواهیم برویم را کمی روشن کنم. در الگوی تحلیلی الگوهای زیستی، یک بعد معرفت شناختی (عقلانیت)، یک بعد انسان شناختی (هویت) و یک بعد اخلاقی و هنجاری (منظومه ی ارزش ها) داشتیم. هر چند تفکیک کامل این ها از یکدیگر ممکن نیست، ولی می توان با تأکید بر یکی از این ابعاد سه گانه، بحث را پیش برد. برای همین، در جلسه ی قبل به بحث هویت فرهنگی پرداختیم. حالا می خواهیم سراغ بعد انسان شناختی برویم و نگاهی گذرا اما هدفمند به تحول مفهوم انسان داشته باشیم. با چند دسته از مفاهیم پیرامون «خود» مواجه هستیم: یکی مفاهیم سنتی و پیشامدرن است مثل هویت من ایرانی به عنوان پیرو آئین زرتشت، یهود، مسیح یا اسلام. از طرف دیگر، مفاهیم مدرن از انسان هم داریم که بدون این که نقشی در شکل گیری آن داشته باشیم، به دلیل گسترش مدرنیته در سراسر جهان با آن سر و کار داریم و برای شناخت هویت انسانی ما اهمیت دارد. شناخت ما نسبت به مدل های مفهومی از انسان اهمیت دارد، چون اگر قرار باشد در جلسات آخر به یک الگوی نظری کارآمد دست پیدا کنیم، باید اشتراکات هویتی ایرانیان را پیدا کنیم. وقتی صحبت از مفهوم انسان می شود، بحث عقلانیت و منظومه ی ارزش ها و هنجارها هم در کنار آن مطرح می شود. برای همین سعی خواهیم کرد در این جلسه و دو جلسه ی آینده، نگاهی به این مفاهیم داشته باشیم.

 

سه پرسش بنیادین انسان شناختی در سیاست

در سیاست، با سه پرسش انسان شناختی بنیادین مواجه هستیم: یکی این که انسان ها با یکدیگر چگونه تعامل می کنند؟ در ذیل آن این سوال ها مطرح می شود که جامعه ی انسان ها چگونه شکل می­گیرد؟ کارکردهای آن چیست؟ کدام نیازها باید برآورده شود تا ذات انسان تبلور پیدا کند و رشد انسانی پیدا کند؟ به عنوان مثال، هابز اعتقاد دارد که ما در وضعیت طبیعی و پیش از آن که وارد مدنیت و اجتماع شویم، در وضعیت جنگ همه بر علیه همه قرار داشتیم. پرسش دوم این است که انسان ها چطور باید با هم تعامل کنند؟ اینجا صحبت از بایدها و نبایدهاست و برای همین، درباره ی عدالت، آزادی، برابری و سازگاری آنها با یکدیگر صحبت می کنیم. پرسش سوم این است که بهترین شیوه ی تعامل انسان ها با هم کدام است؟ اینجاست که وارد حوزه ی سیاست گذاری می شویم و مثلاً بحث می کنیم که یک اجتماع از انسان ها چگونه باید تربیت شوند تا شهروندانی خوب باشند.

 

دو الگوی مفهومی از انسان

درباره ی مدل های مفهومی انسان، به طور کلی می توان گفت که دو مدل کلی مطرح است: در مدل اول، انسان مانند یک ماده ی خام و خمیری شکل، منفعل است. بنابراین، سیستمی طراحی می کنیم که در آن،  ورودی و خروجی معین است. این مدل، در شکل گیری نظام های تعلیم و تربیت هم نقش دارد. یکی از ایرادهای نظام تعلیم و تربیت سنتی ما این است که بر اساس یک دیدگاه افلاطونی از انسان شکل گرفته است. گویی انسان ها ماده ی بی شکلی هستند که می توان در قالب های از پیش تعیین شده ی مورد نظر ریخت و خروجی مطلوب به دست آورد. این طرز فکر، به خصوص در دوران انقلاب فرهنگی، بر بازنگری برنامه های درسی، خیلی سیطره داشت. مثلا گفته می شد ببینیم دانشجوی علوم سیاسی چه چیزهایی باید یاد بگیرد تا کارشناس علوم سیاسی مورد نظر ما تولید شود.

نگاه دیگر این است که بگوییم انسان منفعل نیست. صاحب اختیار و قوه ی انتخاب است. در نتیجه،  می خواهیم توانمندی های او را بالا ببریم یا بستری فراهم کنیم که با شناختی که از خود دارد انتخاب کند که کدام توانمندی خود را ارتقاء بخشد. کسانی که نگاه دوم را دارند می توانند تلاش کنند یک نظام تعلیم و تربیت دیگری ایجاد کنند. مثلاً در نظام نوع اول تصمیم می گیرید که بچه ها بازی کامپیوتری نداشته باشند بنابراین آن را از آنها می گیربد و کتاب به دستشان می دهید. در نظام دوم، هردو را در اختیار بچه ها قرار داده اید و کمک می کنید که نوجوان ها بفهمند کدام بیش تر برایشان مفید است و آنها را کمک می کند ظرفیت های تحقق نایافته ی درون شان را تحقق بخشد.

 

مروری تاریخی بر تحول مفهوم انسان

 

افلاطون

برای این که مروری تاریخی بر تحول مفهوم انسان داشته باشیم، بحث خود را با دیدگاه افلاطون شروع می کنیم. برای ما افلاطون و ارسطو صرفاً دو اندیشمند متعلق به یونان باستان نیستند. نظرات این دو، بر فلسفه اسلامی تأثیری بس عمیق به جای گذاشته است. افلاطون می گوید انسان ها زمانی خوب هستند که عقل به آن ها حکم کند و زمانی بد هستند که تحت سیطره ی غرایز خود باشند. بنابراین، انسانی خوب است که بر خود مسلط باشد، یعنی عقل بر او حاکم باشد، به این معنا که غرایزش تحت فرمان عقل او باشد. افلاطون عقل را به عنوان بخش متعالی و غرایز را بخش دون پایه ی انسان می داند. در متونی که از افلاطون رسیده، تمثیل های زیادی برای توجیه این نظریه به کار برده شود. توجه دارید که اگر قرار باشد تمثیل و استعاره به جای برهان بنشیند، گمراه کننده است. خطیبی معروف بعد از ماجراهای نهضت ملی شدن نفت بر منبر رفت و از استعاره ای برای انتقاد از مرحوم دکتر مصدق استفاده کرد. او گفت که در طبیعت هم که نگاه کنید حتی زنبورها هم ملکه دارند. حالا چطور شما شاه نداشته باشید؟ استفاده از این ابزار البته در بحث خطابی معمول است، ولی در فلسفه نباید از چنین برهان نماهایی استفاده کرد. متأسفانه شاهدیم که در بحث های روزمره ی خودمان هم این ابزار زیاد به کار برده می­شود. افلاطون این کار را مکرر می کند. تشبیهی که افلاطون نسبت به روح و عقل آدمی دارد باید از این منظر هم نقد شود. به هر حال، به نظر او، خردورزی یعنی دارا بودن استعداد مشاهده و درک. خردورزی یعنی اقامه ی ادله یا ارایه ی تفسیر. بنابراین، حاکمیت عقل بر انسان یعنی حاکمیت شناخت صحیح از نظام طبیعت و انسان. او معتقد به وجود رابطه ی توازن بین عالم صغیر و عالم کبیر ضرورت انطباق آن هاست. انسانی در شناخت آنچه هست و آنچه باید باشد موفق است که بتواند قوانین حاکم بر عالم را بفهمد و خود را با آن تطبیق دهد. بنابراین، هر گاه هماهنگی بین عالم صغیر و عالم کبیر به وجود آمد، آن موقع انسان به توازنی سعادتمندانه دست می یابد. در اندیشه ی افلاطون، این گونه تمایزها، نقشی اساسی دارند، مثل تمایز بین امر مادی و امر معنوی، تمایز بین امر ثابت و امر متغیر، تمایز بین صورت ها و مصادیق. به همین دلیل، او جامعه ی سیاسی ایده ال را در کنار جامعه ی  سیاسی واقعی قرار می دهد. جامعه ی سیاسی هم یک مثال اعلا دارد. برعکس ارسطو که از روش استقرایی استفاده می کند تا به مدل حکومتی مطلوب برسد، افلاطون افلاطون الگوی کلی را در نظر می گیرد و نسبت الگوهای موجود حکومتی را با آن الگوی مطلوب مقایسه می کند.

 

ارسطو

اما ارسطو می گوید شناخت ما از نظام هستی، معرفت نسبت به امر ثابت و امر متغیر است. باید ببینیم که چه اصول ثابتی را می توانیم به عنوان راهنمای خود بشناسیم و بعد امر متغیر را متناسب با آن تنظیم کنیم؟ برای همین در ارسطو می رسیم به مفهوم حکمت عملی. برای این که انسان بتواند نسبت وضعیت خود را به عنوان منِ انسان خاص با آن اصول کلی تنظیم کند، آدمی باید پنج توانایی داشته باشد که در بستر زندگی اجتماعی به وجود می آید. به همین دلیل می گوید انسان موجودی است اجتماعی. یکی این که شرایطی که درآن قرار دارد را خوب بشناسد، یعنی توصیف صحیح از واقعیت. دوم این که بتواند از مفهوم خیر با روش دیالکتیکی، شناختی بنیادی پیدا کند. بعد از آن از خود به عنوان منی که در نقش های اجتماعی مختلف ظاهر می شود شناخت پبدا کند. مثلاً وقتی که به عنوان پدر مطرح است، وقتی که به عنوان معلم مطرح است، وقتی در خیابان رانندگی می کند و فقط راننده است و باید نسبت خود را با رانندگان دیگر و عابران تنظیم کند.  قدم بعدی که باید بردارد، این است که با استفاده از فهمی که از خیر کلی دارد، خیر متناسب با وضعیت خود به عنوان یک مورد خاص را بشناسد. به این ها در مجموع فرایندهای حکمت عملی می گوید و چارچوب چیزی است که ارسطو حکمت عملی می داند. برای همین می بینید که خاص بودن ها در اندیشه ارسطو جایگاه دارد در حالی که اندیشه افلاطون چنین نیست. در اندیشه ی ارسطو، انسان ها باید بتوانند متناسب با خیر کلی، خیر جزئی را برای خودشان تعریف کنند. ارسطو را نمی توان نسبی گرای مطلق دانست، ولی مفهوم او از عقلانیت عملی، شرایط انعطاف پذیری را برای فرد فراهم می کند.

 

مفهوم انسان در قرون وسطا

در مرور تاریخی که در موضوع تحول مفهوم فرد در فرهنگ غرب داریم، به قرون وسطا می رسیم. آگوستین و آکویناس برای ما به عنوان چهره های شاخص دو جریان فکری که در شکل گیری هویت داشته­اند، اهمیت دارد. اندیشه ی سیاسی مسیحیت، معمولاً از یکی از این دو نحله تأثیر پذیرفته است.

 

آگوستین

بررسی زندگی آگوستین نشان دهنده ی این واقعیت است که بیش از آن که فیلسوف باشد، رتوریست بوده. رتوریک را در مقابل فلسفه می گرفتند. در فارسی، رتوریک ترجمه شده به فن خطابه. شاید معادل «خطابه گری» هم مناسب باشد. در تمایز این دو، گفته می شود خطیب کارش فهم حقیقت از طریق گفتگو نیست، در حالی که فیلسوف، در جستجوی حقیقت از طریق روش دیالکتیک یا گفتگوی هم اندیشانه است. در آن زمان، رتوریک را یاد می گرفتند تا در دادگاه ها بهتر بتوانند اقامه ی ادله کنند و چون یک طرفه است، بنابراین در رتوریک در قید و بند برهان نیستیم. این نکته ی مهمی است، چون بخش مهمی از اندیشه ی سیاسی در میان مسلمانان نیز بیش تر از جنس خطابه گری است تا فلسفیدن. آگوستین از مجموعه ی ادبیات فلسفه ی یونانی که در قالب مکتب نوافلاطونی اسکندریه در دوره ی او رواج داشته تأثیر پذیرفت. بنابراین، طبیعی است که او هم تمایزات افلاطونی را مطرح کند. او هم با الهام از بحث افلاطون و هم با استمداد از شواهد انتخاب شده از متون مقدس مسیحیت، تمایز بین روح و جسم را بیان می کند.

محور بعدی که مطرح می کند این است که مخلوقات قالب خود را از طریق مشارکت خود در صور الهی می گیرند. مشابه آن چه ما می گوییم انسان ، «خداگونه» است. اما مهم ترین نکته ان است که آگوستین اولین کسی است که با تمایز میان روح و جسم، راه را برای تمایز میان درون و برون باز کرد. او همچنین اولین کسی است که به «خویشتن»، به عنوان ابژه نگاه می کند؛ سرآغاز چیزی که بعداً در فلسفه ی دکارت به صورتبندی «می اندیشم، پس هستم» و امکان شناخت خویشتن خویش منتهی می شود. پس تمایز بین روح و جسم او را به تمایز درون و برون می رساند و به دنبال آن درون گرایی را مطرح می کند که بعدها از مفهوم اصالت فرد و ایده اصالت انسان که قبلاً مطرح کردیم سر در می آورد. بنابراین، برای آگوستین این امکان پیش می آید که بگوید من خویشتنِ خود را با فاصله گرفتن از خود می شناسم و از همین طریق، تأمل درون گرایانه را دنبال می کند. خود واقعی و باطنی، جزئی از کل است و جزء تنها در پیوستن به کل است که معنا پیدا می  کند.

اگر بخواهیم جایگاه هستی شناسی انسان را از نظر آگوستین خلاصه کنیم، به این شکل است:

1.نظام عالم دارای نظم عقلانی و سلسله مراتبی است و انسان در بالاترین مرتبه ی این سلسله مراتب بعد از خداوند است.

2.اما این انسان بر اثر هبوط از کل خود دور افتاده است. (داستان هبوط آدم و حوا از بهشت نقش مهمی در این نحله ی مهم مسیحیت ایفا می کند. تا قبل از آن، آدم و حوا در بهشتی هستند که در آن نقص نیست و هر چه هست کمال است. مثلا سلامتی هست و بیماری نیست. همه ی نقص ها بعد از هبوط انسان به زمین به وجود آمد.)

3.انسان یک موجود مستقل و خودبنیاد نیست، اما صاحب اراده ی آزاد است. آدمی به دو پاره ی زمینی و آسمانی تقسیم شده است و تنها اگر از کلمه ی خدا تبعیت کند، به اصل خود باز می گردد.

 

اگر انسان می خواهد به اصل خود باز گردد، راه بازگشتش به اصل خویش از طریق تعقل نیست، بلکه از طریق شناخت عرفانی است، آن هم بر اثر قاعده ی لطف خداوند به بندگانش. ما از الطاف الهی بهره مند می شویم و نسبت به راه صحیحی که باید به سوی زندگی سعادتمندانه پیدا کنیم، شناخت پیدا می­کنیم. توانایی انتخاب گری انسان هبوط کرده در دنیای زمینی، منحصر به اعمال گناه آلود است. اراده ی انسان  او را به سمت انتخاب گناه و شر سوق می دهد، در حالی که حرکتش به سوی خدا، نتیجه ی لطف الهی است. به همین دلیل، خویشتنِ خویش ذاتاً سیاسی نیست، اما اجتماعی است، چرا که تنها در اجتماع است که می تواند به حیات خویش ادامه دهد. آگوستین می گوید سیاست یک شر ضروری است و بعد از هبوط و در زندگی زمینی شکل گرفت. رقابت ها و اختلاف ها اگر تحت نظم و قانون در نیاید، بین ما رقابت ها و نزاع های ناسالم ایجاد می شود. بنابراین، ما نیازمند سیاست می شویم. پس سیاست یک شر ضروری است. خود، ذاتاً سیاسی نیست چون ارزش  آن به عشق به خداست و به تبع آن، حب و عشق به انسان های دیگر. او می گوید انسان در طبیعت اولیه اش اجتماعی است و در طبیعت ثانویه اش سیاسی است، یعنی انسان ها در بهشت هم که بوده اند به شکل اجتماعی زندگی می کردند، اما سیاست یک عارضه است یعنی وقتی هبوط شد و انسان روی زمین آمد اختلاف ها زیاد شد و در نتیجه، نیازمند به سیاست و امر سیاسی هستیم. انسان بر اثر گناه نخستین محکوم به زندگی در دنیایی شده که سرانجام آن مرگ است و نهادهای سیاسی اجتماعی بر او تحمیل شده، در بخش هایی از کتاب شهر خدا آمده که وفاداری انسان مؤمن، میان خدا و زمین تقسیم شده، اما شهروند زمینی به حساب نمی آید، بلکه به عنوان زائر در این دنیا زندگی می کند. پس سیاست در اندیشه ی مسیحی، یک ارزش درجه ی دوم اما ضروری  است. اکثریت انسان ها بنابر طبع خود شرور هستند و در صورت عدم وجود یک قدرت فائقه که او را اجبار کند به قانون تن در دهد، جامعه به هرج و مرج فرو می غلتد. پس هدف سیاست، فضیلت مند کردن و تربیت خوب انسان ها نیست، بلکه تنظیم روابط صلح آمیز میان انسان ها و تأمین آسایش دنیوی آنهاست.

 

جایگاه سیاست و حکومت در آئین مسیح

باید توجه داشت که آئین مسیحیت، اساساً و به طور کلی، یک آئین آن-جهانی است. برای همین است که در آئین مسیح از فقه و شریعت نشانی نمی بینید، درحالی که آئین یهود این-جهانی است و یهود اعتقاد دارد بهشت موعود در همین زمین شکل می گیرد. در مسیحیت من انسان در پی گناه نخستین هبوط کرده ام و کلمه ی خداوند من را به سوی بازگشت به اصل خودم دعوت می کند و اگر من بتوانم در زندگی کوتاه زمینی ام، مسیحی مؤمنی باشم، در هنگام مرگ، آمرزش خداوند نصیبم می شود و می­توانم امیدوار باشم که در دنیای باقی، در صلح و صفا زندگی خواهم کرد. برای همین است که ما از قوانین شریعت در آئین مسیح سراغ نداریم.

در تاریخ مسیحیت می بینید که کمون های سری که در امپراتوری مشرک روم و بعد از به صلیب کشیده شدن عیسی شکل گرفت. این کمون های سری یا هسته های اولیه سری مسیحیان، همان است که با عنوان کلیسا می شناسیم. بر عکس مفهوم مسجد که صرفا نامی برای ساختمان عبادتگاه است، کلیسا در آیین مسیح، نماد یک نهاد اجتماعی است. در کمون های سری که در امپراتوری روم شکل گرفت، در اجتماعات زیر زمینی کنار هم جمع می شدند و مراسم دینی به جا می آوردند.. شکل گیری این جوامع زیرزمینی، دو ضربه ی بزرگ به فرهنگ سیاسی روم وارد کرد. طبیعت امپراتوری ها این طور هست که فرهنگ های دیگر را در خود هضم می کنند. در تاریخ خوانده اید که وقتی رومیان مصر را فتح می کردند، خدایان اصلی مصر را به روم آوردند تا در کنار خدایان رومی باشند. به بیان دیگر، مصر را از طریق رومی ساختن دین آن، به قلمروی خود اضافه کردند. اما در مورد مسیحیت این کار به دو دلیل ناشدنی بود. یکی این که دینی جهانشمول بود که نظام طبقاتی روم را قبول نداشت، یعنی در همان کلیساهای مخفی که شکل می گرفت، افراد برده و آزاد و رومی و غیررومی و زن و مرد، از هر طبقه ای، شرکت داشتند و این برای ساختار طبقاتی امپراتوری  روم خطرناک بود. دوم این که مسیحیان، امپراتوری­ روم را حکومتی غاصب می دانستند، چون اصل حکومت زمینی را امری شر می دانستند. به همین دلیل، مثلاً دادن مالیات یا خدمت سربازی و شرکت کردن در جنگ ها به نفع حکومت روم را نادرست می­دانستند. بعدها و به تدریج، همین کمون های سری دیدند که مجبورند به نحوی با سیاست به عنوان وجهی از امر واقع کنار آیند. بنابراین، آئین مسیح اساساً سیاسی نیست و به همین علت، تفکیک دین و سیاست در آئین مسیحی یک بستر طبیعی دارد. ولی در آئین یهود نمی توان این کار را کرد. آئین یهود یک آئین اجتماعی و این- جهانی است که در آن، حکومت، مالیات و جنگ معنا دارد و تفکیک سیاست و دین در آن مشکل است. این که درآئین اسلام چنین بستری هست یا نه را در بحثی که درباره ی سکولاریسم خواهیم داشت، بررسی خواهیم کرد.

 

آکویناس

اندیشمند دیگری که نحله ی دوم مهم در اندیشه ی سیاسی آئین مسیحیت از افکار او تأثیر پذیرفته، توماس آکویناس است. هرقدر آگوستین افلاطونی است، آکویناس ارسطویی است. نه تنها فاصله ی فکری شان، بلکه فاصله ی زمانی شان هم خیلی زیاد است. آگوستین در سال 354 میلادی متولد و در سال 430 میلادی درگذشت. پس دوران زندگی او در اوایل شکل گیری قرون وسطاست. در حالی که آکویناس در سال 1225 متولد و در سال 1274 میلادی درگذشت و در رنسانس دوره ی متأخر قرون وسطا (که پیش از رنسانس های بعدی در ایتالیا، آلمان و فرانسه رخ داد) زندگی می کرده است. در دنیایی که آکویناس زندگی می کرد، نوافلاطونی های آگوستینی بر فلسفه و کلام مسیحی غلبه دارند. نمی توان گفت او تنها مجدد ارسطوگرایی بوده، ولی در استفاده ی مسیحیت از اندیشه ی ارسطو، نقش بسیار مهمی دارد.


آکویناس به پیروی از ارسطو، فضیلت های انسانی را به فضیلت های عقلانی و اخلاقی تقسیم می کند. فضیلت های عقلانی همان است که در عقل نظری زمینه ی ظهور پیدا می کند، در حالی که فضیلت های اخلاقی به امیال وغرایز مربوط می شود. علاوه بر این دو، فضیلت های دینی را هم مطرح می­کند مثل ایمان، امید و محبت و برای هر کدام نقش و کارکردی تعریف می کند. مثلاً ایمان، عقل را به کمال می رساند و امید، اراده را به کمال می رساند. در عالم، آنچه قابل مشاهده است، حاکمیت قانون است. اما قانون بر چند نوع است که نه در تضاد با یکدیگر، بلکه در هماهنگی با هم هستند. یکی قانون ازلی است که در ذات خداست و بر همه چیز حاکم است. در درجه ی بعد، قانون طبیعی است که از قانون ازلی ریشه گرفته و به ما می گوید غایت هر چیز چیست. آکویناس هم مثل ارسطو غایت گراست. می دانیم که غایت گرایی به این معناست که هر چیز را وقتی توصیف می کنید، غایت آن را هم معین کنید. بعدها در عصر روشنگری این مبنای معرفت شناختی، بویژه در علوم طبیعی، مورد سوال قرار گرفت. حالا این که اگر در توصیف و تبیین قوانین طبیعت هم نتوان به آن تکیه کرد،آیا کنار گذاشتن بحث غایت و کمال در شناخت پدیده های انسانی و اجتماعی هم درست است یا نه، جای بحث بسیار دارد. به هر حال، بعد از قانون طبیعی، قانون الهی است که شکل کمال نایافته اش همان است که در عهد عتیق (تورات) و شکل کمال یافته اش در عهد جدید (انجیل) هست. در مرحله ی بعد، قانون انسانی قرار دارد. انسان برای رسیدن به خیر دنیوی به این قانون نیازمند است
.


پرسش مهم این است که در قانون انسانی، قانون گذار کیست؟ خدا یا انسان؟ پاسخ آکویناس این است که خدا از دو طریق ما را از اراده ی خود آگاه می کند: یکی از طریق فرمان الهی که حکم می کند انجام چه چیزی مطلوب و انجام چه چیزی مطلوب نیست. در عین حال (و این راه دوم است) به انسان امکان داده با استفاده از عقل خود، خوب و بد را تشخیص دهد. بر خلاف آگوستین که برای عقل ارج و قرب قائل نیست، نحله ی آکویناسی برای عقل بشر جایگاهی قائل است. البته این به معنای آن نیست که تصور آن ها از عقل با آن چه بعداً به عنوان عقل فارغ از وحی مطرح شد یکسان است. وحی در جای خود و عقل در جای خود. وحی در پرتوافکنی به دنیا و آخرت مربوط می شود و پرتو افکنی عقل، فقط به امور دنیوی محدود می شود
.

اساساً تمایزی بین قانون الهی و قانون انسانی و طبیعی از حیث محتوا وجود ندارد. طبیعت، بیان اراده ی خداست و آن دسته از کارهایی که باید انسان انجام دهد، کارهایی هستند که با قوانین طبیعی سازگارند. در همین راستا، در اندیشه ی توماسی، پیدایش دولت و سیاست نتیجه ی گناه نخستین نیست، بلکه ابزار آزاد کردن طبیعت و تمایلات خوب انسانی است و جامعه سیاسی که انسان بخشی از آن است، به او کمک می کند تا هم وسایل آسایش دنیوی خود را پیدا کند و هم طرق رفاه روانی. اقتدار سیاسی صرفاً برای کنترل انسان های زیاده خواه و متجاوز نیست، بلکه برای این هم هست که به او در دستیابی فضیلت کمک کند. بر همین اساس، شاید انسان بتواند خیر خاص خود را به دست آورد، ولی خیر مشترک را از طریق سیاست و حکومت به دست می آورد. مهم ترین فضیلت غیردینی، عدالت است که خیری است اجتماعی و از طریق سیاست به دست می آید. در جلسه ی بعد، تحول مفهوم انسان در دوره های پس از قرون وسطا را بررسی و مرور خواهیم کرد.

نظرات وارده در یادداشت ها لزوما دیدگاه جرس نیست.

نوروز در زندان

Posted: 26 Mar 2014 12:23 AM PDT

سیاوش پورعلی
به یاد دوستانی که بدون جرم در زندان به سر می برند و بهترین روزهای خود را باطل می کنند 


به یاد دوستانی که بدون جرم در زندان به سر می برند و بهترین روزهای خود را باطل می کنند ، ما همه می دانیم که بیان دیدگاه سیاسی و نه گفتن به ناملایمات جرم محسوب نمی شود و تنها بهانه تراشی می کنند ... .

 

هوای زندان را برای که تفسیر کنم ؟ به دریا رفته می داند مصیبت های طوفان را ، روزها به کندی هرچه تمام تر می گذرد و من در این قفس که نامش زندان است روزها را به شب می رسانم و ثاانیه ها را می شمارم و در اندیشه روز آزادی ،خود را به دیوار های سلول می چسبان ، چهارمین نوروزی است که در این خرابه نفس می گشم و هر سال حال و هوای این اتاق خالی را برایت می نویسم و می دانم هنگامی که می خوانی اشک هایت کاغذ را خیس می کند و من رطوبت قبل از بارانت را لمس می کنم ، گویی امسال سال آخر است که این روزها دور از تو را تجربه می کنم ، خدا می داند که هر روز صبح با او چه می گویم ! تعدادی از دوستانم به مرخصی رفته اند و من و تنی چند از دوستان دیگر موفق نشدیم مرخصی بگیریم یعنی ندادند ، ولی گویی وضعیت آن بیرون کمی بهتر شده است آنچنان که من از دوستان می شنوم وضعیت سیاسی ایران رو به بهبود است و من نیز امید دارم که هرچه زود تر تکلیف ما هم مشخص شود تا بتوانم هوای خنک دم صبح را در کنار تو استشمام کنم. دلبرا اینجا هوایی گرفته دارد و دیوار کنار تختم گویی وظیفه ای ندارد جز پس زدن نفس های نامیزانم را ، دیوار های اینجا هم نگاه معنا داری دارند .


اوایل سال وقت خوبی است برای برنامه ریزی سال پیش رو ولی چه بگویم از این فضا که هر روزش مثل روزهای قبلش است و من می توانم پیش بینی کنم که پانزده روز دیگر در ساعت شش عصر چه بر من خواهد گذشت ، همیشه از این می ترسم که نکند همینجا بمیرم و دیگر دستانت را لمس نکنم اینجا زندان است و هرچیزی ممکن است پیش آید ولی چند وقتی است که رفتارشان با ما تغییر کرده است نمی دانم ولی گویی بعد از رفتن دولت نفرین شده قبل وضعیت کمی تغییر کرده ولی باز هم هر از چندگاهی سوزنی به ما می زنند که " هوی ؟فکر نکنی وضعیتت سفید شده شما هنوز اینجا زندانی هستید و ... " . خوب آنها هم وظیفه خود را انجام می دهند شاید رفتار این زندان بانان در بیرون از اینجا بهتر باشد هرچه باشد اینجا زندان است همه چیزش خشن .


هر وقتی با خودم می گویم که چرا هنوز مارا در این چهار دیواری نفرین شده نگاه داشته اند ؟ همه که فهمیدند همه تقصیر ها با دولت پیشین بوده حالا همه برایشان مثل روز روشن است که ما "راست" می گفتیم و اعتراض های ما هم برای نجات کشور و دینمان بود در عجبم ، ایکاش قبل از صادر شدن حکم محکومیت ما این اتفاقات پیش می آمد تا جناب قاضی حرف های ما را باور می کرد هر چند شاید فایده هم نمی داشت ! وقتی یک روزنامه نگار یا دانشجو را اوباش خطاب می کنند دیگر چه انتظاری باید داشت ؟


دلتنگم دلتنگم ، دلتنگ خنده هایت ، گریه هایت ، دلتنگ صدایت ، آه دلتنگ عطر چادرت هستم ، دلتنگ دوستانم هستم دوستانی که نمی دانم حالا چه می کنند آیا هنوز به یاد ما هستند یا اینکه مدرک را گرفته اند و همه چیز را فراموش کرده اند و حالا مثل مهندس ها راس ساعت سر کار می روند و حتی یادی هم از ما نمی کنند ؟ آنهایی که اگر کمی شانس نمی آوردند حالا باید در کنار من آب خنک نوش جان می کردند ؟ ولی نه من می دانم که هم سنگر های ما هنوز در حال ثابت کردن حرف خود هستند "چه کار سختی " . اگر غیر از این باشد من همه این روزها را از آنها طلبکارم ، تمام روزهای خوشی که می توانستم در دانشگاه ، کوه ، جنگل ، خیابان و... ، تمام کتاب ها که می توانستم بخوانم ولی در این زندان جز چند کتاب تکراری و روزنامه های وارونه نویس چیزی دستگیر ما نمی شوم ، ولی من می دانم که خیلی ها آن بیرون هنوز می نویسند و به یاد ما هستند .


شاید بیشتر از همه بعد از نام خدا اینجا شعر "ای شادی ای آزادی  " هوشنگ ابتهاج را می خوانم اینجا وقت اضافه زیاد دارم ایکاش می شد کتاب خواند و شعرحفظ کرد ، اینجا خوب می نویسم ولی نوشته هایم بوی عرق جلاد می دهد بوی حرارت مهر زده شده بر نامه اخراجی من از دانشگاه بوی گند می دهند شعر هایم و داستان هایم همه را پاره کردم و دور ریخته ام شاید همین نامه هم چند دقیقه دیگر پاره شود ولی نمی دانی چه حس خوبی دارم وقتی به این ورق نگاه می کنم ، ورقی که چند روز دیگر دست هایت آن را لمس می کند و چشمانت می بارد ، در اینجا سقفی بر سرم نیست در اینجا جغد هم نمی خواند اینجا همه چیز ساکت است مگر شب هایی که سریال یا فیلم خوبی پخش کند ویا همه پای رادیو هفت باشیم ! خیلی وقت ها حس می کنم تنها چشمان دوستان به تلویزیون است فکرشان جای دیگر است ، من می دانم که تو سریال پایتخت را نگاه می کنی ، هر وقت این سریال را می هد توهم می زنم که در کنارت نشستم و با هم می خندیم ولی راستش را بخواهی خنده از یادم رفته و گریه هم نمی کنم تنها گاهی بغض گلولم را فشار می دهد نمی توانم بغضم را بشکنم من هیچ ، فکر می کنی دوستان دیگر وقتی ببینند یکی گریه می کند چه حسی به آنها دست می دهد بعضی وقتا زیر دوش حمام کمی گریه می کنم تا کسی نبیند .


دوستت دارم ایران عزیزم منتظر دیدارم باش که من به همان امید زنده ام و این روزهای سخت را رفع می کنم .


نظرات وارده در یادداشت ها لزوما دیدگاه جرس نیست.

بان‌کی‌مون کشته شدن مرزبان ایرانی را محکوم کرد

Posted: 26 Mar 2014 12:08 AM PDT

جرس: در ادامه واکنش ها نسبت به قتل یکی از مرزبانان ایرانی توسط یک گروه اسلامگرای سلفی، این بار دبیر کل سازمان ملل نیز، اقدام تروریست های مسلح را محکوم کرد و خواستار مجازات عاملان آن شد. همزمان وزارت خارجه آمریکا نیز قتل مرزبان ایرانی را محکوم کرد و خواستار آزادی تمامی گروگانهای باقی مانده شد.

 

به گزارش ایرنا به نقل از خبرگزاری ˈشینهواˈ، در بیانیه سخنگوی دبیر کل سازمان ملل که سه شنبه شب منتشر شد، آمده است: دبیر کل اقدام یک گروه مسلح را در کشتن یکی از پنج مرزبان ایرانی ربوده شده در ششم فوریه در منطقه مرزی جنوب شرق ایران محکوم می کند و با دولت و ملت ایران که در ابتدای سال جدید و همزمان با برپایی جشن های سالانه نوروز به مناسبت گرامیداشت صلح با چنین اقدام اسفباری روبرو شدند، ابراز همبستگی می کند.

 

بان کی مون همچنین با عرض تسلیت به خانواده مرزبان به شهادت رسیده، خواستار دستگیری فوری و تحویل جانیان به چنگال عدالت شد و ابراز امیدواری کرد که تلاش های دولت ایران برای آزادی سایر مرزبانان ربوده شده به موفقیت بیانجامد.

 

اعضای گروه جیش العدل، 17 بهمن ماه گذشته پنج مرزبان ایرانی را در منطقه ˈجکیگورˈ شهرستان ˈسربازˈ در جنوب سیستان و بلوچستان ربودند و اخیرا یکی از این سربازان گروگان گرفته شده به نام ˈجمشید دانایی فرˈ را به قتل رساندند.

 

آمریکا خواستار آزادی مرزبانان ایرانی شد
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در بیانیه ای در خصوص مرزبانان ربوده شده ایرانی توسط جیش العدل گفته است: ما این گزارشات تأیید نشده را در مورد کشتن یکی از مرزبانان ربوده شدۀ ایرانی توسط گروه جیش العدل دیدیم، و این وضعیت را با دقت دنبال می کنیم.

این بیانیه می افزاید: امید ما این است که این خبر صحیح نباشد، و خواستار آزادی سریع و بازگشت امن این مرزبانان ایرانی به خاک ایران هستیم.