جنبش راه سبز - خبرنامه

 به این مناسبت، دلنوشته ای را که پروین فهیمی مادر شهید سهراب اعرابی برای مرحوم سیمین بهبهانی به رشته تحریر درآورده، به نقل از کلمه در زیر می آید:

‌

«سیمین بانو»

با شعر هوای گریه ات، گریه می کنم. با شعر چرا رفته ای تو، رفتن عزیزان را از این دنیا شکوه می کنم و با دوباره می سازمت وطن ات، انرژی می گیرم و به اوج می رسم.

تمامی شعرهایت برایم نمادی از روزهای درد و رنجی است که بر سر ما زنان و مردان ایران زمین آمده است. اما نوید امید در شعر «می سازمت وطن»، دوباره امید را در رگ هایم به حرکت در می آورد.

هیچ ایرانی نیست که با این شعر به هیجان نیاید و آن را با عشق فریاد نزند.

من با تمام وجودم این سروده ات را حس می کنم. برای ماندن و توانستن آن را مداوم زمزمه می کنم:

دوباره می سازمت وطن
اگر چه با خشت جان خویش

ستون به سقف تو می زنم
اگر چه با استخوان خویش

دوباره می بویم از تو گل
به میل نسل جوان تو

دوباره میشویم از تو خون
به سیل اشک روان خویش

آری خواهیم ساخت تو را وطن، اگرچه بیش از توان خویش.

باور کن سیمین بانو با شعرهایت زندگی می کنم، چون درد و رنج ما در آن نمایان است.

تو زنده ای زیرا اشعارت و گرمی احساس درونی ات با اشعارت در هم تنیده شده و در میان مردم رنج دیده ما بسیار شناخته شده، و من یکی از همان مردم ام که با اشعارت آرامش می گیرم و داد بیداد را فریاد می زنم.

روح و روان ات آرام.

ممنون که درد ما را باور داشتی

پروین فهیمی

به گزارش بی بی سی، ۵۲۴ نماینده مجلس به مشارکت نظامی رای مثبت داده‌اند و ۴۳ نماینده با حمله هوایی علیه داعش مخالفت کرده‌اند.

هر سه حزب محافظه‌کار، لیبرال دمکرات و کارگر در پارلمان از حمله هوایی علیه داعش در عراق حمایت کرده‌اند هرچند بعضی از نمایندگان درباره احتمال گسترش این حملات در آسمان سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند.

سخنگوی دولت بریتانیا گفته بود به محض تصویب مشارکت نظامی بریتانیا در عراق، این کشور تعدادی از نیروهای نظامی این کشور را ظرف چند ساعت به عراق می فرستد.

نیک رابینسون، سردبیر سیاسی بی‌بی‌سی می‌گوید احتمالا نیروی هوایی بریتانیا از روز یکشنبه عملیات را آغاز خواهد کرد.

گزارش شده عملیات نیروهای نظامی بریتانیا در عراق محدود خواهد بود.
 

امروز صبح، دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا لایحه مجوز شرکت این کشور در جنگ علیه داعش در عراق را به پارلمان ارائه داد و گفت ایران نیز در مبارزه بین‌المللی با داعش نقش دارد.

بعد از تحویل لایحه به مجلس، بحث درباره این موضوع ساعت‌ها ادامه داشت.

هم‌زمان با رای‌گیری در پارلمان بریتانیا، تعدادی از کشورهای اروپایی در حال بررسی احتمال پیوستن نیروهای نظامی این کشورها به حملات هوایی آمریکا علیه داعش هستند.

دولت دانمارک تصمیم گرفته هفت فروند هواپیمای اف-شانزده برای حمایت نیروهای آمریکا در عراق بفرستند.

بلژیک هم گفته شش فروند هواپیما برای کمک می فرستد.
 

زهرا جواهریان در گفت و گو با ایسنا، در خصوص اهمیت مدیریت منابع آب در کشاورزی گفت: مصرف آب به صورت مستقیم در ایران شامل سرانه هر فرد ایرانی 220 لیتر است.

مدیرکل توسعه پایدار و اقتصاد سازمان محیط زیست افزود: این میزان سرانه مصرف آب در حقیقت دو برابر سرانه جهانی است چرا که سرانه جهانی 130 لیتر است.

وی پیرامون مصرف آب به طور غیر مستقیم در روند تولید اظهار داشت: باید توجه داشت به آبی که برای تولید کالا استفاده می شود آب غیر مستقیم یا مجازی گفته می شود، یعنی چه میزان آب مصرف می شود تا تولید صورت پذیرد.

جواهریان خاطرنشان کرد: برای تولید یک ورق آچار فقط 10 لیتر آب مصرف می شود، این در حالی است که 15 هزار و 412 لیتر آب در تولید یک کیلو گوشت گوساله،8 هزار و 900 لیتر آب در تولید یک کیلو گوشت گوسفند و 4 هزار و 400 لیتر آب در تولید یک کیلو گوشت مرغ استفاده می‌شود.

وی با تاکید بر ضرورت مدیریت در تولید و مصرف درست آب تصریح کرد: این میزان مصرف آب به خوبی محاسبه و با روش‌های دقیق آب مورد نیاز در تامین خوراک و دان و هزینه‌های چمن تخمین زده شده است.

«این کتاب حدود ۷۰۰ صفحه بود که می‌خواهم جلد دومش را در آینده به ناشری دیگر بسپارم. بخش حذف شده «تاریخ شفاهی» شامل خاطرات من با هنرمندانی است که در طول زندگی‌ام با ‌آن‌ها ارتباط داشته‌ام.»

ایبنا نوشت: مجابی با بیان این مطلب افزود کتاب «زندگی و آثار جواد مجابی»(تاریخ شفاهی)حدود هفت یا هشت سال در انتظار مجوز بود و در حال حاضر با حذف ۴۰۰ صفحه‌اش مجوز دریافت کرده‌ام. این کتاب شامل زندگی‌نامه و بررسی برخی از آثار من است.

وی افزود: اصل این کتاب هنگام نوشتن بيش از هزار صفحه و حاصل گفت‌وگویی بود که با علی شروقی انجام دادم. بخش خاطراتم را با شاعران، نویسندگان و هنرمندان که در این کتاب حذف كردم، هنوز به هیچ ناشری نسپرده‌ام اما تصمیم دارم بعدها آن را به ناشر دیگری بدهم.

کتاب «زندگی و آثار جواد مجابی» را نشر ثالث منتشر می‌کند.

این شاعر و نویسنده پیشکسوت گفت: کتاب دیگری با نام «شکل نوشتنم هستم» دارم که به زودی منتشر خواهد شد. این کتاب در سال ۱۳۸۹ از سوی ناشری دیگر به چاپ رسید اما بنا به دلایلي کتاب، وارد بازار توزیع نشد. کتاب «شکل نوشتنم هستم» مجموعه مقاله‌هایی است که طی ۱۲ سال اخیر درباره مسایل فرهنگی نوشته‌ام و نشان می‌دهد که کتاب کودکان و ادبیات فولکلور ما نیز چه سیری را گذرانده است و در بخش‌های دیگر به رابطه سیاست و ادبیات پرداخته‌ام.

مجابی افزود: برخی از این مقاله‌ها قبلاً در مطبوعات چاپ شده و انتشارات «کتاب آمه» آن را منتشر خواهد کرد.

شاعر مجموعه شعر «شعر بلند تأمل» اضافه کرد: «گزینه اشعار جواد مجابی» را نیز انتشارت مروارید منتشر کرده است. این کتاب گزینه‌ای از مجموعه شعرهای چاپ نشده‌ام است. گزینه اشعار شاعران معمولاً آثار چاپ شده آن‌ها را دربرمی‌گیرد، اما گزینه حاضر، کتابی استثنایی و شامل آثار پنج مجموعه چاپ نشده اخیر من است.

نویسنده رمان «شب ملخ» ادامه داد: دو کتاب دیگر به تازگی از من چاپ شده. یکی «سرآمدان هنر نو» است. این کتاب راجع به ۵۰ نقاش و مجسمه‌ساز معروف ایرانی است. کتاب «سرآمدان هنر نو» زندگی و آثار این هنرمندان را دربرمی گیرد و برای محققان و دانشجویان هنر مفید است و می‌توانند با خواندن این کتاب متوجه شوند که هنرمدرن ما در ایران چه سیری را طی كرده است. این کتاب را نشر به‌نگار به چاپ رسانده اما هنوز نقد دقیقی روی آن نوشته نشده است.

به گزارش فارس، نشریه آمریکایی نیوزویک خبر داده که مایکل ساتا رئیس جمهور زامبیا پنجشنبه در هتل محل اقامتش در نیویورک جان خود را از دست داده است هرچند دفتر وی پنجشنبه هفته گذشته با صدور بیانیه‌ای درباره شایعات مطرح شده اعلام کرد که وی زنده است.

در همین زمینه آسوشیتد پرس هم خبر داده که رئیس جمهور 77 ساله زامبیا توسط پزشکان وزرات بهداشت آمریکا تحت معالجه قرار گرفته است و پس از آن وی راهی بیمارستان شده است.

همچنین سخنگوی پلیس نیویورک هم جزئیات بیشتری دراین باره نداده و سخنگوی رئیس جمهور زامبیا هم اخبار متعدد منتشر شده درباره مرگ ساتا را تکذیب کرد.

اخبار درباره مرگ ساتا از پنجشنبه شب منتشر شد که وی برنامه سخنرانی‌اش در مجمع عمومی سازمان ملل را لغو کرد.
 

به گزارش بی بی سی، روز جمعه، ۴ مهر (۲۶ سپتامبر)، دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، با حضور در جلسه مجلس عوام، لایحه مجوز شرکت در عملیات هوایی علیه مواضع نیروهای  داعش  در عراق را برای نمایندگان شرح داد و خواستار تصویب آن شد.

این جلسه به صورت فوق‌العاده و به درخواست دولت برگزار شده و برای این منظور، نمایندگان از تعطیلات "کنفرانس" فرا خوانده شده بودند. به خاطر برگزاری همایش‌های سالانه احزاب اصلی بریتانیا در این موقع از سال، پارلمان از ۱۲ سپتامبر تا ۱۲ اکتبر به مدت یک ماه تعطیل است تا نمایندگان بتوانند در این جلسات شرکت کنند.

در متن لایحه دولت آمده است که مجلس عوام "اقدامات وحشیانه داعش علیه مردم عراق اعم از سنی، شیعه، کرد، مسیحی و یزیدی و بحران انسانی ناشی از آن را به شدت محکوم می‌کند و خطر آشکاری را که داعش متوجه تمامیت ارضی عراق کرده و درخواست کمک دولت عراق از جامعه بین‌المللی و مشخصا از دولت بریتانیا را مورد توجه قرار می‌دهد."

این لایحه تاکید دارد که درخواست دولت عراق "مبنای حقوقی شفافی" را برای انجام عملیات هوایی علیه مواضع داعش در خاک آن کشور ایجاد می‌کند و می‌افزاید: "ملاحظه می‌شود که این لایحه شامل مجوز حملات هوایی بریتانیا در سوریه به عنوان بخشی از مبارزه علیه داعش نیست و هر گونه پیشنهادی در این زمینه باید به صورت جداگانه در پارلمان مطرح و درباره آن رای‌گیری شود."
کامرون گفته است در مورد موضوع مقابله با داعش را با حسن روحانی گفتگو کرده است

برخلاف عراق، عملیات هوایی علیه مواضع داعش در سوریه بدون کسب موافقت دولت این کشور انجام می‌شود هر چند ظاهرا انجام عملیات به آگاهی آن دولت می‌رسد. سوریه، روسیه و ایران این عملیات را ناقض حق حاکمیت سوریه و مغایر موازین حقوق بین‌الملل دانسته‌اند.

دیوید کامرون در سخنان خود در پارلمان گفت که وسعت اراضی تحت اشغال دولت اسلامی در حال حاضر از کل مساحت کشور بریتانیا بیشتر است و اگر پیشروی این گروه متوقف نشود، می‌تواند مناطق بیشتری تا سواحل دریای مدیترانه را اشغال کند. نخست وزیر بریتانیا گفت که وحشیگری و خشونت این گروه "تکان دهنده" است.

آقای کامرون گفت که خطر دولت اسلامی تنها با حملات هوایی از میان نمی‌رود بلکه مستلزم اقدام ارتش مقتدر و متحدی در عراق تحت نظر دولتی فراگیر با مشارکت تمامی اقوام و مذاهب آن کشور است. نخست وزیر بریتانیا گفت که به نظر او، ایران هم در ابتکار عمل برای مقابله با داعش نقشی دارد و در ملاقات با رئیس جمهوری ایران در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، در این مورد گفتگو شد.
 

روز ۱۵ سپتامبر، مقامات ارشد بیش از سی کشور جهان از جمله ده کشور عرب و مسلمان، به منظور تشکیل ائتلاف بین‌المللی برای مبارزه با داعش در پاریس تشکیل جلسه دادند اما از ایران برای شرکت در این نشست دعوت نشد در حالیکه مقامات آمریکایی گفته بودند که موضوع مشارکت جمهوری اسلامی در عملیات علیه نیروهای داعش در عراق مطرح نیست. این اظهارات خشم مقامات ایران را برانگیخت و از جمله رهبر جمهوری اسلامی گفت که آمریکاییان خواستار همکاری ایران در جنگ علیه داعش شده بودند اما مقامات ایرانی آن را رد کردند.

مقامات آمریکایی گفته‌اند لازم است همه کشورهای جهان، از جمله ایران، در مقابله با داعش همکاری کنند اما این همکاری لزوما، جنبه نظامی ندارد. برخی ناظران گفته‌اند کشورهای غربی احتمالا انتظار دارند جمهوری اسلامی از نفوذ خود بر برخی گروه‌های شیعه عراقی جهت حمایت از دولت فراگیر در آن کشور استفاده کند. به گفته آنان، به نظر کشورهای غربی، یکی از عوامل افزایش نفوذ داعش در عراق، سیاست‌های تبعیض آمیز و فساد دولت سابق عراق بود که قدرت در آن کمابیش در انحصار برخی گروه های شیعه قرار داشت و از سوی ایران حمایت می‌شد. ایران همچنین حامی اصلی دولت به رهبری علویان در سوریه است که اکثر جمعیت آن را مسلمانان سنی تشکیل می‌دهند. به این ترتیب، این احتمال وجود دارد که جنگ علنی حکومت روحانیون شیعه در ایران علیه تندروهای سنی داعش به نوعی جنگ مذهبی تعبیر شود و شکاف و خشونت فرقه‌ای را تشدید کند.

در جلسه روز جمعه پارلمان بریتانیا، وزیر دفاع بریتانیا گفت که عملیات مقابله با گروه داعش، عملیاتی کوتاه مدت و فوری نیست بلکه دست کم باید برای آن یک مهلت سه ساله قایل شد. اد میلیبند و نیک کلگ، رهبران احزاب کارگر و لیبرال دموکرات پیشاپیش از لایحه ارائه شده وسط دولت ائتلافی به رهبری حزب محافظه کار در روز جمعه حمایت کرده‌اند اما این احتمال منتفی نیست که برخی از نمایندگان به این لایحه رای منفی بدهند.

در روز جمعه نیز، گزارش‌هایی از حملات هوایی آمریکا به مناطق تحت تسلط داعش از جمله علیه تاسیسات نفتی آن انتشار یافت.
 

لادن حیدری در گفت‌وگو با ایسنا، درباره‌ی تصویب لایحه‌ی جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط با آن، اظهار کرد:‌ این لایحه پس از برگزاری 15 جلسه‌ی کارشناسی در کمیسیون‌ لوایح دولت به تصویب هیئت دولت رسید و برای بررسی و تصویب به مجلس ارسال خواهد شد.

او ادامه داد: این لایحه در زمینه‌ی حمایت از حق مولف و کپی‌رایت تدوین شده است و در صورت تصویب در مجلس، جایگزین قوانین گذشته مانند قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب 1348 و قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزاری مصوب 1379 و سایر قوانین خواهد شد. در واقع، این لایحه برای رفع خلأ‌های قانونی در زمینه‌ی حق مولف و به‌روز رسانی آن تدوین شده است.

حیدری همچنین گفت: قوانینی که در حوزه‌ی کپی‌رایت وجود داشت، با مقتضیات زمان خود تدوین شده بود و یکسری از معیارهای زمان حاضر و حقوق کپی‌رایت برای حمایت از پدیدآورندگان و جلوگیری از نقض حقوق آن‌ها را دربر نداشت. مثلا این‌که در قانون مصوب سال 1348 به برخی عناوین آثار اشاره نشده بود و تعریف عنوان آثار و حقوق پدیدآورنده مشخص نبود. ضمن این‌که شخص حقوقی نمی‌توانست پدیدآورنده باشد. شخص حقوقی شامل موسسه یا شرکت است و هیچ موسسه یا شرکتی نمی‌تواند اثری را به نام خود ثبت کند و این اثر قابل حمایت باشد.

مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت معنوی ارشاد اظهار کرد: از دیگر نواقص قوانین مربوط به کپی‌رایت در گذشته، این بود که اجراکنندگان مانند خواننده‌ها و مجریان در قوانین کپی‌رایت، جایی نداشتند. اکنون با تصویب این قانون، معیارهای بین‌المللی را رعایت کرده‌ و حداقل‌هایی را که برای حمایت و جلوگیری از نقص حقوق پدیدآورندگان لازم است، پیش‌بینی کرده‌ایم. ضمن این‌که با این قانون از تعدد و تکثر قوانین جلوگیری خواهد شد. تا کنون در این حوزه، چند قانون وجود داشته است که هر کدام خلأهایی داشتند. لایحه‌ی حاضر که به تصویب هیئت دولت رسیده است شامل مواردی مانند نرم‌افزار، معماری، طرح و نقش فرش و هنرهای تجسمی هم می‌شود و صاحبان این آثار مشمول حمایت این قانون خواهند شد.

مدیر کل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره‌ی شرایط شمولان این لایحه، گفت: اثری مورد حمایت حقوق مولف است که از طریق شخصی با دانش و ابتکار خودش، فارغ از شیوه‌های تولیدش، ایجاد شده باشد و شیوه و روش تولید ارتباطی به این لایحه ندارد، بلکه محصول و اثر نهایی است که مورد حمایت قرار می‌گیرد. این موضوع به این دلیل لحاظ شده است که راه را برای تولید آثار دیگر نبندیم. برای این‌که شیوه‌ها تکامل و ارتقا پیدا می‌کنند و آثار جدیدی خلق می‌شوند.

حیدری بیان کرد: در این قانون، آثاری مورد حمایت قرار می‌گیرند که اصالت داشته باشند، یعنی توسط خود شخص به‌وجود آمده باشند. در این مورد نیز اگر بخشی از ایده‌ی اثر خلق‌شده برگرفته از خود فرد باشد و بخشی از آن از دیگری، مورد حمایت این قانون نیست، یعنی فقط کپی صد درصد یک اثر مصداق نقض حق خواهد بود و در صورت ایجاد اختلاف هم مراجع قضایی تصمیم می‌گیرند که آیا نقض حق صورت گرفته است یا خیر.

وی گفت: لازم به ذکر است که پیش‌تر نیز ما در حوزه‌ی «نقض حقوق پدیدآورندگان» خلأ‌های قانونی نداشتیم و پیش‌ از تصویب این لایحه، حقوق پدیدآورندگان قابل پیگیری بود؛ ولی متأسفانه بسیاری از آن‌ها بیشتر از قانون، به آگاه‌سازی نیاز داشتند که حقوق و مصادیق نقض حق را بشناسند و آن‌ها را پیگیری کنند.

مدیرکل دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اضافه کرد: پیش از تصویب نهایی این لایحه، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبانی اجرایی آن را از قبیل آیین‌نامه‌ها و حوزه‌هایی که خلأ دارند، مانند عرضه‌ی آثار در کتابخانه‌ها و موسسات آموزشی پیش‌بینی می‌کند و این‌ها مواردی هستند که این وزارتخانه در راستای اجرای هرچه بهتر این قانون درصدد انجامش است.

به گزارش شفقنا از فرات نیوز؛ سید احمد الصافی که خطبه های نماز جمعه ی کربلا را در حرم امام سوم شیعیان ایراد می کرد گفت: نیروها نباید در هیچ شرایطی مواضع خود را ترک کنند و میدان را به دشمن بسپارند همچنین مسئولین نباید با مقصرین و سهل انگاران مماشات کنند.

وی در ادامه گفت: در چند روز گذشته برخی ناکامی های امنیتی و نظامی رقم خورد که موجب شهادت و مجروح شدن گروهی از فرزندان ملت گردید، فرزندانی که در برابر گروه های تروریستی از خاک عراق دفاع می کردند. ما همچنان که دست برادران مخلصمان در ارتش و نیروهای امنیتی و بسیج مردمی را می فشاریم؛ خاطرنشان می نماییم که به هیچ عنوان جایز نیست در برابر خطر تروریسم تجاهل کنیم و آن را سهل بینگاریم بلکه باید صفوف وحدت خود را فشرده تر سازیم و فرزندان پاکمان را برای مقابله با این خطر متحد نموده، کلیه ی امکانات لازم را برای رسیدن به هدف نهایی که ریشه کن کردن تروریسم است فراهم نماییم.

صافی افزود: این جنگ طاقت فرسا نیازمند آرامش و ثبات قدم است، نیروهای ما باید با شجاعت بجنگند زیرا هدف مقدس آنان، دفاع از عراق و ملت عراق است و هیچ تفاوتی بین قومیت ها و طوایف وجود ندارد. پس همت ها نباید تضعیف شود و این نیرو باید خستگی ناپذیر باشد چرا که اندکی صبر و تلاش نصرت وعده داده شده ی الهی را در پی خواهد داشت. کسی که می خواهد نبردی مقدس داشته باشد باید سطح معنویات خود را بالا ببرد و روحی نترس و شجاع داشته باشد.
خطیب جمعه ی کربلا ادامه داد: افسران ارتش در هر درجه و رتبه ای باید ویژگی میدانی بودن را حفظ کنند تا درد و رنج برادران سرباز خود را درک کنند و با آنان از کشور دفاع کنند، این مساله موجب تقویت روحیه ی سربازان می شود. کاملا آشکار است که فرمانده میدانی در مواقع حساس قادر به تصمیم گیری مناسب است.

صافی گفت: در اینجا لازم است بر ضرورت به کارگیری اطلاعات درست تاکید کنم، مساله ی ای که اهمال در آن موجب خسارات جبران ناپذیری خواهد شد. با افرادی که اهمال و سستی می کنند نیز باید به شدت برخورد شود به ویژه اگر این سهل انگاری موجب شهادت و یا زخمی شدن فرزندانمان یا مواردی خسارت بار همچون نرسیدن آب و غذا و مهمات جهت ادامه ی جنگ شود. اخباری که روزانه به دست ما می رسد حاکی از آن است که در برخی موارد چنین کوتاهی هایی رخ می دهد و افراد، نسبت به وظیفه ی خطیری که برعهده دارند مسئولیت پذیر نیستند. چنین مساله ای بسیار خطرناک است و باید فورا به آن رسیدگی شود.

نماینده ی آیت الله سیستانی تاکید کرد: مسئولان دولتی باید مسئولیت خود در قبال برادران داوطلب را به درستی ایفا کنند، آنان در راه دفاع از وطن ماه هاست که در حال جنگ هستند و هنوز کانال های قانونی برای ایفای حقوقشان ایجاد نشده است. هیچ گونه تنگ نظری در دادن حق آنان جایز نیست و باید حقوق آنها و خانوداه هایشان کامل ادا شود.

صافی گفت: تاخیر در رسیدن سلاح و مهمات به داوطلبین مردمی نباید بهانه ای شود تا حقوق آنها پایمال گردد چرا که داوطلبان مردمی از ارزشمندترین چیزهای خود گذشتند تا به دفاع از نوامیس و شرافت در برابر تروریست ها بپردازند. به همین خاطر بر دولت واجب است تا به امور آنان رسیدگی کامل کند. ما وعده هایی را مبنی بر حمایت از آنان شنیده ایم اما با وجود اهمیت موضوع هنوز هیچ یک از وعده ها محقق نشده است.
 

گزارش ساليانه مجمع جهاني اقتصاد تاييد مي کرد که روند حرکتي ايران در قياس با سال هاي گذشته بهبود پيدا کرده است ولي همچنان درآستانه مطلوب نيست.

در گفت و گوي با فرشاد مومني سعي شده تا دلايل کاهش رتبه ايران در رقابت پذيري مورد بررسي قرار گيرد.

مفهموم رقابت پذيري تا چه اندازه دراقتصاد ايران قابل بيان است؟ اساسا اين واژه چه زماني به ادبيات اقتصادي ايران راه يافت؟

مفهوم رقابت یک مفهوم با سابقه ای در ادبیات اقتصادی است و مفهوم رقابت پذیری یک مفهوم جدید با شمایل مشخصی است و باید این شاخص در اقتصاد به طور مشخصی تعریف شود. به طور کلی مفهوم رقابت از منظر نهادی در برابر مفهوم غارت است . برای همین کلید بحث رقابت یعنی پیدا کردن رویه های صلح آمیز در برابر رویه های خشونت آمیز به عنوان مرز اصلی تفکیک تلاش رقابتی در برابر غارت است. در این تفکیک دو مولفه یعنی نهادمند بودن و پیش بینی پذیری واژه کلیدی رویه صلح آمیز و رقابتی خواهد بود. اما از آن جا که در طول تاریخ شرایط تغییر می کند به اعتبار این تغییر،در مفهوم رقابت تحول ایجاد می شود.

در شرایط کنونی مفهوم رقابتی بودن اقتصاد مطرح است اما این مفهوم تا حدود زیادی از ربع قرن 18 و در آرا نظریه پردازان کلاسیک اقتصاد مطرح بود. بزرگترین شرایط نهادی و رقابت در اقتصاد در قبل از مطرح شدن نظریه ذره ای بودن در اقتصاد با نگرانی در برابر اقتصاد آزاد و ورود و خروج و پارادایم رقابت و عدم مداخله دولت همراه بود. اما در شرایط کنونی به اعتبار مجموعه تحولات به شیوه مسلط مبادله و تحولاتی که در مصادیق هزینه های مبادله اتفاق افتاده است؛ دیگر کسی مسئله رقابت را با ذره ای بودن هم طراز نمی داند. الان اقتصاددان های افراطی طرفدار بنیادگرایی بازار تصور اقتصاد بدون مداخله دولت را خام و دوراندیشانه می دانند. درباره اصل ضرورت مداخله دولت تفاهم و همدلی عمیقی وجود دارد و اختلاف نظر بین صاحبان دیدگاه ها بر سر چگونگی مداخله و حد و حدود دولت است نه اصل حذف دولت از عرصه رقابت. از این زاویه نکته تحلیلی مهمی که مورد استناد نظریه پردازان اقتصادی است تصریح می کند که باید نظام سیاست گذاری به هوش باشد که رقابت پذیری غایت فی النفسه اقتصاد نیست بلکه ابزار ضروری برای رقابت بالا بردن استاندار زندگی و کیفیت زندگی و کیفیت کالا و خدمات ارائه شده است.

شاخص هاي مهمي رقابت پذيري را تعيين مي کند؟

برای رقابت پذیری دو شاخص کلیدی موضوعیت دارد. اول کیفیت کالا و دوم قیمت کالا و خدمات. در اینجا به اعتبار برخی کج فهمی ها که بویژه در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد این است که نظریه پردازان بحث رقابت روی نکته تاکید دارند و آن «تقدم و حجیت علیت از کیفیت بالاتر به قیمت کمتر» است. یعنی این توجه و تذکر از این زاویه حائز اهمیت است که خیلی وقت ها سیاست گذاران اقتصادی و افراد فعال در حوزه اقتصادی در کشورهای در حال توسعه از طریق مکانیسم فیزیکی یعنی از طریق استثمار نیروی کار یا کاهش استاندارد محیط زیست و کیفیت زندگی یا ارزش گذاری پایین به نیروی انسانی و زمان کار در جستجوی افزایش توان رقابتی خود هستند. این در ادبیات اقتصاد یک موضوع کج فهمی است و بعضی از نظریه های توسعه که «تقدم و حجیت علیت از کیفیت بالاتر به قیمت کمتر» را در نظر می گیرند رویکرد ناظر بر محیط زیست فروشی یا فقر فروشی برای نیل به رقابت را در نظر می گیرند که به کیفیت زندگی کمک نمی رساند بلکه مختل کننده کیفیت زندگی هم است. ما وقتی به اصل «تقدم و حجیت علیت از کیفیت بالاتر به قیمت کمتر»توجه می کنیم یعنی اینکه رویکرد رقابتی مضمون توسعه ای دارد. در این مضمون باید فناوری و نوآوری های فناورانه در قلب مباحث رقابت پذیری قرار بگیرد که آن بحث «تخریب خلاق » نامیده می شود و به اهمیت رقابت پذیری در امروز اقتصاد بر می گردد. هر نوع صورت بندی مفهوم رقابت و رقابت پذیری که مسئله فناورانه در آن در نظر گرفته نشود مبتنی بر رویکرد کج فهمی از مسئله رقابت و رقابت پذیری است. اگر مسئله فناورانه و دانش فناورانه از اقتصاد رقابتی حذف شود عملا مولفه اصلی و مهم ان در نظر گرفته نشده است. درحالی که در اقتصاد امروز ایران همه مفاهیم رقابتی را در بازار آزاد و حذف رادیکال دولت از اقتصاد تعبیر می کنند. باید در اقتصاد شرایطی محیطی بیرونی و درونی بنگاه ها به عنوان مولفه اصلی و موثر مطرح شود. بر اساس این ملاحظه باید به طور کلی در دوره جنگ جهانی دوم در سطح جهان شاهد 2 مکتب متفاوت در جهات رقابت پذیری بین المللی اقتصاد که بر حسب شرایط آن روز بود صورت گرفت که این دو مسیر نهادها و سازوکار متناسب با خود را دارد. مکتب اول مکتب انگلوساکسون ها است که تکیه انها بر مدیریت اقتصاد کلان است با نیروی غیرتامینی بازار در سطح خرد. و مکتب دوم کشورهای اروپایی-ژاپنی است که ترکیبی از سیاستهای صنعتی با نیروی محرکه رقابت پذیر بودن اقتصاد ملی است. یعنی ما یک مفهوم عام و کلی و جهان شمول نداریم .ما تحت تاثیر مکتب المان در کشورهای که مسیر توسعه منحصر به فرد از سیاست صنعتی بهره گرفته باشد هستیم که در آن عوامل تاریخی و نیروی اقتصادی و عوامل سیاسی باید به کار گرفته شود. در این مفهوم رقابت پذیری سیستمی پیچیده و فنی است و در اجمال گفته می شود رقابت و رقابت پذیری سیستمی طرز عمل دولت در زمینه ارائه «خدمات عدالت و حمایت» به مثابه عوامل زیربنایی در رقابت موضوعیت یافته است.

چطور مي توان روند رقابت پذيري را به درستي پيش برد؟

در چارچوب ماتریسی نهادی که اگر عمل موجود بین نهادها در هر محیط برگرفته از عوامل تاثیر گذار آن محیط باشد می توان روند رقابت و رقابت پذیری را به خوبی در آنجا دنبال کرد. خدمات اصلی عدالت و حمایت که دولت ارائه می دهد دو هدف عمده را دنبال می کند. اولین هدف اینکه تعریف قوانین اصلی رقابت مشخص شود و همکاری که در دل ساختاری حقوق مالکیت و جایگاه تعیین کننده مشخص شود و در چارچوب ان کار کند. مسئله دوم کاهش هزینه مبادله جهت تشویق حداکثری تولید کننده و افزایش نظام درامد مالیاتی دولتی است. دولت از طرف دیگر در برابر افزایش درامد مالیاتی در راستای کاهش هزینه مبادله باید مجموعه خدمات عمومی و نیمه عمومی ارائه دهد که برای تعریف و تبیین اجریی قرارداد باید مبادله اقتصادی طراحی شود و در کنار عرضه خدمات عدالت و حمایت نظام حقوقی به عوامل شکل گیری رقابت پذیری برای اقتصادی محسوب می شود. در ربع قرن 20 شتاب رشد علم و فناوری تاثیر بی سابقه به رشد اقتصادی گذاشته و رقابت از پیچیده ترین و حساس ترین سطح در این تجربه تاریخی در جامعه بشری را برخوردار بوده . نظریه پردازان بزرگ اقتصادی بین المللی بررسی شاخص سازی برای اندازه گیری توان رقابت کشورها را انجام می دهند که عموم این مولفه ها محوری است که عناصر امنیت و حقوق مالکیت معنوی و شتاب اقتصاد کلان در آن و اندک سازی هزینه مبادله را و تاثیر فناورانه علم را در نظر می گیرند.

وضعيت ايران در اين زمينه چطور است؟

به اعتبار مشکلات نهادی در ایران در این زمینه متاسفانه در تمام شاخص های که با روش شناسی متفاوت توسط سازمان بین المللی انجام شده و مورد استفاده قرار می گیرد ایران جز کشورهایی است که به واسطه مشکلات درونی و برون سازمانی که در زمینه امنیت حقوق مالکیت و بالا بودن اهمیت حقوق مالکیت جز رتبه تاسف بار در رقابت پذیری اقتصادی جهانیاست. من فکر می کنم که باید برای ارتقای این رتبه به معیارهای اصلی در اقتصاد رقابتی با توجه به نیاز روز توجه شود و در این موارد حتما به مشخصه های سیاسی و تاریخی کشورها هم توجه کرد.

به گزارش انصاف‌نیوز، فرمانده ی وقت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تحسین تنوع برنامه ی امسال صداوسیما برای پرداختن به موضوع جنگ، گفت: «حتی من پیشنهاد می کنم از جناب آقای هاشمی هم مصاحبه بگیرید. حتی از آقای میرحسین هم مصاحبه بگیرید، بالاخره ایشان نخست وزیر [دوران] جنگ بوده. مثلا من یادم هست که دو سه سال پیش - قبل از این جریان فتنه - ایشان یک روزی - شاید در افطاری آقای قالیباف بود - که ایشان (میرحسین) به من گفت که «من اصلا در جریان نامه‌ی آقای روغنی زنجانی به امام نبودم». در حالی که ایشان معاون آقای میرحسین بود. که من [به میرحسین] گفتم چطور می شود، [روغنی زنجانی] معاون شما بود، بعد شما می گویید که من اصلا در جریان این نامه نبودم! لذا خوب است که بعضی از این بحث ها را که شما طرح کردید، باز کنید، که بعضی از مسایل روشن بشود».