جنبش راه سبز - خبرنامه

 

این نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تذکر کتبی تعدادی از نمایندگان مجلس به وزیر دادگستری مبنی بر ممنوع‌التصویر، ممنوع‌الخروج و ممنوع‌البیان کردن سیدمحمد خاتمی گفت: این تذکر نامعقول به نظر می‌رسد.

وی افزود: بر اساس کدام حکم قضایی آقای خاتمی ممنوع‌التصویر و ممنوع‌الخروج و ممنوع‌البیان شده است؟ ایشان در کدام دادگاه از خود دفاع کرده است که بعد محکوم به این احکام شده باشد؟

مطهری با اشاره به برخی اظهارات درباره اینکه مبنای چنین تذکری، مصوبه شورای عالی امنیت ملی است، یادآور شد: ممکن است منظورشان مصوبات شورای عالی امنیت ملی باشد؛ در این صورت دو نکته قابل ذکر است؛ اول اینکه این شورا فقط در شرایط بحران و اضطرار می‌تواند چنین احکامی آن هم به طور موقت داشته باشد و احکام دائمی نیازمند حکم قضایی است. به همین دلیل من معتقدم حکم حصر خانگی آقایان موسوی و کروبی نیز فقط برای همان دوره بحران نافذ بوده و بعد از آن نیاز به حکم قضایی داشته است.

این عضو هیأت نظارت بر مطبوعات ادامه داد: نکته دوم اینکه، شورای عالی امنیت ملی مصوبه‌ای مبنی بر ممنوع‌التصویری آقای خاتمی نداشته است. این موضوع چند بار در هیأت نظارت بر مطبوعات مورد بحث قرار گرفت و نتیجه این بود که مصوبه‌ای از طرف شورای عالی امنیت ملی در این خصوص وجود ندارد و فقط در همان ایام دبیرخانه این شورا نامه‌ای در این موضوع ارسال کرده است که مصوبه تلقی نمی‌شود.

وی با بیان اینکه "از حکم ممنوع‌الخروجی ایشان (سیدمحمد خاتمی) هم اطلاعی ندارم"، تصریح کرد: اگر حکم قضایی وجود دارد یک بی‌تدبیری بوده است چون آقای خاتمی می‌تواند با سفر به برخی کشورها بویژه کشورهای غربی در بهبود سیاست خارجی کشور مؤثر باشد.

نماینده مردم تهران در مجلس، اضافه کرد: حکم ممنوع‌البیانی آقای خاتمی نیز اولین باری است که به گوش من می‌خورد. بهتر بود این تذکردهندگان محترم حکم ممنوع‌الحیاتی ایشان را هم ذکر می‌کردند تا خیال خودشان را راحت کرده باشند.

مطهری در پایان با انتقاد از تذکردهندگان، تاکید کرد: به هرحال من این تندروی‌ها را نمی‌پسندم. اگر آنها از روشن شدن حقایق حوادث سال 88 نمی‌ترسند، مقدمات محاکمه علنی این‌گونه افراد را فراهم کنند تا بعد از این فقط بر اساس حکم دادگاه صالح درباره این افراد سخن بگویند. 

 

متن تذکر نامه به وزیر دادگستری

 

به گزارش سایت «جمهوریت»، متن کامل نامه تذکر این 9 نماینده به وزیر دادگستری به این شرح است:

 

«هیات رئیسه محترم

خواهمشند است برابر ماده 192 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تذکر زیر را ابلاغ و در جلسه علنی مجلس قرائت فرمایید:

مخاطب: وزیر محترم دادگستری

خلاصه: اهتمام جدی در اجرای حکم ممنوع‌التصویر، ممنوع‌الخروج و ممنوع‌البیان بودن آقای خاتمی توسط قوه قضائیه

خاتمی از سران و حامیان فتنه آمریکایی 88 بوده و هم‌اینک نیز از آن گناه نابخشودنی توبه نکرده است و بر مواضع خود در برابر انقلاب باقی می‌باشد و به تازگی به دیدار یکی از عناصر ضد انقلاب (بهزاد نبوی) رفته و حمایت خود را از این تفکر اعلام کرده است.

چرا رسانه‌ها و جراید معلوم‌الحال در بازسازی چهره ایشان تلاش می‌کنند و قوه قضائیه همانطور که ممنوع الخروج بودن را به ایشان ابلاغ و اجرا نموده است، دو حکم دیگر همچون ممنوع‌التصویر بودن و ممنوع‌البیان بودن ایشان را به طور جدی پیگیری و اعمال نمی‌کند؟

لازم است مدعی‌العموم تذکر جدی به این تلاش‌های رسانه‌ای بدهد و از زمینه‌سازی برای فتنه‌های آینده جلوگیری کند.

امضاءکنندگان این تذکر که توسط جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد و کلات تهیه شده به شرح زیر می‌باشد:

1. جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد و کلات

2. نصرالله پژمانفر نماینده مشهد و کلات

3. علی کائیدی نماینده پلدختر

4. محمدرضا آشتیانی نماینده قم

5. سیدمرتضی حسینی نماینده قزوین

6. فاطمه آلیا نماینده تهران

7. سیدمهدی موسوی‌نژاد نماینده دشتستان

8. علی‌اصغر زارعی نماینده تهران

9. روح‌الله حسینیان نماینده تهران»

 

بر اساس این گزارش، روز گذشته رسانه‌ها به اشتباه نام مهرداد بذرپاش نماینده تهران، شمیرانات، ری و اسلامشهر را نیز جزو امضاءکنندگان این تذکر اعلام کردند که نام و امضای وی ذیل تذکر کتبی به وزیر دادگستری به چشم نمی‌خورد.

 

به گزارش تسنیم، قاسم جعفری سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و از طراحان استیضاح وزیر علوم با اشاره به جزئیات نشست مشترک لاریجانی و فرجی‌دانا با نمایندگان متقاضی استیضاح، گفت: این جلسه پیش از ظهر امروز در دفتر رئیس مجلس برگزار شد و فرجی‌دانا وعده داد که نسبت به رفع موارد استیضاح اقدامات لازم را انجام دهد.

 

وی افزود: در این جلسه که حدادعادل رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس نیز حضور داشت، جزئیات استیضاح مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مقرر شد که استیضاح وزیر علوم تا یک ماه آینده متوقف شود.

 

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه در این جلسه به حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد و حدادعادل ماموریت داده شد تا موارد استیضاح و تعهدات وزیر علوم نسبت به رفع نگرانی نمایندگان متقاضی استیضاح را بررسی کنند، تاکید کرد: اگر در مدت یک ماه آینده موارد استیضاح خدای‌ ناکرده رفع نشود، روند استیضاح دوباره به جریان خواهد افتاد. 

 

 

 

به گزارش بی‌بی‌سی، یوسف نورستانی، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان هنگام اعلام نتایج ابتدایی انتخابات بیست و چهارم جوزا/خرداد گفت: "از مجموع حدود ۸ میلیون رای، اشرف غنی احمدزی، ۴۴۸۵۸۸۸ رای یا ۵۶.۴۴ درصد و عبدالله عبدالله ۳۴۶۱۶۳۹ رای یا ۴۳.۵۶ درصد آرا را بدست آوردند."

 

رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان گفت در دور دوم انتخابات ۲۳۱۳۶ محل رای‌دهی وجود داشت که در روز انتخابات در ۲۲۷۷۸ محل رای‌دهی انتخابات صورت گرفت.

 

آقای نورستانی گفت مشارکت مجموعی در دور دوم انتخابات ۸۱۰۹۴۰۳ بود که در نتیجه بررسی و بازشماری ۲۹۹ محل رای‌دهی حدود ۱۱۷۸۹ رای باطل شد.

 

او گفت که مشارکت مردان ۶۲ درصد و از زنان ۳۸ درصد بوده است.

 

نتایج ابتدایی دور دوم انتخابات در وضعیتی اعلام می‌شود که عبدالله عبدالله یکی از دو نامزد این دور گفته تا "آرای پاک از ناپاک جدا نشود"، نتیجه دور دوم انتخابات را نخواهد پذیرفت.

 

آقای عبدالله می‌گوید در این دور انتخابات رئیس دبیرخانه کمیسیون انتخابات افغانستان تقلب گسترده و سازمان یافته را به سود تیم رقیبش سازماندهی کرده و خواسته که آرای مراکز مشکوک (محلات با بیش از ۵۹۵ رای و محلاتی که آرای زنان نسبت به مردان در آن زیاد است) که شامل بیش از دو میلیون رای است، تفتیش و بازشماری شود تا نتایج انتخابات را قبول کند.

 

آقای عبدالله سطح مشارکت ۸ میلیون را زیر سوال برده و گفته که مشارکت در این دور انتخابات کمتر از دور اول بوده‌است.

 

گروه انتخاباتی اشرف‌غنی احمدزی اما گفته که آرای آنها پاک است و برای اعلام نتایج دور دوم انتخابات ریاست جمهوری لحظه شماری می‌کنند.

 

در دور اول انتخابات ریاست جمهوری که در شانزدهم حمل امسال برگزار شد، عبدالله عبدالله با ۴۵ درصد رای و اشرف‌غنی احمدزی با ۳۱.۵۶ درصد رای به دور دوم راه یافتند.

 

با به تعویق افتادن زمان اعلام نتایج ابتدایی در چهار روز گذشته، تیم‌های انتخاباتی دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اصلاحات و همگرایی و تحول و تداوم تا نیمه‌های شب گذشته جلسه داشتند و در مورد آرای مشکوک دور دوم انتخابات ریاست جمهوری بحث‌های دوامدار صورت گرفت.

 

هنوز جزئیات دقیقی در مورد نتایج این نشست‌ها منتشر نشده اما اعضای هر دو ستاد انتخاباتی به بی‌بی‌سی گفتند که نشست‌های شان در سطوح مختلف تا بعد از ظهر امروز دوشنبه شانزده سرطان ادامه داشته است.

 

نتیجه دور دوم انتخابات ریاست جمهوری به اساس جدول برگزاری انتخابات باید چهار شنبه هفته پیش یازدهم سرطان/تیر (۲ ژوئیه) اعلام می‌شد اما کمیسیون انتخابات به دلیل مشکلات فنی نتوانست آن را به موقع اعلام کند.

 

کمیسیون رسیدگی به‌ شکایت‌های انتخاباتی گفته که تاخیر در اعلام نتایج ابتدایی می‌تواند کار رسیدگی به شکایت‌ها در مورد نتایج ابتدایی را متاثر کند.

 

آن گونه که انتظار می‌رود، نتایج نهایی دور دوم انتخابات در ۳۱ سرطان/تیر اعلام خواهد شد اما اگر رسیدگی به شکایت‌ها زمان بیشتری بگیرد احتمال دارد که نتایج نهایی نیز با تاخیر اعلام شود. 

 

 

به گزارش جرس، عبدالعلی بازرگان، محسن کدیور، صدیقه وسمقی و حسن یوسفی‌اشکوری در این نامه که نسخه‌ای از آن در اختیار جرس قرار گرفته  است،  نقل قول‌های مختلف از رهبری را با محک شرع و قانون مورد نقد قرار داده و در پایان دو پیشنهاد عملی برای حل مسئله حصر داده‌اند.

چندی پیش  علی مطهری گفت که در دیدار با رهبری راجع به موضوع حصر با وی سخن گفته و او اظهار کرده است: من قبلا درباره بصیرت صحبت کرده‌ام و این که نباید راه شهدا و راه انقلاب را گم کنیم. جرم اینها بزرگ است و اگر امام(ره) بودند شدیدتر برخورد می‌کردند. اگر اینها محاکمه شوند حکمشان خیلی سنگین خواهد بود و قطعا شما راضی نخواهید بود. ما اکنون به اینها ملاطفت کرده‌ایم.

 

در بخشی از نامه نواندیشان دینی به آقای خامنه‌ای آمده است:  آنچه درباره توبه و شرایط آن فرموده اید، فاقد هر نوع وجاهت قانونی است. توبه از معاصی دینی و در محضر خداوند صورت می‌گیرد. در این دنیا افراد، تنها نسبت به جرائم اثبات‌شده بازخواست می شوند و لاغیر. بدون تشکیل دادگاه و امکان دفاع و صدور حکم با  چه توجیهی ارتکاب جرم را به محصورین نسبت داده‌اید تا آماده‌ی مجازات باشند؟ کدام دادگاه صالحه حکم جبران خسارتهای وارده را در حق آنها اثبات کرده است؟ مشخص کردن مرز با دشمن، مبتنی بر کدام ماده‌ی قانونی است؟ به نظر می رسد دشمن در قاموس جنابعالی مفهوم بسیار گسترده‌ای دارد و شامل منتقدان و معترضان به ظلم و بی‌عدالتی و بسیاری از آحاد ملت ایران نیز می شود.

چند روز پیش یکی از راهیافته‌گان به مجلس  نام کریمی‌قدوسی گفته بود: رهبری چهار شرط را برای توبه کردن فتنه‌گران عنوان کرده‌اند.

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای خامنه‌ای رهبر محترم جمهوری اسلامی ایران

سلام علیکم
با آرزوی توفیق همه‌ی خدمتگزاران راستین خدا و خلق در ماه مغفرت و  رحمت

همانگونه که مستحضرید، دو سال قبل فرمانده نیروی انتظامی (سردار اسماعیل احمدی‌مقدم) و اخیرا دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی (آقایان علی مطهری و جواد کریمی‌قدوسی) در ارتباط با حصر آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی و خانم زهرا رهنورد، عباراتی را از شما نقل کرده‌اند، که اگر چه در پایگاه اطلاع رسانی شما درج نشده، اما تکذیب هم نشده است. به علاوه، قرائن فراوانی بر صدق آنها، اعم از بیانات و مواضع قبلی شما و اظهارات منصوبان مختلف جنابعالی در دست است، لذا بنا را بر صحت آنها گذاشته، بعد از نقل ماحصل آنها، نکاتی را به عرض می رسانیم.

اگر مجلس خبرگان رهبری باعنایت به‌مفاد اصل ۱۱۱ قانون اساسی، نظارت بر عملکرد رهبری را انجام می‌داد، اگر مجلس شورای اسلامی مطابق اصل ۷۶ قانون اساسی حق تحقیق و تفحص خود را در تمام امور کشور ادا می‌کرد، اگر مطبوعات مطابق اصل ۲۴ در بیان مطالب آزاد بودند، و اگر احزاب سیاسی مطابق اصل ۲۶ در فعالیت قانونی خود آزاد بودند؛ نیازی به نوشتن نامه‌ی سرگشاده به شما نبود و از یکی از طرق قانونی مذکور برای اصلاح امور استفاده می‌شد. اکنون با انسداد نسبی کلیه‌ی این مجاری قانونی، بنابر وظیفه‌ی اخلاقی، شرعی و ملی، و در اجرای اصل ۸ قانون اساسی در نهی از منکر و نصیحت و انتقاد و استیضاح، این نامه‌ی انتقادی به محضر شما تقدیم می‌شود.

 
۱. نقد منقولات از رهبری در حصر منتقدانش

 بر اساس اظهارات برخي مقامات واضح شده است که:
۱. آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی و خانم زهرا رهنورد كه قرار بوده به خاطر وقايع روز عاشورا (دی ۱۳۸۸) دستگیر شوند، به مصلحت‌انديشي و دستور مستقیم جنابعالی در ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در خانه‌ی مسکونی خود محصور شدند.
۲. به فرموده‌ی شما «جرم این افراد بزرگ است و اگر به جای جنابعالی، آیت‌الله خمینی بودند، با ایشان شدیدتر برخورد می کردند.»
۳. به تصریح شما «اگر این سه نفر محاکمه شوند، حکمشان خیلی سنگین خواهد بود. ما اکنون به اینها ملاطفت کرده‌ایم.» 
۴. به حکم جنابعالی «شرائط چهارگانه‌ی توبه‌ی این افراد و بازگشتشان به بدنه‌ی ملت عبارت است از: اولا مرز خود را با دشمن مشخص کنند، ثانیا تهمت‌های زده شده به نظام جمهوری اسلامی را پس بگیرند، ثالثا خسارت‌های وارده را جبران کنند، رابعا به خاطر جرایمی که مرتکب شده‌اند آماده مجازات باشند.»
 جنابعالی یک جانبه، به عنوان قاضی و دادستان، علیه منتقدانتان اعلام جرم کرده اید، آنها را غیابا و بدون حق دفاع شخصا محاکمه کرده و به مجازات محکوم کرده‌اید و چون در حق آنها ملاطفت نموده‌اید، رقیق‌تر از شدت عمل آیت‌الله خمینی، بیش از سه سال و نیم است که در خانه‌های خود، در شرائطی بدتر از زندانهای جمهوری اسلامی، مشمول تحمل مجازات حصر هستند.
شما به جای اینکه بر اساس قانون با مخالفانتان برخورد کنید و دادرسی، محاکمه و مجازات آنها را به قوه‌ی قضائیه بسپارید، به نحوه‌ی عمل بنیانگذار جمهوری اسلامی متوسل شده‌اید، و با مقایسه عملکرد ایشان پنداشته اید در حق مخالفانتان ملاطفت کرده‌اید. به راستی از کی عملکرد آیت‌الله خمینی سنجه‌ی قانون‌، شرع و اخلاق شده است؟ عملکرد ایشان همانند شما، در انطباق با موازین قانون، شرع، اخلاق و حقوق بشر ارزيابي مي شود، و متأسفانه عملکرد هر دو رهبر جمهوری اسلامی در قبال مخالفان و منتقدانشان غیرقابل قبول بوده است. حصر شخصیت های نامبرده مطابق هیچیک از موازین چهارگانه مجاز نیست. چرا که مطابق هر یک از این موازین، عملکرد شما در محصور کردن منتقدان مسالمت‌جو، بدون رعایت آئین دادرسی، بدون محاکمه، بدون حق دفاع و صرفا بر اساس اراده‌ی زمامدار هیچ توجیه حقوقی، اخلاقی و دینی ندارد.
ما در این نامه‌ی سرگشاده، تنها بر مبنای قانون اساسی جمهوری اسلامی با شما محاجه می‌کنیم. شعار آنها که بیش از سه سال و نیم، بدون رعایت موازین قانونی در بند شما اسیرند «اجرای بی‌تنازل قانون اساسی» بوده است. ایرانیان از شما قبل از ملاطفت انتظاردارند که به عنوان رهبر کشور به قانون اساسی عمل کنید، همین و بس!
 
۲. هفت مورد نقض اصول قانون اساسی در حصر رهبران جنبش سبز
جنابعالی در حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد حداقل هفت اصل از قانون اساسی را آشکارا نقض کرده اید:
۱. اصل‏ سی‌ و دوم: “هیچ‌کس‏ را نمی‌توان‏ دستگیر کرد مگر به‏ حکم‏ و ترتیبی‏ که‏ قانون‏ معیّن‏ می‌کند. در صورت‏ بازداشت‏، موضوع‏ اتهام‏ باید با ذکر دلایل‏ بلافاصله‏ کتباً به‏ متهم‏ ابلاغ‏ و تفهیم‏ شود و حداکثر ظرف‏ مدت‏ بیست‌وچهار ساعت‏ پروندۀ مقدماتی‏ به‏ مراجع صالحه‏ قضایی‏ ارسال‏ و مقدمات‏ محاکمه‏، در اسرع‏ وقت‏ فراهم‏ گردد. متخلّف‏ از این‏ اصل،‏ طبق‏ قانون‏ مجازات‏ می‌شود”.
شما بر خلاف نص قانون این سه نفر را محصور کرده، بعد از سه سال و نیم بازداشت، هنوز به متهمان کتبا تفهیم اتهام نکرده، پرونده را به مراجع صالح قضائی نفرستاده و مقدمات محاکمه را فراهم نکرده اید. شما به دلیل تخلف از این اصل قانون اساسی و بازداشت خلاف قانون و سلب آزادیهای قانونی آنها، بنا بر تصریح اصل مذکور مستوجب مجازات هستید.
۲. اصل‏ سی‌ و هفتم: “اصل‏، برائت‏ است‏ و هیچ‌کس‏ از نظر قانون‏ مجرم‏ شناخته‏ نمی‌شود، مگر این‏ که‏ جرم‏ او در دادگاه‏ صالح‏ ثابت‏ گردد”.
در حالی که هیچ دادگاهی آقايان موسوی و کروبی و خانم رهنورد را محاکمه نکرده، شما برچه مبنائی آنها را مجرم دانسته و ادعا می‌کنید جرم آنها سنگین است؟ اصل جرم و میزان سبکی و سنگینی آن در کجا و با چه معیاری مشخص و محرز شده است؟
۳. اصل‏ سی‌ و ششم: “حکم‏ به‏ مجازات‏ و اجرای آن‏ باید تنها از طریق‏ دادگاه‏ صالح‏ و به‏ موجب‏ قانون‏ باشد”.
یقینا حصر خانگی و سلب آزادی های مشروع و قانونی شهروندان مجازات است. بدون تردید این مجازات از طریق دادگاه صالح و به موجب قانون در حق این سه محصور إعمال نشده است.
صل‏ شصت‌ و یکم: “إعمال‏ قوۀ‏ قضائیه‏ به‏ وسیلۀ‏ دادگاه‏‌های‏ دادگستری‏ است…”. اصل‏ یک‌صد و پنجاه ‌و ششم: قوۀ‏ قضائیه‏ قوه‌ای‏ است‏ مستقل که‏ پشتیبان‏ حقوق‏ فردی‏ و اجتماعی‏ و مسئول‏ تحقّق‏ بخشیدن‏ به‏ عدالت‏ و عهده‌دار وظایف زیر است‏: … احیای حقوق عامه و گسترش عدل و آزادیهای مشروع…. کشف جرم و تعقیب و مجازات و تعزیر مجرمیین . . . .».
شما در باره‌ی سه منتقد محصور خود، شخصا به جای قوه‌ی قضائیه عمل کرده اید. شما با کدام دلیل شرعی و قانونی، بدون محاکمه‌ی افراد در دادگاههای دادگستری، به عوامل تحت فرمان خود دستور داده‌اید مخالفانتان را مجازات کنند؟
۵. اصل‏ یک‌صد و شصت‌ و ششم:« احکام‏ دادگاه‌ها باید مستدلّ‏ و مستند به‏ مواد قانون‏ و اصولی‏ باشد که‏ براساس‏ آن‏ حکم‏ صادر شده‏ است».
اگر هم به‌جای قوه ی قضائیه حکم مجازات صادر کرده‌اید، مستندات خود را برای آگاهی اذهان عمومی منتشر کنید. براساس  کدام مجوز حقوقی و قانونی شما حکم حصر اشد از حبس را که تا کنون بیش از سه و نیم سال از آن می گذرد صادر کرده اید؟
۶. اصل‏ یک‌صد و شصت‌ و هشتم: «رسیدگی‏ به‏ جرایم‏ سیاسی‏ و مطبوعاتی‏ علنی‏ است‏ و با حضور هیئت‏ منصفه‏ در محاکم‏ دادگستری‏ صورت‏ می‌گیرد».
محاکمه‌ی موسوی و کروبی و رهنورد قطعا از مصادیق اتهامات سیاسی است و می‌باید در دادگاه علنی با حضور هیأت منصفه صورت بگیرد. به‌راستی آیا شما آمادگی چنین محاکمه ای را دارید؟ خودداری شما از محاکمه علنی منتقدان، این ظن را تقویت می کند که منتقدانتان حجت دارند و شما ندارید.
صل‏ سی‌ و نهم: “هتک‏ حرمت‏ و حیثیّت‏ کسی‏ که‏ به‏ حکم‏ قانون‏ دستگیر، بازداشت‏، زندانی‏ یا تبعید شده‏، به‌هرصورت‏ که‏ باشد ممنوع‏ و موجب‏ مجازات‏ است.”
به طریق اولی، کسی که بر خلاف قانون بازداشت و محصور شده است، مشمول حقوق این اصل است. اطلاق فتنه‌گر و برخی اتهامات اثبات نشده و موهن دیگر به منتقدان مسالمت‌جو و مخالفان قانونی شما، مطابق کدام معیار حقوقی صورت گرفته است؟ منصوبان شما در تریبونهای نماز جمعه، صدا و سیما، روزنامه‌ی کیهان، و … چگونه این سه منتقد بیگناه را در مرأی و منظر شما هتک حرمت و حیثیت کرده‌اند و هیچ اعتراضی از شما نسبت به اين امر شنيده نشده است. مسئول این اقدامات بیّن خلاف قانون و خلاف شرعِ مجموعه‌ی زیر نظر شما، که آنها نيز از هر نوع بازخواست مصون هستند، با چه‌کسی است؟
 
۳. نقد حصر بر اساس حکم حکومتی ولایت مطلقه
شايد بپندارید که ولی مطلق ِ فقیه، فوق قانون، و احکام حکومتی او در حکم قانون، بلکه بالاتر از قانون است؛ یا با تمسک به ولایت مطلقه‌ی امر، مندرج در قانون اساسی، بپندارید که شما مجازید حصر بدون محاکمه را به مصلحت دانسته و إعمال کنيد.
پندار نخست یعنی زمامدار فوق قانون، همان حکومت خودکامه استبدادی است که بند ششم اصل سوم قانون اساسی، جمهوری اسلامی را موظف به محو آن کرده است: «محو هرگونه استبداد و خودکامگی و انحصار‌طلبی».
رهبر فوق قانون که مخالفانش را برخلاف قانون مدون با اوامر شخصی مجازات می کند، آشکارترین مصداق استبداد مطلقه و حکومت خودکامه است. اگر قرار بر تصمیم گیریهای فراقانونی در امور کشورداری بود، چرا مردم ایران سالیانی دراز بر ضد نظام یکه‌سالار پهلوی پیکار کرده و در نهایت طی انقلابي مردمی آن را برانداخته و نظام جمهوری را برپا کردند؟ اگر به زعم جنابعالی رفتارهای فراقانونی و زیرپاگذاشتن اصول قانون اساسی استبداد و خودکامگی نیست، درخواست می کنیم تعریف خود از استبداد و خودکامگی را ارائه فرمائید.

پندار دوم نیز اساسا مردود است، چراکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ولایت مطلقه‌ را این‌گونه به رسمیت نشناخته است.
اولا مطابق اصل پنجاه و هفتم «قوای حاکم در جمهور اسلامی ایران عبارتند از: قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضاییه که زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت بر طبق اصول آینده این قانون اعمال می‌گردند. این قوا مستقل از یکدیگرند.
هرگونه إعمال ولایت مطلقه، تنها از طریق قوای سه‌گانه و بر طبق قانون مجاز است. در غیر این صورت، ولایت مطلقه به استبداد مطلقه تبدیل می گردد. هر تفسیری جز این از ولایت مطلقه، بی تردید، هم در تعارض با جمهوری و مردم‌سالاری است و هم قانون اساسی را دچار تناقضات غیر قابل حل می کند و در عمل نیز جز هرج و مرج و خودکامگی حاصلی ندارد.
ثانیا حکم حکومتی مجرایی جز بند هشتم اصل یک‌صد و دهم قانون اساسی ندارد: “حل‏ معضلات‏ نظام‏ که‏ از طرق‏ عادی‏ قابلِ‌حلّ نیست‏، از طریق‏ مجمع تشخیص‏ مصلحت‏ نظام”. 
بر اساس این بند، رهبر قانونا تنها از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام، در مورد معضلاتی که از طرق عادی قابل حل نیست، مجاز به اقدام است، نه سرِ خود. گرچه اعتراض به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ رخدادی عادی بود و می توانست با اندکی تدبیر و بصیرت حل شود ولی با این همه، اگر مسئله‌ی برخورد با رهبران جنبش سبز معضلّ نظام است و شما هیچیک از راهکارهای قانونی را به مصلحت ندانسته‌اید، براساس قانون تنها از طریق مجمع تشخیص مصلحت مجاز به اقدام بوده اید. چرا این طریق قانونی را نپیموده‌اید؟  

۴. نقد درخواست توبه و شرائط آن
اما آنچه در باره توبه و شرایط آن فرموده اید، فاقد هر نوع وجاهت قانونی است. توبه از معاصی دینی و در مضر خداوند صورت می‌گیرد. در این دنیا افراد، تنها نسبت به جرائم اثبات‌شده بازخواست می شوند و لاغیر. بدون تشکیل دادگاه و امکان دفاع و صدور حکم با  چه توجیهی ارتکاب جرم را به محصورین نسبت داده‌اید تا آماده‌ی مجازات باشند؟ کدام دادگاه صالحه حکم جبران خسارتهای وارده را در حق آنها اثبات کرده است؟ مشخص کردن مرز با دشمن، مبتنی بر کدام ماده‌ی قانونی است؟ به نظر می رسد دشمن در قاموس جنابعالی مفهوم بسیار گسترده‌ای دارد و شامل منتقدان و معترضان به ظلم و بی‌عدالتی و بسیاری از آحاد ملت ایران نیز می شود.
اگر مرادتان از تهمتهای وارده به جمهوری اسلامی، تقلب در انتخابات خرداد ۱۳۸۸ است، تنها مرجع رسیدگی به آن، دادگاه صالحه است. اظهارات "سردار جعفری" فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که اخیرا منتشر شد، در کنار اظهارات "سردار مشفق" و دهها سند و مدرک دیگر، تردیدی در این باقی نمی‌گذارد که رئیس جمهور مطلوب نظام، با مهندسی عواملي پنهان از صندوقهای رأی بیرون آورده شد. موسوی و کروبی و همفکرانشان چنان که بارها اعلام کرده اند، آمادگی کامل دارند مستدات خود را برای خیانت مسئولان نظام در امانت ملیِ رأی عمومی در خرداد ۱۳۸۸ در محضر دادگاه صالح ارائه کنند. ایستادگی آنان در برابر فشارهای فراوان خلاف شرع و قانون نیز حاکی از اعتقاد راسخ ایشان نسبت به درستی مواضع خویش است.
خداوند صورت می‌گیرد. در این دنیا افراد، تنها نسبت به جرائم اثبات‌شده بازخواست می شوند و لاغیر. بدون تشکیل دادگاه و امکان دفاع و صدور حکم با  چه توجیهی ارتکاب جرم را به محصورین نسبت داده‌اید تا آماده‌ی مجازات باشند؟ کدام دادگاه صالحه حکم جبران خسارتهای وارده را در حق آنها اثبات کرده است؟ مشخص کردن مرز با دشمن، مبتنی بر کدام ماده‌ی قانونی است؟ به نظر می رسد دشمن در قاموس جنابعالی مفهوم بسیار گسترده‌ای دارد و شامل منتقدان و معترضان به ظلم و بی‌عدالتی و بسیاری از آحاد ملت ایران نیز می شود.
اگر مرادتان از تهمتهای وارده به جمهوری اسلامی، تقلب در انتخابات خرداد ۱۳۸۸ است، تنها مرجع رسیدگی به آن، دادگاه صالحه است. اظهارات "سردار جعفری" فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که اخیرا منتشر شد، در کنار اظهارات "سردار مشفق" و دهها سند و مدرک دیگر، تردیدی در این باقی نمی‌گذارد که رئیس جمهور مطلوب نظام، با مهندسی عواملي پنهان از صندوقهای رأی بیرون آورده شد. موسوی و کروبی و همفکرانشان چنان که بارها اعلام کرده اند، آمادگی کامل دارند مستدات خود را برای خیانت مسئولان نظام در امانت ملیِ رأی عمومی در خرداد ۱۳۸۸ در محضر دادگاه صالح ارائه کنند. ایستادگی آنان در برابر فشارهای فراوان خلاف شرع و قانون نیز حاکی از اعتقاد راسخ ایشان نسبت به درستی مواضع خویش است.

۵. پیشنهادات مشخص برای رفع مشکل حصر
اکنون دو راه پیش پای شماست:
راه اول اعلام انحلال قانون اساسی و اداره‌ی کشور براساس منویات مقام رهبری. این راهی است که شما عملا پیش گرفته‌اید و با نقض گسترده‌ی قانون اساسی، کشور را با بحران‌های متعدد به پرتگاه استبداد مطلقه و حکومت خودکامه‌ی شخصی سوق داده و قوای امنیتی ونظامی را به اتکای ارز نفتی، بر مقدرات شهروندان مسلط کرده‌اید. در این صورت به خاطر داشته باشید که شما بزرگترین «برانداز جمهوری اسلامی» هستید.
راه دوم تجدید نظر در خطاهای گذشته و بازگشت به اجرای قانون اساسی و احقاق حقوق ملت است. توصیه‌ی ما همچون دیگر دلسوزان و وطن‌دوستان به شما، انتخاب راه دوم است. به گمان ما با توجه به شرایط خطیر کنونی کشور و منطقه، و نیز خواست عمومی ملت ایران، که دستیابی به آن با یک نظرسنجی ساده ممکن است، آزادی عاجل و بدون قید و شرط محصورین بهترین راه حل است. اما اگر بهترین راه را بر نمی‌گزینید، لااقل برای برون رفت از این معضل، یکی از دو راهکار قانونی زیر را انتخاب کنید:
طریق اول، واگذاری حل مسئله به شورای عالی امنیت ملی، همانند فیصله یافتن حصر غیرقانونی مرحوم آیت الله منتظری در بهمن ۱۳۸۱ توسط همین شورا با ارجاع خودتان.
طریق دوم. واگذاری حل مسئله به مجمع تشخیص مصلحت نظام (موضوع بند هشت اصل یک‌صد و دهم قانون اساسی).
امیدواریم در ماه مبارک رمضان که ماه رحمت و مغفرت است، حداقل یکی از دو طریق راه دوم را انتخاب کنید و با رفع حصر غیرقانونی آقایان موسوی و کروبی و خانم رهنورد و آزاد کردن زندانیان سیاسی، موجبات رضایت خداوند و خشنودی ملت را فراهم کنيد. اطمینان داشته باشید رعایت حقوق منتقدان قانونی و مخالفان مسالمت‌جو بر اساس فصل سوم قانون اساسی (حقوق ملت) تنها راه حل مشکلات داخلی است.
دعای خیر مردم بدرقه راه کسانی است که به روش محمد مصطفی، رحمت با خلق خدا را سرلوحه ی زمامداری خود می‌کنند و با تأسی به رویه‌ی علی مرتضی، مخالفان مسلّح خود را هم از حقوق انساني و اجتماعی محروم نمی‌‌کنند، چه برسد به سلب آزادی‌های منتقدان غیرمسلّح. 
 
  إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلَاحَ مَا اسْتَطَعْتُ ۚ وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّـهِ ۚ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ (هود ۸۸) 
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
۱۶ تیر ۱۳۹۳، ۹ رمضان المبارک ۱۴۳۵
 
عبدالعلی بازرگان، محسن کدیور، صدیقه وسمقی، حسن یوسفی‌اشکوری 

 

به گزارش ایسنا، به نقل از سایت شبکه العربیه، یک فرمانده نظامی عراق اعلام کرد که خاکریزهایی به ارتفاع دو متر در دست احداث هستند تا برای ممانعت از هرگونه حمله احتمالی به دیالی استفاده شوند.

 

خبرنگار الجزیره نیز اعلام کرد که مسئولان عراقی خاکریزهایی را در نزدیکی شهرک العظیم در شمال بغداد ایجاد کرده‌اند.

 

مسئولان می‌گویند: این خاکریزها برای ممانعت از هرگونه حمله اعضای داعش به شهرک العظیم است. ارتفاع این خاکریزها حدود دو متر و با مسافت‌های طولانی است.

 

شهرک العظیم طی روزهای اخیر شاهد حملات سنگین اعضای داعش بود در حالی که توانستند به بخش‌های گسترده‌ای از این شهرک تسلط یابند.

 

تحت عنوان شعار حمایت از مرقدها گروه "سرایا السلام" وابسته به مقتدی صدر در شهر سامرا برای دفاع از حرمین عسگریین (ع) مستقر شده‌اند.

 

همچنین این شبکه اعلام کرد که افراد مسلح داعش حمله جدیدی را به پایگاه‌های اسپایکر در تکریت همزمان با ادامه درگیری‌های پراکنده در اطراف پالایشگاه بیجی صورت داد‌ند.

 

خبرنگار الجزیره اعلام کرده است که داعش گفته است، بر برج‌های داخل پایگاه نظامی اسپایکر تسلط یافته است.

 

داعش در توییتر اعلام کرده است که به ساختمانی که در آن نیروهای ویژه عراق بودند تسلط یافته و اعضای آن توانسته‌اند ده‌ها تن از نیروهای دولتی عراق را بکشند.

 

این در حالی است که منابع اسکای نیوز عربی روز یکشنبه اظهار کردند که ارتش عراق مانع حمله اعضای داعش به پایگاه اسپایکر در شهر تکریت شد.

 

منابع رسمی اعلام کردند: جنگنده‌های عراقی خسارت زیادی به اعضای داعش در جریان حمله به تکریت وارد کردند و درگیری‌های پراکنده همچنان در اطراف پایگاه نظامی ادامه دارد.

 

شهر فلوجه در استان الانبار نیز شاهد حملات توپخانه‌ای و موشکی از سوی نیروهای دولتی در بخش‌های شرقی بود. در حالی که حملات هوایی نیز به مناطق جولان، اندلس، جغیفی، شهدا و جبیل رسیده است.

 

رئیس تیم پزشکان در بیمارستان فلوجه نیز اعلام کرد که این بیمارستان 9 زخمی را پذیرش کرده که سه تن آن‌ها کودک بودند.

 

در استان نینوا در حمله هوایی به منطقه قیروان 11 تن کشته شدند که پنج تن آن‌ها عضو یک خانواده بودند.

 

این در حالی است که خبرنگار الجزیره اعلام کرده است در این حمله هوایی دست کم 10 تن کشته و 13 تن زخمی شدند.

 

در منطقه رشاش در بغداد نیز در یک انفجار انتحاری چهار تن کشته و حدود 10 تن زخمی شدند.

 

منابع نظامی به شبکه الجزیره اعلام کردند: پایگاه الغزلانی در جنوب موصل و منطقه "حاوی الکنیسة" در غرب این شهر نیز هدف حمله هواپیماهای بدون سرنشین قرار گرفتند.

 

همچنین خبرنگار الجزیره در کردستان عراق گزارش داد که در حمله هوایی ارتش عراق به شهر طوز خورماتو در جنوب کرکوک واقع در شمال عراق دست کم یک تن کشته و هشت تن زخمی شند.

 

در تلعفر در نزدیکی شهر موصل واقع در شمال عراق به گفته یک مقام سازمان مبارزه با تروریسم این کشور ده‌ها تن از اعضای داعش در جریان یک حمله نظامی کشته شدند.

 

این منبع اعلام کرد که نیروهای ضد ترور با هماهنگی نیروی هوایی تجمع اعضای داعش را در جریان رژه نظامی‌شان در تلعفر هدف قرار دادند که به کشته شدن ده‌ها تن از آن‌ها از جمله سرکرده‌های این گروه منجر شد.

 

از سوی دیگر، حامد مالکی، فرمانده نیروی هوایی ارتش عراق از انجام بیش از 12 هزار پرواز هوایی از آغاز عملیات نظامی در استان الانبار واقع در غرب عراق خبر داد.

 

حامد مالکی تاکید کرد: نیروهای هوایی هیچ یک از اهداف افراد مسلح را در مناطق مسکونی هدف قرار ندادند تا خسارتی به ساکنان مناطق وارد نشود.

 

شاهدان عینی نیز اعلام کردند که در دو حمله هوایی به موصل دست کم 20 غیرنظامی زخمی شدند.

 

منابع به شبکه اسکای نیوز در موصل گفتند: دو حمله موجب خسارت سنگین به خانه‌ها و اماکن تجاری منطقه شد. این دو حمله دو منطقه مرمات و صناعه در بخش غربی موصل را هدف قرار داد.

 

از سوی دیگر، دولت عراق برای بار دوم و به طور غیرمنتظره شبکه‌های اجتماعی اینترنتی را فیلتر کرد.

 

توجیه دولت برای این کار ممانعت از استفاده اعضای داعش از امکانات اینترنتی در عملیات نظامی خود است.

 

سایت المسله به نقل از فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق از کشته شدن بیش از 20 تروریست عضو داعش از جمله سرکرده‌های این گروه و همچنین آتش زدن تعدادی از خودروهای وابسته به آن طی دو روز گذشته در استان‌های صلاح‌الدین، دیالی و بابل خبر داد.

 

قاسم عطا، سخنگوی دفتر فرمانده کل نیروهای مسلح عراق ضمن اعلام خبر کشته شدن بیش از 20 تروریست که قصد بمب‌گذاری در ساختمان شورای استانداری صلاح‌الدین را داشتند، افزود: 90 تروریست دیگر نیز که قصد حمله به پایشگاه بیجی را داشتند به هلاکت رسیدند.

 

وی اعلام کرد که عملیات سامرا تا زمان پاکسازی مسیر منتهی به تکریت ادامه دارد.

 

قاسم عطا افزود: نیروهای امنیتی حمله تروریستی به پالایشگاه بیجی را نیز خنثی کردند و توانستند 90 تروریست را که در حمله به بیجی مشارکت داشتند، به هلاکت برسانند.

 

سخنگوی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق افزود: جنگنده‌های ارتش توانستند یک بلدوزر را که برای حمله به بیجی آماده سازی شده بود، منهدم کنند.

 

در عملیات صلاح‌الدین نیز در حمله افراد ناشناس به جنوب تکریت شش تن از اعضای "سرایا السلام" وابسته به مقتدی صدر زخمی شدند.

 

در حمله هوایی در غرب کرکوک به گفته پلیس این استان، پل الزویه که کرکوک را به صلاح‌الدین متصل می‌کند، منهدم شده است.

 

یک مقام آگاه در استان نینوا اعلام کرد که 75 خانواده از قومیت ترکمانی از منازل خود در شمال موصل کوچ کرده‌اند.

 

جمهوری‌خواهان اقدامات اوباما در قبال عراق را ضعیف و ناکام خواندند

سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا اقدامات رئیس جمهوری این کشور را در قبال بحران عراق و تروریست‌های این کشور از موضع ضعف توصیف کرده و ناموفق خواندند.

 

به گزارش ایسنا، سناتور جان مک‌کین، جمهوری خواه در مصاحبه‌ای با شبکه خبری سی.بی.اس گفت: اقدامات باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در قبال بحران عراق و تروریست‌های فعال داعش در این کشور که باعث وخامت اوضاع سیاسی شده است، کاملا ناموفق بوده و از موضع ضعف است.

 

وی افزود: بحران عراق، همانند یک طوفان یا زمین لرزه نیست بلکه یک بحران سیاسی است که باعث شده تا ابوبکر البغدادی،‌ رهبر در سایه و سازمان دهنده داعش روی کار بیاید. این شکست سیاست ایالات متحده در قبال بحران عراق است و گمان نمی‌کنم که تداوم این سیاست باعث حل بحران شود.

 

لیندسی گراهام،‌ سناتور جمهوری‌خواه دیگر از کارولینای جنوبی نیز به انتقاد شدید از سیاست‌های اوباما در قبال بحران سوریه و عراق پرداخت و گفت: آمریکا و متحدان اروپایی‌اش در سوریه و هم‌اکنون در عراق ناکام مانده‌اند. بحران فزاینده تشکیل و فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در حال تبدیل شدن به یک تهدید برای آمریکاست، آن ها روز به روز در حال قوت گرفتن هستند.

 

اما سناتور دموکرات دیک دوربین، با کم‌اهمیت جلوه دادن اظهارنظرهای گراهام هشدار داد: به عقیده من تنها راهکار حل بحران در عراق این است که جدا فکری به حال کنیم. با وجود آنکه آمریکا، بهترین ارتش را در زمین دارد اما قدرت نظامی ایالات متحده مشکلات رهبری عراق را حل نمی‌کند. نوری المالکی، نخست‌وزیر عراق، قادر به متحد کردن کشور نیست و سربازان آمریکایی نیز نخواهند توانست این کار را انجام دهند.

 

سناتور جان باراسو، جمهوری‌خواه از وایومینگ نیز در مصاحبه‌ای با شبکه خبری فاکس نیوز گفت: به عقیده من اقدامات اوباما در قبال بحران عراق باعث تضعیف جهانی آمریکا شده است. او باعث شد تا عراق با خلاء نظامی و قدرت درست مواجه شده و به دست افراد ناباب بیفتد.

 

اما در مقابل، سناتور دموکرات، باب کاسی، از اوباما دفاع کرده و گفت: اوباما تنها می‌خواهد رهبری قدرتمند آمریکا را در منطقه نشان دهد.

 

 

به گزارش ایسنا، به نقل از سایت شبکه خبری الجزیره، خبرنگار این شبکه از غزه اعلام کرد که در حمله جنگنده‌های اسرائیلی در ساعات اولیه صبح امروز 9 فلسطینی کشته شدند که هفت تن آن‌ها عضو گردان عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس هستند.

 

این حملات در شرق رفح رخ داد درحالی‌که پنج غیرنظامی فلسطینی نیز در منطقه بیت حانون در پی اصابت موشک اسرائیلی زخمی شدند.

 

در پی حملات هوایی جنگنده‌های اسرائیلی مناطق مختلف نوار غزه شاهد سلسله انفجارهای متعدد بود.

 

خبرنگار الجزیره گزارش داد جنگنده‌های اسرائیلی همچنان در حریم هوایی غزه به پروازهای خود ادامه می‌دهند و حمله جدیدی در شرق منطقه شجاعیه و منطقه تفاح رخ داده است.

 

این خبرنگار تاکید کرد: حملات اسرائیل شامل مقرهای مختلف از شمالی‌ترین نقطه غزه تا جنوبی‌ترین نقطه این منطقه بوده است.

 

این در حالی است که ارتش رژیم صهیونیستی ادعا کرده است که 10 موشک از غزه به مناطق نزدیک غزه در سرزمین‌های اشغالی اصابت کرده درحالی‌که تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حملات موشکی را برعهده نگرفته است.

 

شاخه نظامی جنبش حماس ضمن اعلام مرگ هفت تن از اعضای گردان عزالدین قسام اعلام کرد که اکثر حملات به شهرک رفح در جنوبی‌ترین نقطه غزه در نزدیکی مرزهای مصر صورت گرفته است.

 

حماس اعلام کرد: حمله دیگر نیز به شمال غزه بوده است.

 

حماس در بیانیه خود اعلام کرد که اشغالگران اسرائیلی مسئول بحرانی شدن اوضاع به علت ادامه حماقت‌ها و سیاست‌های نژادپرستانه و تجاوزات مهم علیه ملت فلسطین هستند.

 

شاخه نظامی حماس در بیانیه خود همچنین تاکید کرد در این حملات چهار تن دیگر زخمی شدند و این حملات در پی حملات موشکی از غزه بوده است.

 

ارتش اسرائیل مدعی است این حملات از اواسط ژوئن بیش از ۱۵۰ حمله بوده است.

 

کمیته‌های مقاومت مردمی نیز اعلام کرد که در حملات هوایی اسرائیل اعضای این گروه نیز زخمی شدند.

 

وزارت بهداشت فلسطین نیز نسبت به وقفه در خدمت رسانی در بیمارستان‌های و مراکز درمانی در پی کاهش شدید مواد دارویی، سوخت و دیگر کالاهای مورد نیاز هشدار داده است.

 

یوسف ابوالریش، نماینده وزارت بهداشت فلسطین مسئولان رژیم صهیونیستی را عامل اوضاع نامناسب امدادرسانی در غزه دانست.

 

بنیامین نتایناهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی روز یکشنبه متعهد شد که آنچه که ضروری باشد انجام خواهد داد تا آرامش را به شهرک‌های جنوبی اسرائیل بازگرداند.

 

نتانیاهو همچنین نسبت به رویارویی گسترده با حماس که ممکن است زرادخانه‌های موشک‌های دوربرد آن به مرکز اسرائیل و تل آویو اصابت کند، هشدار داد.

 

روزنامه عبری زبان معاریو نیز نوشت: در سلسله حملات روز یکشنبه که از سوی جنگنده‌های اسرائیلی در مناطق مختلف غزه صورت گرفت ۱۰ فلسطینی کشته شدند.

 

این روزنامه نوشت: جنگنده‌های اسرائیلی به تونل مرزی در جنوب غزه حمله کردند که موجب کشته شدن ۶ فلسطینی و همچنین کشته شدن چهار تن دیگر در مناطق مختلف غزه شد. 

 

نتایج تحقیقات پلیس اسرائیل درباره کشته شدن ابو خضیر

پلیس اسرائیل پس از تحقیق در ماجرای کشته شدن محمد حسین ابو خضیر، جوان فلسطینی ربوده شده به دست شهرک‌نشینان افراطی صهیونیست اعلام کرد که وی قربانی اهداف نژادپرستانه صهیونیست‌ها شده است.

به نقل از مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، پلیس اعلام کرده است که ابو خضیر به انگیزه‌های قومیتی و نژادی توسط یهودیان افراطی کشته شده است.

در همین حال،نخست وزیر اسرائیل مدعی شد: اسرائیل در تحقیقات درباره مرگ نوجوان شانزده ساله فلسطینی پنهانکاری نخواهد کرد. ما اسامی همه کسانی را که مرتکب جنایت و جرم علیه شخص دیگری شده‌اند و قتل یا آدمربایی یا شکنجه کرده‌اند، اعلام می‌کنیم.

نتیجه تحقیقات پلیس و پزشکی قانونی نشان داده است که این نوجوان زنده زنده سوزانده شده است.

رئیس اقلیم خودمختار کردستان عراق سیاست دولت خود در راستای اعلام استقلال در عراق را مشخص کرد. او پیش‌بینی می‌کند که دولت عراق فرو خواهد پاشید.

 

به نوشته دویچه‌وله فارسی، مسعود بارزانی در گفت‌وگویی با ویژه‌نامه‌ی روز یکشنبه‌ی روزنامه آلمانی "دی ولت" ضمن تأکید بر این اصل که "استقلال حق طبیعی هر ملتی است"، افزود "هر کس این حق را نادیده بگیرد، در حق انسان‌ها بی‌انصافی به خرج داده است".

 

بارزانی گفت: "پیش از آن‌که اعلام استقلال کنیم، نظر مردم را خواهیم خواست."

 

مسعود بارزانی می‌گوید، فکر نمی‌کند که رهبری واشنگتن در رابطه با اعلام استقلال کردستان مقاومت از خود نشان دهد و مناسبات اقلیم کردستان با ترکیه نیز  "بسیار خوب" است.

پیش از این جو بایدن، وزیر امور خارجه آمریکا در ملاقاتی که بارزانی داشت گفته بود که واشنگتن مخالف جدایی کردستان از عراق است. او گفته بود که ایالات متحده خواستار یک عراق متحد و یکپارچه است. 

 

از نظر بارزانی، فروپاشی عراق امری است اجتناب‌ناپذیر: «ما در اینجا هویت کردی، سنی، شیعی و مسیحی داریم، ولی هویت عراقی نداریم.»

 

بارزانی گفت که قدرت‌گیری شبه‌نظامیان تروریست داعش برآیند سیاست‌های غلط دولت شیعی بغداد بوده است: «اگر او (نوری مالکی) در قبال مسائل تا این اندازه بی‌تفاوت نمی‌بود، وضعیت خیلی بهتر از این‌ها می‌بود.»

 

مخالفت مقامات ایران با استقلال کردستان

 

در همین حال روز گذشته معاون  وزارت خارجه ایران، فتنه تجزیه عراق را "طرحی صهیونیستی" دانست و گفت: هرگز اجازه نخواهیم داد رویاهای نتانیاهو در این زمینه تحقق یابد.

 

 دو عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران با استقلال کردستان عراق به شدت مخالفت کردند.

 

منصور حقیقت‌پور،  به خبرگزاری خانه‌ملت، گفته است: "در بحران کنونی عراق، جریان داعش یک جریان فریب و نمایشی برای تضعیف دولت عراق بود و به نظر من فتنه اصلی در این کشور فتنه بارزانی است."

 

وی افزوده است: "قطعا فتنه بارزانی از فتنه داعش برای عراق خطرناک‌تر خواهد بود، زیرا بحران داعش یک روز در منطقه به پایان می‌رسد، اما به‌طور حتم حل مسئله اقلیم کردستان عراق به راحتی امکان‌پذیر نیست."

 

عباسعلی منصوری آرانی، عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، نیز طرح تجزیه عراق را نقشه دستگاه‌های اطلاعاتی اسرائیلی و غربی دانست.

 

عبدالفتاح السیسی: استقلال کردها آغاز فاجعه تجزیه عراق است

 

"عبدالفتاح السیسی" رئیس جمهور مصر نیز روز گذشته در اظهاراتی تجزیه عراق را فاجعه بار دانست.

 

وی برگزاری رفرنداوم استقلال منطقه کردستان از عراق را آغاز فاجعه تجزیه این کشور توصیف کرد.

 

 

 

گزارش

نفوذ داعش در عراق؛ فرصت تازه همکاری تهران و واشنگتن

گفتگو 

عراق همین حالا هم تجزیه شده است /گفتگو با جاوید قربان اوغلو
ایران و آمریکا علیه داعش همکاری نظامی نمی کنند / گفتگو با منصور فرهنگ
معادلات قدرت در منطقه تغییر می کند / گفتگو با مهرزاد بروجردی

یادداشت 

عراق امروز از دید دلسوزان دیروز / مصطفی ایزدی
گونه‌های برافروخته از شرم / سید علی اصغر غروی
لذت زیستنی دمادم با مرگ /علی شمایلی 
بحران عراق / مهدی نوربخش 
"انسان" در تیررس فاشیسم مذهبی / رضا بهشتی معز
ریشه یابی جریان تکفیر / علی مزروعی 

-----------------------------------------------------

نفوذ داعش در عراق؛ فرصت تازه همکاری تهران و واشنگتن

جرس: موفقیت گروه داعش در تصرف چند شهر عمده عراق غافلگیرانه بود. گروهی که نام‌اش مخفف « دولت اسلامی شام و عراق» است و هدفش ایجاد خلافت اسلامی در جغرافیایی است که نه فقط سوریه و عراق امروزی بلکه ایران را تا مرزهای خراسان با افغانستان شامل می شود. 

ارتش عراق در مواجهه با این گروه در شهر موصل٬ تکریک و سامرا از خود ضعف زیادی نشان داد و به سرعت عقب نشست. بسیاری از شهروندان با مشاهده وضعیت تصمیم به ترک خانه های خود گرفتند و حالا داعشی ها تا ۲۰۰ کیلومتری بغداد آمده اند و تهدید کرده اند که پایتخت را هم تصرف می کنند.

 

فرزند مکتب القاعده

مرام دولت شام و عراق روی هم رفته مرام القاعده است و شیوه جنگ پاریتزانی و نامنظم آنها نیز برگرفته از الگوی القاعده است. آنها همچون القاعده تفکر سلفی دارند و در مناطق تحت سیطره خود قوانینی بحث برانگیزی از سربریدن مخالفان٬ شکنجه و شلاق در ملاء عام تا ممنوعیت پوشیدن شلوار جین (برای زنان) پوشیدن٬ ممنوعیت شلوار جین توسط مردان کمر باریک٬ ممنوعیت کوتاه کردن مو٬ ممنوعیت نمایش لباس‌های زنانه در ویترین و ممنوعیت کار کردن مردان در فروشگاه لباس زنانه٬ ممنوعیت ورود مردان به مغازه‌های لباس خیاطی زنانه٬ ممنوعیت تبلیغ آرایشگاه‌های زنانه٬ ممنوعیت استفاده از کلمه داعش ٬ ممنوعیت مراجعه زنان به دکتر زنان و زایمان٬ ممنوعیت شانه کردن موی سر و صورت (برای مردان)٬ ممنوعیت کشیدن سیگار و قلیان و ممنوعیت نشستن زنان بر صندلی را به اجرا گذاشته اند. قوانینی که به خوبی تعلق معنوی داعش به القاعده را نشان می دهد هر چند که موضوع به همین سر راستی هم نیست. ابوبکر البغدادی رهبر گروه داعش از جنگجویان سلفی جداشده از شبکه القاعده است و ایمن الظواهری رهبر القاعده نیز به طور رسمی هر گونه انتساب داعش به القاعده را رد کرده است.

 

معمای وابستگی داعش

مهم ترین سوالی که بعد از حملات اخیر داعش در عراق مطرح شده مربوط به منابع تغذیه و حامیان آنهاست. تقریبا در این موضوع تردیدی وجود ندارد که داعش بدون حمایت از سوی یک یا چند دولت امکان مانوری در این حد وسیع را ندارد اما موضوع اصلی این است که کدام دولتها برای پیشبرد منافع خود دست به حمایت از این گروه تروریستی زده اند؟ هیچ پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد و همه پاسخا صرفا در حد حدس و گمان است. گمانه‌های متعددی مانند عربستان٬ قطر٬ سوریه٬ ایران و آمریکا در این میان مطرح است ولی در عمل هیچ سندی که نشان دهد داعش واقعا به کدام قدرت منطقه ای وابستگی دارد در دست نیست. مرام سلفی گری این گروه و برآمدن اش از دل القاعده بیش از هر چیز چشم ها را متوجه قدرت های عمده سنی در منطقه یعنی عربستان و قطر می کند. کشورهایی که سابقه حمایت از این گروه ها را داشته اند اما به همان میزان هم نام ایران و سوریه وسط است. تحلیل ها درباره نقش ایران و سوریه پیچیده تر است. قائلان به این تحلیل می گویند که ایران از حضور داعش در عراق سود می برد کمااین که از اقدام های تروریستی این گروه در سوریه طی دو سال گذشته نیز سود برده است. سود ایران در این است که خطر سلفی گری را در منطقه بزرگ جلوه می دهد و به این ترتیب می تواند هژمونی شیعه را افزایش دهد و آمریکایی ها را برای فايق آمدن بر این خشونت ها نیازمند خود کند. داعش در سوریه نیز گرچه علیه رژیم اسد یعنی متحد بزرگ ایران در منطقه می جنگد اما به جهت مرام تروریستی اش از مشروعیت بین المللی برخوردار نیست و این هم برای تهران و هم برای دمشق مهم است که مدعی شوند مخالفان اسد فقط همین گروه های تروریستی اند. یک نشانه از همدستی پنهان سوریه با گروه داعش مربوط به حمله چند ماه پیش ارتش آزاد سوریه ( اپوزسیون مورد حمایت بین المللی ) در شهر لاذقیه برای بیرون کردن گروه داعش است. هواپیماهای حکومت سوریه در این حمله مواضع ارتش آزاد را بمباران کرد و شهر به تصرف کامل داعش درآمد.

  

سودهای احتمالی ایران

عراق بعد از سقوط صدام حسین در سال ۲۰۰۳ زمین بازی خوبی برای ایران بوده است و برآمدن یک دولت شیعه در این کشور به رغم همکاری اش با ایالات متحده یک هدیه به جمهوری اسلامی بود. سپاه قدس که فرماندهی آن را قاسم سلیمانی بر عهده دارد از نفوذ قابل اعتنایی در عراق برخوردار است و بعد از عملیات موفقیت آمیز داعش در تصرف چند شهر عمده عراق هم تحلیل های فراوانی درباره امکان مداخله سپاه قدس در این بحران منتشر شده است. برخی تحلیل ها حاکی از این است که اگر داعش تهدید خود مبنی بر حمله به شهرهای مذهبی شیعیان نظیر نجف را عملی کند یا احیانا آرامگاه امامان شیعه را تخریب کند باید در انتظار اقدام عملی ایران بماند با این حال بسیار بعید است که ایران در شرایط کنونی نیز دست روی دست گذاشته باشد. ایران در معادلات عراق از دست بالا برخوردار است و در شرایطی که مذاکرات دشواری را با ایالات متحده بر سر پرونده هسته ای به پیش می برد از این امکان برخوردار شده که با کمک به حل این بحران در عراق از آمریکایی ها امتیاز بگیرد. ایران یک بار هم در جریان حمله آمریکا به افغانستان در کنار آمریکایی ها قرار گرفت و همکاری های امنیتی نسبتا وسیعی میان دو کشور جریان داشت اما آن زمان بعد از مدتی ایران از سوی جرج بوش رییس جمهوری سابق آمریکا به عنوان محور شرارت معرفی شد. حالا شرایط با آن زمان تفاوت های عمده ای کرده و اگر تهران به‌ آمریکایی ها و البته دولت عراق در شکست دادن گروه داعش یاری برساند از این حمایت می تواند به عنوان برگی در مذاکرات اتمی هم استفاده کند. بنابراین فارغ از این که داعش گروهی تحت حمایت کدام دولت در منطقه است این فرصت برای تهران فراهم شده که حداکثر استفاده را از شرایط ببرد.

 

***

عراق همین حالا هم تجزیه شده است /گفاتگو با جاوید قربان اوغلو

جرس: نفوذ پیش رونده گروه تروریستی داعش با ادعای تشکیل خلافت اسلامی در عراق باعث نمایان‌تر شدن ضعف‌ ساختار دولت و ارتش شده است. وضعیت متزلزل کنونی نه فقط دولت را برای از پس گیری مناطق تحت تصرف داعش دچار مشکل کرده بلکه به مناطق کردنشین هم این قدرت و توان را بخشیده که از موقعیت کنونی برای مقدمه چینی استقلال از عراق استفاده کنند. تصویر پیش رو مبتنی بر نزاع های مذهبی و قومی است و در این وضعیت امکان بروز جنگ داخلی دراز مدت هم دور از تصور نیست. «جاوید قربان اوغلی» مدیرکل پیشین افریقای وزارت خارجه و سفیر پیشین ایران در افریقای جنوبی در گفتگو با «جرس» با توجه به همین نگرانی‌ها از عراق به عنوان یک کشور موزاییکی یاد می کند و اعتقاد دارد که بخش بزرگی از مشکلات کنونی متوجه دولت نوری مالکی است که همواره برای بقاء به رویکردهای امنیتی در قبال سنی‌ها و کردها متوسل بوده است.

اظهارات اخیر رهبر داعش مبنی بر احیای خلافت اسلامی در عراق و سوریه و تصرف بخشی از اروپا و کشورهای منطقه به ویژه ایران را تا چه حد باید جدی گرفت؟

تروریسم خطری است که همواره باید آن را جدی گرفت. بیش از دو دهه است که سرزمین های اسلامی گرفتار افراط گری مذهبی در اشکال گوناگون آن هستند؛ طالبان ، القاعده ... و امروز داعش.
در مورد ادعای اخیر، من بیش از آنچه به طول و عرض جغرافیایی که مورد ادعای «ابوبکر البغدادی» است توجه کنم و آن را جدی گرفته یا شوخی بپندارم، به وضعیتی که سوریه طی سه سال گذشته درگیر آن بود و اکنون به کشوری ویرانه تبدیل شده و به عراق که در شرف تجزیه و چند پاره شدن است٬ توجه دارم. حتی اگر حرف رهبر داعش بیشتر به یک شوخی شبیه باشد ولی قدرت تخریب این گروه تروریستی به‌ گونه‌ای جدی است که در عرض چند هفته تمام دستاوردهای ۱۰ ساله پس از سقوط دیکتاتور عراق را نابود کند.

به نظر شما چه عوامل منطقه‌ای و بین المللی باعث شکل گیری و گسترش داعش و دیگر جریان های افراطی در سوریه و سپس در عراق شده‌اند؟

در سطح کشوری، تمرکز قدرت در یک فرد و یا یک گروه حزبی، فرقه ای، مذهبی و فقدان ساز و کار گردش قدرت بر اساس مردم سالاری و روش های دمکراتیک خطری است که استقلال و تمامیت ارضی کشورها را در معرض مخاطره قرار داده و باعث تنش‌های قومی، مذهبی و فرقه ای شده است. در سطح منطقه هم رقابت قدرتهای منطقه‌ای برای توسعه نفوذ٬ زمینه را برای استفاده ابزاری از احزاب، گروههای قومی و مذهبی فراهم کرده است.

شرایطی که امروز سوریه و عراق دچار آن است در درجه نخست محصول عملکرد دولتهایی است که در دمشق و بغداد روی کار هستند و علاج واقعه را به رسم همه نظام‌های خودکامه متاسفانه بعد از وقوع می کنند. اما نمی توان از نقش قدرت‌های منطقه‌ای و رقابت آنها برای توسعه مناطق تحت نفوذ خود و همچنین قدرت‌های فرامنطقه‌ای که در پی تامین منافع خود در مناطق استراتژیک خاورمیانه هستند غافل شد.

به نظر شما ریشه بحران اخیر عراق را تنها باید در ناهمگونی قومی، مذهبی جستجو کرد یا بی ثباتی سیاسی و زمینه های اقتصادی و اجتماعی هم عاملی تاثیر گذار بوده است؟

ناهمگونی قومی و مذهبی در عراق واقعیتی غیر قابل انکار است.عراق در طول تاریخ جز در زمان بابل و دوره حاکمیت عثمانی و دیکتاتوری حزب بعث کشوری یکپارچه نبوده است. سرنگونی صدام شکاف‌های قومی و مذهبی این کشور را نمایان ساخت. حزب بعث در طی حاکمیت خود قدرت سیاسی و منابع اقتصادی را در اختیار بخشی از اهل سنت قرارداده بود. شیعیان، اکراد و دیگر اقلیتهای قومی و مذهبی جز آنانی که به حزب بعث وابسته بود، در قدرت سیاسی مشارکت نداشتند و بالطبع بهره‌ای هم از امکانات اقتصادی نمی بردند.

دوران جدید عراق که از زمان اشغال و سرنگونی صدام حسین شروع شد، فرصت مناسبی برای ترمیم زخمهای کهنه اختلاف بین اقوام و مذاهب متنوع عراق بود. متاسفانه به علت عدم درایت رهبران سیاسی، این دوران باعث سهم خواهی و تلاش برای حاکمیت گروه هایی شد که به علت برخورداری از اکثریت جمعیتی و سرکوب تاریخی در زمان حزب بعث، فرصت را برای سیطره خود مساعد یافته بودند در حالی که آنان هم از وضعیت موزاییکی قومی و مذهبی عراق یا غافل بودند و یا شاید تصور می کردند آنها به وضع جدید تن در خواهند داد.

شما چه نقشی برای ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای حامی دولت عراق در بحران کنونی قائل هستید؟

معتقدم با توجه به عمق بحران و یا بهتر است بگوییم فاجعه عراق، سطح تحرکات دیپلماتیک ایران متناسب با بحران نیست. البته نباید از محدودیت‌های ایران نیزغافل ماند. متاسفانه به علت سیاست خارجی دوران ۸ ساله به اصطلاح اصولگرایان، روابط ایران با بازیگران منطقه‌ای متشنج شد. این کشورها حامی جریان های افراطی مذهبی هستند که در پوشش‌های مختلف مذهبی در سطح منطقه فعالیت می کنند. شرایط روابط متشنج ما با همسایگان تاثیر گذار بطور طبیعی، امکان نقش آفرینی برای ایران را در بحران عراق محدود کرده است.

در سطح بین المللی تقارب دیدگاههای ایران و آمریکا در مقابله با جریان های تروریستی فرصت مناسبی است برای رفع تهدیدی که متوجه یکپارچگی عراق است و بالامآل می تواند تهدید بالقوه ای برای کشورمان هم باشد.

آیا با توجه به تفاوت دیدگاه ایران و عربستان به حوزه‌های منطقه‌ای٬ شاهد همکاری این دو کشور خواهیم بود؟

من در ماه‌های اول دولت روحانی تاکید کردم که گام دوم دولت تدبیر و امید باید بازسازی روابط به شدت تخریب شده با منطقه و به خصوص عربستان باشد. اکنون ایران و عربستان دو رقیب هستند که با تمامی امکانات رو در روی هم قرار گرفته اند.عربستان احساس شکست و تحقیر می کند. در چنین شرایطی بکارگیری امکانات مالی بی حساب و بسیج نیروهای اطلاعاتی برای مقابله با آنچه که آنها به غلط یا درست سلطه ایران بر منطقه می دانند، کاملا قابل پیش بینی بود. البته نباید دولت روحانی را شماتت کرد زیرا او زمانی که قدرت را در دست گرفت٬ به شدت مشغول و درگیر حل و فصل مساله هسته‌ای به عنوان اولویت اول سیاست خارجی شد و فرصت اندکی برای پرداختن به موضوعات دیگر در حوزه سیاست خارجی شد. از سوی دیگر در دوران ۸ ساله اصولگرایان بسیاری از حوزه های سیاست خارجی عملا از دست دولت و وزارت خارجه خارج شد؛ به بیان دیگر روحانی و ظریف حتی در صورت تمایل، تمام ابزارهای لازم را برای نقش آفرینی در بخش بزرگی از حوزه سیاست خارجی ندارند.

تصور می کنم بازگشت به سیاست دوران هاشمی و خاتمی در رابطه با عربستان ضرورتی است که نتیجه آن برخوردی واقع گرایانه با تحولات به شدت سریع و متاسفانه خطرناک منطقه خواهد شد.

به عملکرد دولت‌ها در ایجاد شرایط بحرانی اشاره کردید. عملکرد و سیاست های دولت مالکی تا چه میزان در ایجاد شرایط نابسامان امنیتی در این کشور نقش داشته است؟
بخش بزرگی از نابسامانی کنونی عراق ناشی از سیاست های غیر مدبرانه مالکی؛ اصرار او برای بقاء در راس هرم قدرت سیاسی، و غفلت از تهدیدات قومی، مذهبی و تصور باطل وی در حل معضل کشور موزاییکی عراق از طریق رویکرد امنیتی و توسل به قدرت نظامی است. مالکی از قدرت گریز از مرکز اکراد، اهل سنت یا غافل است و یا تغافل می کند. راه حل و درمان این معضلات تنها در عراق دمکراتیک، با پولاریسم سیاسی و توزیع عادلانه درآمدهای ملی برای توسعه موزون و متوازن عراق در همه بخش های جغرافیایی است.

در روزهای اخیر مسعود بارزانی رییس اقلیم کردستان عراق بارها مساله همه‌پرسی و استقلال را مطرح کرده است و این مسئله نگرانی‌هایی را در مورد جنگ داخلی و تجزیه عراق را بدنبال داشته، به نظر شما احتمال تجزیه احتمالی عراق چه تاثیری در آینده ژئوپلیتیک خاورمیانه خواهد گذاشت؟

عراق در واقع هم اکنون تجزیه شده است. حرفهایی مسعود بارزانی معنایی جز تجزیه کردستان از عراق ندارد. البته اگر ارتش بتواند داعش را به طورکامل سرکوب و وضعیت استان‌های تحت تصرف آنها را به قبل از اشغال موصل برگرداند، اکراد ممکن است زعامت بغداد را مانند ۱۰ سال گذشته بپذیرند. من بعید می دانم ارتش عراق بتواند با این حاکمیت متزلزل سیاسی و شکاف‌های سیاسی و چند دستگی در مجلس بتواند اوضاع امنیتی کشور را به شرایط قبل از اشغال موصل بازگرداند.

البته خوش خیالانی که تصور می کنند در صورت تجزیه عراق دوران طلایی حاکمیت هر یک از گروه های قومی و مذهبی در کشوری جدا فرا می رسد٬ به شدت در اشتباهند. حتی در صورت تجزیه عراق و حاکمیت سنی‌ها، شیعیان و اکراد بر بخش‌های مورد ادعا٬ اکثریت قومی و مذهبی در مناطق مورد اختلاف در کشور موزاییکی عراق مانند آتش زیر خاکستر عمل خواهد کرد. کرکوک که اکنون در دست پیش مرگه‌های کرد است، ولی تردید نکنید که همین منطقه به آتشفشان جنگ‌های بین اکراد و منطقه تحت حاکمیت اهل سنت تبدیل خواهد شد. اگر خبرهای مربوط به حضور افسران بعثی در میان گروه داعش صحیح باشد آنان به شرایط غیر از آنچه که در زمان صدام داشتند تن در نخواهند داد و این به معنای جنگ داخلی گسترده و طولانی در عراق خواهد بود و به طور طبیعی دخالت کشورهای منطقه را در پی خواهد داشت.

به عنوان یک راه حل، آیا تشکیل دولت وفاق ملی در عراق و کنار رفتن دولت نوری المالکی در تضعیف داعش موثر خواهد بود؟

تشکیل چنین دولتی در شرایط کنونی عراق که بر اساس اخبار خواست مرجعیت شیعه وحضرت آیت الله سیستانی است، علی الظاهر بهترین گزینه برای برون رفت از بحران کنونی عراق است. ولی تصور اینکه آیا گروهی مانند داعش و یا افسران بعثی که بخشی از این جریان را با پوشش نمایندگی می کنند، اکراد و بازیگران منطقه‌ای به این امر تن در دهند، اندکی دشوار است.
دولت وفاق ملی می تواند دولتی فراگیر از همه اقوام، مذاهب و احزاب سیاسی باشند که بخشهایی از این کشور متنوع و متکثر سیاسی، جمعیتی، قومی و مدهبی را نمایندگی می کند.

روی هم رفته به نظر شما برنده و بازنده شرایط نابسامان امنیتی عراق کیست؟

بی تردید اولین بازنده شرایط نابسامان عراق٬ مردم این کشور اعم از شیعه، سنی، کرد، ترکمن و عرب خواهند بود. آنها قربانی مطامع سیاسی رهبران کوته فکر کشورشان شده اند. همانطور که در سوال قبل توضیح دادم در صورت استمرار این وضع نهایت خوش خیالی است اگر تصور کنیم بحران عراق برنده‌ای هم داشته باشد.در یک تحلیل واقع بینانه برنده اصلی بحران و تجزیه عراق تنها رژیم صهیونیستی خواهد بود. 
 
***

ایران و آمریکا علیه داعش همکاری نظامی نمی کنند / گفتگو با منصور فرهنگ

جرس: پیشروی گروه تروریستی داعش در عراق باعث تمرکز نگاه‌ها به دولت نوری مالکی شده است. دولتی که از دید منتقدان‌اش به انحصار گرایی و نادیده گرفتن کردها و سنی‌ها متهم شده است. 

حالا برخی تحلیلگران می‌گویند که کلید موفقیت داعش برای فتح چند شهر عراق در ناخرسندی مردم از عملکرد دولت بوده است. نوری مالکی برای فائق آمدن بر بحران موجود از آمریکا طلب یاری کرده ولی آمریکایی‌ها هم انحصارگرایی مالکی را به او گوشزد کرده‌اند. جرس در بررسی وضعیت موجود عراق با منصور فرهنگ نماینده اسبق ایران در سازمان ملل متحد و تحلیلگر مسائل بین الملل گفتگو کرده است. فرهنگ هم بخشی از دلایل موفقیت داعش را متوجه ضعف دولت مرکزی عراق می‌کند و اعتقاد دارد که ایران و آمریکا به عنوان دولتهای تاثیرگذار در مسائل عراق گرچه هدف مشترکی در به شکست کشاندن داعش دارند اما به جهت تضاد منافع دراز مدت نمی توانند همکاری نظامی علیه این گروه داشته باشند.

متن کامل گفتگو را بخوانید

آقای فرهنگ! پیشروی سریع گروهک داعش در بخش های مهمی از عراق و ناتوانی دولت عراق در مقابله با این گروه را ناشی از چه عواملی می دانید؟

داعش به عنوان یک گروه تروریستی اسلام گرا با هسته مرکزی این تشکیلات معرفی شده است اما این گروه به این دلیل قادر به پیشروی در استانهای غربی عراق بوده که اکثریت مردم همراه داعش بودند. البته نه به این معنا که با بینش و عملکرد داعش موافق هستند بلکه به این علت که نسبت به دولت نوری المالکی احساس بیگانگی می کنند. در حقیقت، تعصبی که دولت نوری المالکی خصوصا در چند سال اخیر علیه سنی ها بکار برده و با پاکسازی در ارتش تمام پست های امنیتی، نظامی و اطلاعاتی عراق را در اختیار شیعیان گذاشته است و همین امر احساس نارضایتی در میان سنی‌های عراق را ایجاد کرده است. بنابراین نباید پیشروی نظامی داعش را تنها در چارچوب توانایی رزمی این گروه در نظر گرفت بلکه به پایگاه اجتماعی آنها هم مربوط می شود. حتی عده‌ای از نیروهای نظامی ارتش بعث عراق که آمریکایی‌ها آن را منحل کردند طبق گزارش‌ها به یک نوع ائتلاف با داعش رسیده اند. از سوی دیگر تردیدی نیست که ارتش عراق هم ارتش جدیدی است و از نظر تعهد و همچنین سیستم فرماندهی به هیچ وجه تجربه این نوع تقابلات را ندارد. بنابراین مشکل اصلی در عراق ماهیت رژیمی است که بر روی کار است و جنگ شیعه و سنی در عراق راه انداخته و تا این مسائل حل نشود بحران عراق با راه حل نظامی هم حل نخواهد شد. اگر عراق بخواهد به ثبات و امنیت برسد باید یک دولت فراگیر داشته باشد که شیعه و سنی و کرد بودن معیار اصلی شهروندی نباشد. با کمال تاسف در یازده سال اخیر رژیم عراق در تلاش برای حذف گروه‌های دیگر عمل کرده است، نه در جهت جذب آنها.

آمریکا و ایران نمی خواهند عراق به سوی آشوب و تجزیه برود منافع مشترک این دو کشور در برقراری ثبات و امنیت در عراق چیست؟

ایران و آمریکا هر دو در عراق ثبات سیاسی می خواهند و در تلاشند که دولت مرکزی این اقتدار را داشته باشد و بر کشور حداقل بر کردستان حکومت کند. امروز کردستان یک استان مستقل شده و سرود ملی و پرچم خود را دارند و حتی معاملات تجاری خارجی خود را بدون دخالت دولت عراق انجام می دهند. اما اگر به پاسخ سوال شما برگردم ایران وقتی صحبت از ثبات سیاسی عراق می کند دولتی می‌خواهد که رژیم شیعه عراق کنترل می‌کند و این دولت بلامنازع باشد و توانایی حکومت در عراق را داشته باشد. از طرف دیگر آمریکا ثباتی می خواهد که فراگیر باشد. بنابراین نتیجه ای که ایران و آمریکا از برقراری ثبات در عراق می گیرند کاملا متفاوت است. ایران در یازده سال گذشته در تمرین و مسلح کردن گروه های شیعه عراق نقش مهمی داشته است و حتی امروز ایران از جهت نظامی به دولت المالکی و نیروهای شورشی شیعه کمک می کند. بنابراین تنها نتیجه حضور نظامی ایران در عراق دامن زدن به اختلافات و جنگ شیعه و سنی در منطقه است، در حالی که آمریکا می خواهد جلوی این تقابل را بگیرد چراکه به ضرر منافع آمریکا است و در صورت بالا گرفتن جنگ شیعه و سنی عربستان، ایران، عراق، سوریه و کلا کشورهای منطقه هرکدام در یک طرف قرار می گیرند و فاجعه فراگیر منطقه ای ایجاد می شود که تحت هیچ عنوانی منافع اقتصادی آمریکا را تامین نمی کند. ایران و آمریکا به هیچ وجه مداخله نظامی در عراق نخواهند کرد. آمریکا می خواهد یک دولت ائتلافی از کردها و ترکمن ها و سنی و شیعه در عراق تشکیل شود و قومی گرایی و بنیادگرایی تضعیف شود. اما ایران در تلاش برای تقویت شیعیان در عراق است. بنابراین علی رغم هدف مشترکی که ایران و آمریکا برای مهار یا شکست داعش دارند به دلیل اهداف درازمدت یا میان مدت کاملا متفاوت هرگز با همدیگر همکاری نظامی نخواهد کرد.

پس الگوی همکاری ایران و آمریکا چگونه خواهد بود؟

همکاری زمانی می تواند انجام شود که دولت ایران از یک تحول اساسی در عراق یعنی تشکیل یک دولت فراگیر از تمام قومیت ها و مذاهب استقبال کند و از کمک کردن و مسلح کردن نیروهای شورشی شیعه دست بردارد. اعتقاد من این است که ایران اینکار را نخواهد کرد و این به روابط سپاه قدس در عراق با نیروهای شیعه بازمی گردد. مخالفان همکاری ایران و آمریکا هم می گویند که این انتظار که ایران از اقدامات خود در عراق دست بردارد واقع بینانه نیست. یازده سال قبل زمانی که آمریکایی ها به عراق رفتند شهر بغداد حدود هفت میلیون جمعیت داشت که حدود چهل درصد این جمعیت سنی بودند اما امروز به دلیل پاکسازی قومی و مذهبی که در بغداد شده است تعداد سنی ها از 15 درصد هم پایین تر آمده است. در حقیقت، حس انتقام جویی و این که نسبت به آنها با کمک خارجی بی عدالتی شده زمینه ساز رشد و قدرت گرفتن گروهک های تروریستی مانند داعش شده است که از این احساس نارضایتی استفاده کرده است. ایران باید دست از مسئله صدور انقلاب و حاکمیت تشیع و تبعیض علیه سنی‌ها بردارد و به عنوان یک گام مثبت از کشور خود ایران شروع کند و اجازه دهد که در ایران سنی ها مساجد خود را داشته باشند. در هر حال چون در خصوص این مسئله اعتمادی به ایران در میان گروه ها و سیاستمداران آمریکایی نیست؛ تاکنون در مورد اینکه ایران و آمریکا چگونه می توانند در حل بحران عراق با همدیگر همکاری کنند پیشنهاد خاصی ندیدم.

همزمان با این تحولات در عراق روند مذاکرات هسته ای بین ایران و کشورهای ۱+۵  هم ادامه دارد اما پیشرفت در این زمینه به گفته مقامات ایرانی محدود بوده است. آیا توافق یا عدم توافق در حوزه هسته‌ای بر روی دغدغه مشترک ایران و آمریکا برای برقراری ثبات و امنیت در عراق تاثیر خواهد گذاشت؟

مذاکره در مورد برنامه هسته ای ایران ارتباط مستقیم و تاثیر قابل توجهی بر روی بحران عراق ندارد. وقتی در مورد مذاکره بین ایران و کشورهای ۱+۵ صحبت می کنیم از نظر حقوقی تعریف درستی است اما واقعیت امر دیگری است. زیرا ایران و آمریکا در قطعنامه موقتی که در نوامبر گذشته امضاء کردند روی یک اصل مهم سازش (البته به معنای مثبت) کردند و آن اصل این بود که آمریکایی پذیرفتند که ایران حق غنی سازی اورانیوم را دارد و ایران هم پذیرفت که این حق غنی سازی از نظر کیفی و کمی (درجه غنی سازی و ذخیره اورانیوم) باید محدود باشد. اما اینکه این محدودیت های کمی و کیفی تا چه میزان باید باشد بحث اساسی تمام این مذاکرات است. البته زمان و مدت قرارداد هم مهم است آمریکایی ها می خواهند قراردادی ببندند که ده و پانزده سال اعتبار داشته باشد اما ایران می خواهد قرارداد یکساله و دو ساله باشد و هنوز نتوانسته اند بطور ملموس و مشخص بر روی محدودیت های کمی و کیفی که توافق کرده اند به نتیجه برسند، تمام چانه زنی ها هم بر روی این مسئله است. اما به اعتقاد من در نهایت ایران و آمریکا به زودی به حد وسطی که مورد قبول طرفین است دست خواهند یافت زیرا آمریکا گزینه نظامی را به نفع خود نمی داند و ایران هم می خواهد تحریم ها که کشور را با مشکلات اقتصادی روبرو کرده برداشته شود. بنابراین ایران و آمریکا در چارچوب برداشت خود از واقعیت و منافع خود سازش اصلی را به قرارداد جامع تبدیل خواهند کرد. رسیدن به این نتیجه می تواند روابط تجاری و دیپلماتیک آنها را در آینده گسترش دهد و به شکل گام به گام در جهت عادی سازی پیش رود مسئله ای که ارتباطی به بحران عراق ندارد مگر اینکه ایران ماهیتا جنبه ایدئولوژیک یا تشیع را از سیاست خارجی خود نسبت به عراق حذف کند.

در میان صحبتهایتان اشاره کردید که به رسیدن توافق نهایی بین ایران و عراق در مسئله هسته ای خوش بین هستید اما توافق شش ماهه برنامه اقدام مشترک ژنو ۲۰ جولای به پایان می رسد. در صورت عدم توافق تا این زمان چه سناریوهایی پیش روی دو طرف خواهد بود؟

اگر تا بیستم جولای نتوانند به نتیجه برسند این دوره را تمدید خواهند کرد. هم ایران و هم آمریکا گفته اند که اگر ضروری بدانند زمان آن را می توانند به تعویق بیاندازند. در حقیقت تصمیم اصلی در دولت آمریکا و حاکمیت ایران گرفته می شود و نیروهای مذاکره کنندگان نیاز به زمان دارند. در روابط بین المللی غیرعادی نیست که در مذاکرات حساس نیاز به زمان ضروری است از همین رو دیر یا زود به نتیجه خواهند رسید. در هر حال اگر به نتیجه نرسند از منظر منافع خود متحمل ضرر بیشتری خواهند شد تا پذیرش عهد نامه ای که با خواسته های حداکثری آنها هماهنگ نیست.

 ***

معادلات قدرت در منطقه تغییر می کند / گفتگو با مهرزاد بروجردی

جرس- مژگان مدرس علوم: پیشروی گروه تروریستی داعش در عراق طی یک هفته اخیر و موفقیت آنان در تصرف برخی از شهرهای مهم این کشور یک شوک خبری بزرگ بود. تحلیلگران مسائل خاورمیانه حالا درباره دلایل قدرت یابی این گروه سلفی و پشتیبان های منطقه ای و بین الملی آنان و پیامدهای این پیشروی صحبت می کنند. علیرغم این که تحلیل های بسیار متنوع با زاویه نگاه های متفاوت درباره گروه داعش وجود دارد اما تقریبا همه تحلیلگران در این مساله اتفاق نظر دارند که پیشروی داعش بر تحولات در منطقه تاثیری جدی خواهد گذاشت و معادلات قدرت را خصوصا در عراق دستخوش تغییر می کند. 

جرس با هدف بررسی این موضوع به سراغ دکتر مهرزاد بروجردی بنیانگذار مطالعات خاورمیانه در دانشگاه سیراکیوز آمریکا رفته است. او معتقد است تبعات قدرت یابی گروه داعش به اندازه ای مهم است که ممکن است برخی کشورها را چند پاره کند حتی اگر این چند پارگی از نظر حقوقی صورت نگیرد. متن کامل گفتگو را بخوانید.

آقای بروجردی تحولات اخیر عراق و پیشروی ناگهانی گروه داعش در عراق چه پیامدهایی را در منطقه به دنبال خواهد داشت؟

تحولات اخیر در عراق هم از نظر دامن زدن به مسئله دعوای شیعه و سنی و هم از نظر بی ثبات شدن منطقه در کنار بحران سوریه بسیار مهم است و این کشورها ممکن است چند پاره شوند حتی اگر این چند پارگی از نظر حقوقی صورت نگیرد. در حال حاضر هم توازن قدرت در عراق دچار تغییر جدی شده است. بازتاب و تبعات این تحولات برای ایران هم مهم است چراکه از یک سو این بی ثباتی و عوامل خشونت آمیز می تواند به مرزهای ایران کشیده شود و از سوی دیگر امکان یک نوع همکاری بین ایران و آمریکا از نظر مقابله کردن با این گروه در سوریه و عراق وجود دارد. بنابراین اگر در این چارچوب به مسائل اخیر نگاه شود قدرت خیره کننده گروه داعش می تواند معادلات سیاسی را در منطقه برای کشورهای همجوار به شکل جدی تغییر دهد.

عامل اصلی قدرت یابی گروهی چون داعش در عراق به نظر شما چیست؟

بعد از حمله آمریکا دولت شیعه آقای مالکی در عراق به قدرت رسید و آنها در حوزه قدرت انحصارگرایانه عمل کردند و بخش مهمی از نیروهای سنی جامعه را شهروند دو تلقی کردند و این مسئله مانند آتش زیر خاکستر بود. از سوی دیگر یکی از تبعات اوج گرفتن بهار عربی دامن زده شدن به مسئله شیعه و سنی و طرح مسئله هویت ملی بود و عدم ثبات سیاسی در کشورهایی مانند لیبی سبب شد که افسرهای زیادی از آنجا به گروه های رزمجو فرستاده شوند و کشورهایی دیگری هم درگیر جنگ سوریه شدند. به عبارت دیگر جنگ داخلی سوریه همان خصوصیاتی را پیدا کرد که جنگ داخلی لبنان پیدا کرده بود؛ یعنی دعوا مختص به گروه های داخلی نبود بلکه کشورهای منطقه و حوزه بین المللی هم در این موضوع درگیر شدند. متاسفانه بحران سوریه خیلی راحت به عراق سرایت کرد و مدیریت نوری مالکی هم برای جلوگیری از تشدید تنش موفق نبود.

پس به نظر شما در کنار اختلافات مذهبی و تحولات منطقه عملکرد و رفتار دولت آقای مالکی هم عامل مهمی برای تقویت داعش بوده است؟

بله، از زمانی که نیروهای آمریکا در عراق حضور داشتند نیروهای مخالف قصدشان این بود که با راه انداختن جنگ شیعه و سنی زندگی را بر نیروهای آمریکایی سخت کنند و آنها را مجبور به ترک کشور کنند. اگر به گذشته نگاه کنیم در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ اوج جنگ داخلی در عراق٬ بمب گذاری در یکی از اماکن مقدس در عراق گویای این مسئله بود. عملکرد بد آقای مالکی هم مزید بر علت شده تا با این بحران کنونی روبرو شویم.

جدای از ناتوانی دولت مالکی که اشاره کردید کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از جمله عربستان تا چه حد در تقویت داعش از نظر حمایت های مالی و اطلاعاتی نقش داشتند؟

ببنید گروه متعلق به القاعده یعنی جبهه النصره به گروه داعش می گفتند که آنها افراطی هستند و اتفاقی که افتاد این بود که کشورهای عرب سرمایه گذاری که بر روی این گروه ها کردند متفاوت بود. عربستان، قطر و کویت پول زیادی داخل سوریه فرستادند تا مخالفان بتوانند علیه دولت بشار اسد بجنگند، دولت ترکیه مرزهایش را باز گذاشت تا این نیروها براحتی بتوانند رفت و آمد کنند. بنابراین در یک سطح کلی اوج گیری و قدرت گرفتن این گروه تا حدی بخاطر حمایت خارجی بود که از آنها شد، البته به اقدامات دولت ایران را که فکر می کنند همه اینها ساخته و پرداخته آمریکا است کاری ندارم و به اعتقاد من اینها به خاطر فعل و انفعالات منطقه بوجود آمده اند و دارند این عملیات را انجام می دهند. در هر حال امروزه کشوری مانند عربستان هم نگران فعالیت های داعش است. حتی ماه گذشته دولت عربستان قانونی گذاشت که اگر هر کدام از شهروندان دولت عربستان به سوریه بروند و بجنگند به ۳ تا ۲۰ سال زندان محکوم شوند. بنابراین این اقدامات زنگ خطری برای کشورهایی مانند عربستان هم هست اما در هر حال به خاطر بالا گرفتن رقابتی که در سیاست خارجی بین عربستان و قطر است هر کدام از گروه های مختلفی حمایت می کنند. همین مساله باعث شده مشکل مالی برای گروه داعش بوجود نیاید. علاوه بر این آنها توانسته اند از مردم محلی کمک بگیرند و به زور هم حق حمایت گرفته اند و الان هم توانسته اند به بانک ها دسترسی پیدا کنند و به نظر می رسد این گروه با مشکل مالی چندانی مواجه نشود.

همکاری ایران و آمریکا برای مبارزه با داعش را تا چه حد محتمل می دانید و آیا برخورد نظامی گزینه مناسبی در دراز مدت خواهد بود؟

برخورد نظامی گزینه مناسبی نیست اما کشورهای بزرگ هم نمی توانند نسبت به حملات گروه افراطی داعش بی تفاوت باشند. اگر ایران و آمریکا در مذاکرات هسته ای به توافق برسند امکان همکاری در حوزه های دیگر هم به وجود خواهد آمد. پیش از این هم صحبت از مسئله همکاری ایران و آمریکا در رابطه با سوریه بود زیرا هیچکدام از این دو کشور به دلایل خود حاضر نیستند القاعده کشوری مانند سوریه را کنترل کند. واقعیت این است که شیوه محتاطانه ای که آقای اوباما در پیش گرفته و نمی خواهد از طریق گزینه نظامی وارد شود٬ راه حل ها را برایش محدود کرده است. راه حل های جایگزین شامل این است که یا از طریق جنگنده های هوایی منازل نیروهای داعش را بمباران کنند و یا اینکه اطلاعات لازم امنیتی و نظامی را در اختیار نیروهایی مانند ایران و ترکیه قرار دهند تا با این گروه ها بجنگند. در هر حال واقعیت این است که اتفاقات عراق یک بحران سیاسی است یعنی اگر با چند هواپیما هم بشود این نیروها را ضعیف کرد اما به معنای در خاک کردن این نیروها نیست. این نیروها زاییده یک تفکر غلط هستند که در این منطقه رشد کرده اند و بخشی از نقشه سیاسی این منطقه خواهد بود و نیازمند اتخاذ سیاست های درست است.

اخبار ضد و نقیضی در خصوص پیشروی نیروهای داعش به نزدیکی مرزهای ایران منتشر شده است. آیا خطری از این بابت ایران را تهدید می‌کند؟

در حال حاضر دولت ایران با یک انتخاب سختی روبرو است؛ یعنی اگر نیروهای سپاه پاسداران و غیره را تنها در حالت دفاعی در مرزها قرار دهد تا مانع پیشروی نیروهای داعش به داخل ایران شود در انظار بین المللی مورد انتقاد قرار نخواهند گرفت چون از مرزهای خود دفاع کرده است اما از سوی دیگر دولت ایران علاقمند نیست دولت آقای مالکی سقوط کند یا اماکن مقدس شیعیان مورد حمله قرار گیرد. بنابراین حوادث ایران را مجبور خواهد کرد که در خود عراق با نیروهای داعش مقابله به مثل کند. این مسئله هم به نوبه خود حربه ای برای دامن زدن به جنگ بین شیعه و سنی خواهد شد و ایران چه در عراق دخالت کند و چه نکند هزینه هنگفتی را می پردازد. در هر حال این انتقاد بر ایران و غرب وجود دارد که نیروهای داعش را دست کم گرفتند و اگر به روند مبارزات در سوریه توجه بیشتری می شد گروه داعش آخرین گروهی بود که وارد نبرد مسلحانه در سوریه نسبت به ارتش سوریه شد اما به سرعت بقیه گروه ها را به حاشیه راند و شروع کرد به حمله کردن به پادگان ها و سنگرهای نیروهای مخالف خود و جنگندگی که گروه داعش در سوریه از خود نشان داد و با استراتژی خود که جنگ را از سوریه به داخل عراق بکشانند نشان داد که قصد این گروه برانداختن دولت آقای اسد نیست بلکه خواست اصلی آنها بر پایه یک خلافت اسلامی است که می خواهند در منطقه عراق این کار را انجام دهند و به نظر من این زنگ خطری برای تمام کشورهای منطقه است.

اگر به سوال شما بازگردم٬ آمدن این گروه به مرزهای ایران به آسانی میسر نیست؛ بدین معنی که مناطق سنی نشین غرب ایران اکثرا کرد هستند و کردها رابطه خوبی با داعش ندارند و در سوریه این دو گروه وارد دعوای نظامی شدند. نحوه تعامل دولت ایران با خواسته های بخش های سنی مناطقی مانند خوزستان نیز که هیچوقت آنها را جدی نگرفته است و از همین رو نارضایتی هایی در این مناطق وجود دارد و اگر این گروه ها بتوانند عملیات جدی در ایران انجام دهند این پتانسیل بالقوه وجود دارد که عناصری در خوزستان و یا سیستان و بلوچستان بخواهند به داعش بپیوندند اما احتمال آن را کم می دانم. فکر می کنم تنها نیرویی که آمادگی این را دارد که در مقابل این گروه بایستد سپاه پاسداران است و هر چقدر اوضاع عراق بدتر شود احتمال استفاده جدی ایران از این کارت برنده بیشتر خواهد شد. 
 
***

 ریشه یابی جریان تکفیر / علی مزروعی 


با سیری در وضعیت کنونی جغرافیای سیاسی کشورهای اسلامی سوگمندانه باید گفت غالب این کشورها چندین سال است که گرفتار یک جریان خطرناک فکری شده اند که پیامدش ظهور گروه هایی همانند طالبان، القاعده، بوکوحرام، ...و اخیراً داعش در عراق بوده است. این گروه ها صحنه هایی بس دهشتبار و جنگ خانگی براه انداخته اند که جز کشت و کشتار و هلاکت حرث و نسل مسلمانان نتیجه ای در پی نداشته، و درواقع سرجمع عملکردشان تصویر ناخوشایندی از اسلام و مسلمانان را در جهان به نمایش گذاشته است. در بررسی و تحلیل این جریان خطرناک فکری صدها مطلب و مقاله نوشته شده است اما فکر می کنم در « ریشه یابی جریان تکفیر » این تحلیل پروفسور " توشهیکوایزوتسو " در لابلای کتاب ارزشمند " خدا و انسان در قرآن " ( ترجمه آحمد آرام ) می تواند قابل توجه و تامل باشد.

وی در شرح تقابل دو واژه کلیدی اسلام – کفر به اینجا می رسد که: " تقابل مسلم ( مؤمن ) – کافر یکی از مسائل هیجان انگیزی بود که در برابر دین اسلام تازه تولد یافته قرار داشت... این تقابل تصّوری درست به همان صورت که بود وارد دستگاه کلامی به وجود آمده در دوره پس از قرآنی شد...بنابراین ظاهراً از لحاظ این جفت اساسی، مسلم – کافر، هیچ چیز تغییر نکرده است. باوجود این، اگر این موضوع را با دقّت بیشتر در معرض بحث قرار دهیم، مشاهده خواهیم کرد که درآنجا انتقال توجّه و تاکیدی ظریف ولی آشکارا قابل ملاحظه صورت گرفته، و تغییری در نگرش اساسی نسبت به همین مسئله پیدا شده است. به عبارت دیگر، تقابل میان میان مسلم و کافر، هرچند از جنبه خارجی همان است، درست به همان معنی نیست. و این را می توان نتیجه تغییر وضع فرهنگی دانست که جامعه اسلامی خود را در آن یافته بود.

درآن هنگام، اسلام به عنوان یک دین مدت درازی استقرار پیدا کرده بود. عربستان به صورت یک کل آن دین را پذیرفت، سپس، بلافاصله به دنبال آن، اسلامی شدن بخش عمده جهان قدیم تمدّن سبب تغییر یافتن نقشه فرهنگی جهان شد. در درون این دستگاه و نظامِ اسلامِ استقرار یافته، طبیعی است که دیگر ضرورت نداشت که برای تقابل مسلمانان به عنوان یگانه پرستان و کافران به عنوان مشرکان به اندازه سابق اهمیت و تاکید قائل شوند. به جای این تقابل قدیمی، تقابل تصّورهای تازه ای پیدا شد که توجّه متفکّران را به خود جلب کرد. پیدا شدن فرقه خوارج، تقابل اساسی میان مسلم و کافر را وارد حوزه تصّورهای اسلامی کرد. در آنچه به شکل خارجی مربوط می شود، این تقابل همان که بود باقی ماند، ولی ساخت درونی آن دیگر همان نیست که پیش از آن بوده است. زیرا که دیگر مسئله به صورت اساسی به اختلاف میان مسلمانان یگانه پرست و مشرک بت پرست مربوط نمی شود. اکنون به تمایزی وابسته است که در داخل مرزهای خود اسلام و میان خود مسلمانان به وجود آمده است. چه، بنا بر نظر و اعتقاد خوارج، مسلمانی که مرتکب گناه کبیره شود دیگر مسلمان نیست؛ اورا باید کافر و مستحقّ دوزخ دانست و بنابراین حتّی کشتن او جایز شمرده می شود. و این خود عنصر خطرناکی را وارد اسلام کرد، چه خود تصّور و مفهوم « گناه کبیره » بسیار انعطاف پذیر است، و بدین معنی که آن را می توان درجهات مختلف گسترش داد تا چنان شود که هرچه را شخصی دوست ندارد شامل شود. مثلاً حدیث مشهور نقل شده به وسیله ترمذی در صحیح وی در خصوص تفسیر کردن قرآن چنین است: " آن کس که قرآن را به رأی و نظر خود، یعنی بدون علم تفسیر کند، کافر شده است. "
اگر به خاطر بیاوریم که این تهمت های گزنده و نظایر آنها به آسانی زده می شد و حتّی به نام پیغمبر رواج پیدا می کرد، می توانیم وخامت وضع را در آن زمان پیش خود مجسّم کنیم. " ( صص٦٣- ٦٥ )

هر چند زمانی که ایزوتسو این گزاره ها را می نوشته است تصّور آنچه را در دو دهه اخیر به عنوان جریان فکری تکفیری در کشورهای اسلامی ظاهر شده، و تیغ به روی مسلمانانی که آنها کافر می نامد، کشیده و کشتن آنها را واجب می داند، نمی کرده است اما به خوبی « ریشه یابی جریان تکفیر » را نشان داده است، با این تفاوت که ظهور جریان فکری تکفیری در آن دوران پس از فتح سرزمین های غیرمسلمان و سرریزکردن تقابل مسلم – کافر به درون جامعه اسلامی بوده است اما دراین دوران که جوامع اسلامی به گونه ای در چنبره استعمار و عقب ماندگی گرفتار مانده اند، سرکشیدن این تقابل چه توجیهی جز سرخوردگی بخشی از مسلمانان از وضعیت موجود می تواند داشته باشد؟ سوگمندانه باید گفت که جریان فکری تکفیر قدمتی به درازی تاریخ اسلام دارد اما زاد و ولد این فکر در ایندوره و زمانه آنهم در قالب گروه های تکفیری- تروریستی ناشی از تحقیر بیرونی و وضعیت حکمرانی استبدادی و اسف انگیز در غالب کشورهای اسلامی است که بهانه های لازم را به دست این گروه ها برای قیام و درگیری داده است. دیگر اینکه این جریان فکری تکفیری ارتباطی با مذهب شیعه و سنی ندارد و در میان هر دو مذهب گروه های تکفیری وجود دارد. اینرا بروشنی از نحوه عمل این گروه ها می توان دریافت. طالبان در افغانستان، القاعده در هر کجا که حضور یافته، و امروز داعش در عراق هر مسلمان، اعم از شیعه یا سنی، را که خلاف قرائت خودشان از اسلام تصّور نمایند ریختن خونش را مباح می دانند، و در کشورمان نیز با یک چنین جریان فکری تکفیری مواجه هستیم. راه دفع این بلیه از دامن جوامع اسلامی جز با جهاد فکری و اصلاح حکمرانی ها بر پایه اسلام رحمانی ممکن نیست، و این وظیفه سنگین عالمان مسلمانی است که همچون امام متقین علی بن ابیطالب، که در برابر خوارج ایستاد و الگوی رفتاری اسلام رحمانی را از خود در تاریخ برجای گذاشت و حجت بارزی بر باطل بودن قرائت تکفیری از اسلام شد، در برای این جریان فکری بایستند و با آگاهی بخشی نسبت به خطرات ناشی از این جریان در درون و برون جوامع اسلامی، مسلمانان را به هوشیاری و وحدت و مقابله با این جریان خطرناک فکری ترغیب و بسیج نمایند.

***

عراق امروز از دید دلسوزان دیروز / مصطفی ایزدی

شرائط امروز جهان اسلام، شرائط بسیار سختی است. احساس مسوؤلیت عموم مسلمانان، به ویژه آنانی که از قدرت و امکانات بیشتری برخوردارند، برای تخفیف و از بین بردن مصائب دردناکی که در کشورهای شرق و غرب دنیای اسلام جریان دارد، از ضروری‌ترین نیازهای مسلمانان است. وقتی مشاهده می شود که بخش عمده‌ای از خشونت ها، خونریزی‌ها و برادرکشی‌های رایج، به درگیری‌های قومی و مذهبی در سرزمین‌های اسلامی بر می گردد، مهمتر ین وظیفه دین باوران، از بین بردن زمینه‌های اختلاف و نیز آگاه کردن نیروهای متعصبی است که دشمنان اسلام، خصوصاً صهیونیست‌ها ، بیشترین بهره را ازآنان می برند. شک نباید کرد که اگر بستری آماده برای رو در روئی فرقه‌ای وجود نداشته باشد، دشمنان سوگند خورده اسلام و مسلمین نمی توانند با این همه جنایتی که مرتکب می شوند، خود را پشت دین ، آن هم دین مبین اسلام که سرشار از محبت و دوستی و اخلاق است ،مخفی کنند و از خونریزی بین مسلمانان لذت ببرند. سال هائی چند است که شیعیان معتقد و رنجدیده در ممالک اسلامی، قربانی تعصبات کور عده‌ای سلفی افراطی شده و مظلومانه در خاک و خود غوطه ورند. چرا که دولت‌های ثروتمند و تحت امر دولت‌های اروپائی و آمریکائی، به منظور پیشبرد اهداف سیاسی و عقیدتی خود، از افراطیون جنگجو و خشونت طلب سلفی ، نهایت حمایت را دارند واز کمک‌های فراوان مالی و تسلیحاتی دریغ نمی کنند. اگرچه بین شیعیان و اهل سنت، اختلافات تاریخی و دامنه داری وجود دارد و گهگاه، این اختلافات رنگ خون می گیرد، اما امروز که سیاستمداران پلید، حیات مسلمانان را قربانی قدرت طلبی خود کرده و برای دامن زدن به آتش اختلاف و جنگ افروزی از میان افراطیون متعصب، سرباز گیری می کنند، نمی توان از سختی و مصیبت آن گذشت . اگر حکام جور، مردم مسلمان را ازنظر عقیدتی ومذهبی به حال خود بگذارند ونیز بلند پایگان مذهبی در بلاد اسلامی به بهانه دفاع از شریعت ، متعصبین فرق را تحریک نکنند، مردم مسلمان با هر مذهب و اعتقادی که دارند، در صلح و سازش و برادری قرار می دهند و باآرامش و رفاه کنار یکدیگر زندگی میکنند ، اما چه باید کرد که این ایده به این زودی دست یافتنی نیست.

کشت و کشتار در عراق و پاکستان و افغانستان و سوریه و بحرین و مصر و لیبی و نیجریه ، همگی ناشی از اختلافات تاریخی، اعتقادی و فقهی بین شیعه و سنی یا فرقه‌های دیگر نیست. اگر چه خیلی‌ها باور دارند که رعایت نکردن شأن و شئون مقدسات طرفین، توسط تندروهای متعلق به مذاهب اسلامی، کینه‌ها را زنده می کند. اما اگر درصدی از جنایات سلفی‌ها علیه شیعیان را ناشی از این کینه‌ها بدانیم، قطعاً این درصد، کمتر از ۱۰ تا ۲۰ می باشد. هر چند کمتر از ۲۰درصد نیز بسیار تاسف انگیز است. با این وجود، ایجاد آرامش در جامعه اسلامی، به کاستن از بگومگوهای اختلاف انگیز تاریخی و اعتقادی در میان آحاد مردم بستگی دارد. لذا نه شیعیان و نه سنی‌ها بدون شناخت واقعیات جهان امروز و ترک مخاطمه خونین، نمی توانند جهانی پیشرفته داشته باشند.

بدیهی‌ترین نیاز جامعه امروز درممالک اسلامی، که پایه‌های عظمت اسلام و مسلمین را استوار می سازد، همانا تمرکز و اتفاق نظر علماء و دانشمندان، خصوصاً سخنوران و وعاظ و ائمه جمعه در کلیه مراکز جمعیتی مسلمانان، در راستای وفاق و برقراری اتحاد و همبستگی است. همانگونه که در سده اخیر، جمعی ار بزرگان شیعه و سنی، تلاش کردند تا در میان مسلمانان وحدت ایجاد کنند. هر چند که متاسفانه دست‌های تفرقه انگیز، بیشتر از آن که تصور می شود، در کار است و متعصبین مخالف وحدت اسلامی مورد حمایت قدرت‌های منطقه‌ای قرار دارند.

یکی ار شخصیت‌های برجسته مذهبی و علمی ایران معاصر، که بیشترین هم و غم خود را صرف وحدت شیعه و سنی می کرد، حضرت آیت الله العظمی منتظری بود. در این یادداشت بخشی از آنچه ایشان در خصوص مسلمانان عراق و وظائفی که به عهده دارند بیان داشته، نقل می شود، تا سرمشقی برای علما و دانشمندان موثر عراق و هر کشور دیگری که دچار بلیه برادرکشی است قرار گیرد.

عراق چند سالی است دچار گرفتاری‌های فراوان خشونت بار شده و علی رغم این که یک دولت قانونی ، بر آن حکومت می کند، درگیری‌های خونین ضد حکومتی و ضد مردمی زیادی در آن جریان دارد. دو سه هفته اخیر، گروهی تروریست سازمان یافته، به بهانه تشکیل دولت اسلامی عراق و شام، جنایت‌های گسترده‌ای را علیه شیعیان مظلوم ساکن در شهرها و روستاهای متعدد و نیز برادران و خواهران اهل سنت که مطیع آن‌ها نمی شوند، روا می دارند. این خشونت‌ها و جنایات، بر بستر اختلافات قومی و مذهبی، قوت و قدرت می گیرد و اگر زمینه‌ای برای اختلاف افکنی پیدا نمی شد، قطعاً این گروه بی‌هویت و خشن که دو سه سالی هم در سوریه به جنایت می پرداخت و اخیراً خود را به عراق منتقل کرده، هرگز نمی توانست در حد وسیعی که شاهد آن هستیم، عرض اندام کند. هرچند عملیات غم انگیز مدعیان تشکیل دولت عراق و شام ( داعش ) جنبه مذهبی ندارد و به قدرت طلبی منحط و قرون وسطائی عده‌ای از نیرو‌های بازی خورده بر می گردد ، اما بدون بهره مندی از زمینه‌ای که در اختلافات مذهبی فراهم شده یا خودشان از سال‌های گذشته ساخته و پرداخته اند، چنین پیشروی غیره منتظره در سرزمین تحت حاکمیت یک دولت ممکن نبود.

در این یادداشت جای بررسی چگونگی عملیات و موفقیت و عدم موفقیت جنگ داعش علیه دولت و ملت عراق نیست، بلکه جای سخن گفتن در مورد بستر سازی ناشی از تعصبات بی‌جای مذهبی است که جنگ‌ها و خشونت‌ها و برادرکشی ها، روی آن‌ها جریان پیدا می کند. پیش بینی و پیشگیری از آنچه در عراق رخ داده ، از ناحیه علماء و مراجع تقلید و به ویژه سیاستمداران دلسوز و حکومتگران مردمی ، ضرورت تام داشت ، اما به آن توجه شایسته‌ای نشد.

مرحوم ایت الله منتظری، سه چهار سال پیش از رحلتشان در پاسخ به پرسش‌های یک نشریه عراقی برای جلوگیری از آینده‌ای خشونت بار در آن کشور مسلمان نشین ، هشدارهای لازم را داده بودند. در این نوشته بخش هائی از آن برای عبرت آموزی نقل می شود . با این یادآوری که این سخنان و اندرزها در سال ۸۵ یعنی در زمان حضور آمریکائی‌ها در عراق ، بیان شده است :

« اوضاع جاری در عراق و تشدید جنگ طائفه‌ای بین شیعه و سنی که در اثر آن هر روز شاهد ریخته شدن خون افراد بیگناه می باشیم موجب تأسف و ناراحتی برای هر انسان با غیرتی شده است، اعم از عراقی و غیر عراقی. شکی نیست که ادامه این وضع اسفناک برای ملت و دولت عراق خطرناک می باشد و خدای ناکرده ممکن است به تجزیه عراق منتهی گردد. چیزی که به نفع اجانب اشغالگر می باشد و آنان درصدد آن بوده اند.

...البته پس از سقوط نظام طاغوتی صدام و منحل شدن ارتش و دستگاه‌های امنیتی بعثی و آزاد شدن مردم و گروه‌های مذهبی و سیاسی که مورد فشار و سرکوب شدید قرار داشتند، تضارب افکار و اندیشه‌ها امری طبیعی می باشد که چاره‌ای از آن نیست؛ اما از آنجا که نظام صدام خود را منتسب به اهل سنت می دانست، شاید اکنون که ساقط شده است، اهل سنت احساس کنند که ممکن است به طور کلی از قدرت و حکومت منعزل شوند و تمام قدرت در دست شیعیان بیفتد و نیز ممکن است اهل سنت گمان کنند که شیعیان در صدد انتقام از آنچه بر آنها در نظام سابق گذشته است برآیند.

به نظر می رسد این احساس، منشاأ اصلی جنگ‌های داخلی بین شیعه و سنی می باشد. و از بین بردن این احساس باطل، وظیفه مراجع عظام و علماء و متفکرین و سیاسیون و شیوخ عشائر عراقی است. آنان می توانند این احساس خطر کاذب را- که در اهل سنت به وجود آمده است- از بین ببرند.

...از طرف دیگر گروه‌ها و تشکل‌ها و احزاب شیعی و تمام شیعیان عراقی که در نظام ساقط شده صدام تحت فشار و انواع محنت‌ها و سختی‌ها قرار داشتند و اکنون نجات پیدا کرده و تا حدودی به قدرت رسیده اند، لازم است در تعامل و روابط خود با اهل سنت به شکلی برخورد نمایند که این احساس باطل در آن‌ها تقویت نشود و آنان خیال نکنند که اکنون شیعیان در صدد انتقام از آنان می باشند. بدیهی است تقویت این احساس موجب شعله ور شدن بیشتر جنگ داخلی و گسترش آن خواهد شد.

در چنین شرایطی لازم است ملت مظلوم عراق، حکومت مردمی و منتخب خود را تقویت کند و از هر آنچه موجب فتنه و اختلاف داخلی و جنگ طائفه‌ای می باشد، پرهیز نماید.

از حضرت امیر (ع) نقل شده که فرمودند:«شیر سرکش از سلطان و حاکم ظالم بهتر است. و حاکم ظالم از فتنه دائمی و مستمر بهتر می باشد.» ملت مظلوم عراق بدانند که ادامه جنگ‌های داخلی موجب استمرار اشغال آن کشور و از بین رفتن نیروهای مفید و فعال و نیز از بین رفتن ثروت و سرمایه‌های کشور خواهد شد.

... متاسفانه تفکر منفی سلفی که در زمان ما فرقه «وهابیت» و «القاعده» مظهر بارز آن می باشند، خود را به اسلام منتسب کرده و تاکنون در اثر ترویج خشونت و ترور، ضربه‌های زیادی به اسلام عزیز وارد ساخته و آن را در دنیا موهون نموده است.

از این رو بر علماء دین و متفکرین و سیاسیون و روشنفکران مذهبی در هر منطقه و کشوری لازم است حساب این فرقه و این تفکر خطرناک را از اسلام جدا سازند و اسلام واقعی و حقیقی که دین رحمت و صلح و آزادی است را به مردم معرفی کرده، و مسلمانان گرفتار این تفکر را بیدار نمایند.

... یک بار دیگر تکرار کرده و در مورد خطر جنگ داخلی جاری در کشور عراق هشدار می دهم و متذکر می شوم که ادامه آن، کلیت دین را در عراق و تمامیت ارضی و حاکمیت ملی را به خطر می اندازد. و این همان چیزی است که استعمارگران نسبت به کشورهای اسلامی از قدیم درصدد آن بوده اند. با اظهار تاسف شدید، در عراق، کار به جائی رسیده است که هدف اصلی و مهم برای هر کدام از شیعه و سنی، کشتن یک دیگر به دست خود می باشد. و خدا می داند این روند خونین و خطرناک تا کجا و تا کی ادامه خواهد داشت؟ در چنین شرایط حساسی بر همه طبقات ملت عراق، اعم از مسلم و غیر مسلم واجب است کشور خود را از خطر تجزیه و اضمحلال و نابود شدن نیروهای معنوی و مادی حفظ کنند و شیعه و سنی و سایر مذاهب بدانند تا زمانی که جنگ داخلی و قومی در کشور عراق جریان داشته باشد نیروهای نظامی اجانب، به بهانه حفظ امنیت در این کشور باقی خواهند ماند.

در خاتمه، کلمه‌ای را خدمت مراجع عظام و علمای محترم عراق ایدهم الله تعالی عرض می کنم و آن، این که از نفوذ معنوی خود استفاده کنند و به هر نحو که مصلحت می بینند زمینه اختلاف و خصومات مذهبی که منشأ اصلی جنگ داخلی جاری است از بین ببرند. موفقیت در این کار مهم اقتضا می کند که آن حضرات با رجال دین و عالمان اهل سنت مخصوصاً آن هائی که نفوذ بیشتری در بین اهل سنت دارند یک تعامل جدی داشته باشند و برای متوقف نمودن این جنگ داخلی و ایجاد فضائی از صلح و وفاق آن گونه که خدای متعال در قرآن شریف امر کرده و فرموده: «یا ایها الذین آمنوا ادخلوا فی السلم کافه» (سوره بقره، آیه ۲۰۸) با یکدیگر تبادل نظر و تشریک مساعی نمایند.

امروز علمای محترم شیعه در عراق قدرت این امر را دارند و در توان آنان می باشد که با تدبیر و شرح صدر در این کار مهم که تنها راه نجات کشور از فتنه‌ها و خونریزی‌ها است پیشقدم شوند و بر رجال حکومتی عراق نیز فرض و لازم است که با تدبیر و کیاست از نفوذ معنوی و سیاسی دولت‌های همسایه و مجاور برای متوقف نمودن جنگ داخلی عراق و ایجاد زمینه صلح و آرامش در آن کشور و در منطقه و نیز اخراج نیروهای نظامی اجانب استفاده کنند. ( پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی منتظری ، پاسخ به سئوالات مجله عراقی « قطوف »درباره اوضاع عراق ۳/۹/۱۳۸۵ )

 

فقیه عالیقدر در همان سال ، به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ، بازهم در باره اوضاع و احوال کشور عراق ، فرموده اند :

 

« متاسفانه برخی از گروه‌های شیعه و سنی عراق با تندروی‌ها آب به آسیاب دشمنان هر دو فرقه می ریزند و تا تمام فرقه‌های عراقی متحد و هم آهنگ نشوند، کشور آن‌ها از هر ج و مرج و اشغال نجات پیدا نخواهد کرد. شیعه و سنی هر دو مسلمانند و اسلام دین رحمت و مسالمت است نه ستیز و خشونت. در قرآن کریم می خوانیم: « و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا » «و لاتنارعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم. » ( همان . پاسخ به پرسش هائی به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی ایران. ۱۹/۱۱/۱۳۸۵)

همانگونه که یادآوری شد، این سخنان در زمانی بیان شده که کشور اسلامی عراق در اشغال نظامیان آمریکا بود ، امروزه موضوع اشغال منتفی شده اما جنایت کاران جدیدی به نام داعش شرایطی را در عراق فراهم کرده اند که این نصایح پدرانه بسیار سودمند و ضروری است . امیدوارم امنیت برای همه مسلمانان و غیر مسلمانان در عراق برقرارشود.

 

 ***
گونه‌های برافروخته از شرم / سید علی اصغر غروی

به نام او که صلح، دوستی و آشتی را آفرید

هرچند آنچه که به جایی نرسد فریاد است، اما جز این هم از اغلب اکثر انسانها کاری ساخته نیست. و اما اکنون که باید گونه‌های همۀ مسلمانها برافروخته از شرم باشد که به نام آنها و به اسم دین آنها اینها همه خون بی‌گناهان ریخته شده و می‌شود، و حقیر نیز یکی از آنهایم، و نیز اکنون که از همه پیشوایان و عالمان شیعه و سنی مأیوس گشته‌ام که بی‌آنکه حتی کلمه‌یی در جهت منع خونریزی و تقبیح جنگ بر زبان آورند، با سکوت خود بر این جنایات و نسل کشی‌ها صحه می‌گزارند، چاره‌یی نیست جز آنکه همه رسانه‌های تصویری، صوتی، نوشتاری، از مسلمان و غیر مسلمان و به هر زبان که هستند را مخاطب ساخته، از آنها بخواهم به هر شکلی که می‌توانند و تا جایی که قدرت دارند و به هر اندازه که دستشان می‌رسد، با جنگ و کشتار که غالباً انسانهای بی‌گناه را طعمه خود می‌سازد و جز دمار و ویرانی ره‌آوردی ندارد، مخالفت نمایند، و مردم دنیا را تا حد ممکن تشویق به آشتی جویی و صلح طلبی کنند.

از مسلمانها بپرسند پیامبرشان چه مذهبی داشت؟! آیا شیعه بود؟! و اگر شیعه بوده، دوازده امامی بوده یا شش امامی، یا از علویان یا از زیدیه و کیسانیه و جارودیه و امثال اینها، و اگر سنی بوده، آیا مالکی، حنفی، حنبلی یا شافعی بوده است؟!

آیا جز این است که او مسلم (تسلیم امر خدا) بود و یک کتاب هم بیشتر برای هدایت آدمیان نیاورد؟! آیا این کشتارها و جنگهایی را که مسلمانها در طول تاریخ براه انداخته‌اند، و فرق مختلف آنها یکدیگر را به خاک و خون کشانده‌اند تا به امروز، خواست رسول گرامی اسلام بوده است ؟! یا خواست خدای تبارک و تعالی؟! مگر خداوند هدف از ارسال رسول و انزال کتاب را در آیه ۲۵ سورۀ حدید بیان نفرموده است «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَينَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» هر آینه ما رسولانمان را با دلائل روشن فرستادیم و همراه ایشان کتاب و ترازو را در اختیار نهادیم تا مردم به اجراء عدالت قیام کنند.

حال که علماء و رؤساء مسلمانها بی‌توجه به این آیه و آیات دیگر ساکتند، یا اگر حکمی بدهند در برافروخته‌تر ساختن آتش جنگ است، رسانه‌ها این سؤال را در پیش روی عامۀ مسلمین در هر کجای جهان که هستند از ‌عرب و عجم قرار دهند که خدای تعالی از کتابی که نازل کرده و پیامبرش آن را فقط ابلاغ نموده، چه می‌خواسته است؟! حتماً سه آیۀ زیر را از قرآن کریم یادآور مسلمانان، خصوصاً خشونت گران و جنگ طلبان آنها شوند؛ اول آیات سی و یکم و سی و دوم سورۀ روم:

«مُنِيبِينَ إِلَيهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ، مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيهِمْ فَرِحُونَ»

بازگشت کنندگان به سوی اویید، و پرهیز از گناه او کنید و نماز برپادارید و از مشرکان نباشید، از آنان که دین خود را تکه تکه کردند و دسته دسته شدند، هر گروهی به هر چه نزد خود دارند شادمانند.

و آیه ۱۵۹ سورۀ انعام را که خدا خطاب به پیامبرش می‌گوید:

«إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيعًا لَسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيءٍ...»

همانا آن کسان که دین خود را تکه تکه کردند و دسته دسته شدند تو را (ای پیامبر) با آنان کاری نیست...

مراد خدای تعالی این است که آنها از پیروان تو و امت تو بشمار نیستند.

امید است مسلمانها هر چه زودتر به متن قرآن بازگردند و به اصلاح ذات البین بپردازند. آیا کسی از ایشان احساس شرم نمی‌کند که دولتهای دیگر برای منع مسلمانان از کشتار یکدیگر اقدام کنند و بزرگان مسلمان خود هیچ اقدامی نکنند؟!

خوب است به پاره‌یی از رهنمودهای هشدار دهندۀ خداوندی در کتاب مجیدش توجه کنیم:

«وَكَأَينْ مِنْ قَرْيةٍ عَتَتْ عَنْ أَمْرِ رَبِّهَا وَرُسُلِهِ فَحَاسَبْنَاهَا حِسَابًا شَدِيدًا وَعَذَّبْنَاهَا عَذَابًا نُكْرًا، فَذَاقَتْ وَبَالَ أَمْرِهَا وَكَانَ عَاقِبَةُ أَمْرِهَا خُسْرًا، أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا فَاتَّقُوا اللَّهَ يا أُولِي الْأَلْبَابِ الَّذِينَ آمَنُوا قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ إِلَيكُمْ ذِكْرًا، رَسُولًا يتْلُو عَلَيكُمْ آياتِ اللَّهِ مُبَينَاتٍ لِيخْرِجَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ...» (طلاق ۸ تا ۱۱)

و چه بسیار (مردمان) شهرهایی که از فرمان پروردگارشان و فرستادگان او سرپیچی کردند. پس به حسابی سخت محاسبه‌شان کردیم و به عذابی ناخوش معذبشان ساختیم. پس بچشیدند سختی عقوبت کارشان را و پایان کارشان خسران بود. خدای برای‌شان عذابی سخت فراهم آورد پس بپرهیزید از (معصیت) خدا‌ای صاحبان مغز (خرد) که ایمان آورده‌اید. هر آینه خدا بر شما ذکری را فروفرستاده است (تا پیوسته آن را بیاد داشته باشید)، فرستاده‌یی را که تلاوت می‌کند بر شما آیات خدا را که روشنگرند تا بیرون برد آنان را که ایمان آورده‌اند و عمل صالح کرده‌اند از تاریکی به نور...

آیات فوق را می‌توان به سه بخش تقسیم نمود:
 

بخش اول: خبری است که خدای تعالی از شهرها و ملتهای پیشین می‌دهد که به سبب سرپیچی از اوامر الهی و رسولان او با محاسبه‌‌یی سخت مواجه گشته و به عذابی ناخوش نابود شده‌اند و عقوبت دردآور و نهایتِ پرزیان و خسران خود را چشیده‌اند.

بخش دوم: هشدار به ایمان آورندگان است که صاحبان مغز و خرد نیز هستند و دارای قوه تمییز بین حق و باطلند که از یاد هدایت الهی غفلت نورزند و پیوسته آن را برنامۀ عمل خود قرار دهند و از سرنوشت تلخ و ناگوار امتهای پیشین درس عبرت بگیرند تا مباد که به وادی ذلت و تباهی و سقوط در دره هلاک و نیستی فروغلتند.

بخش سوم: تبیین دیگری از هدف خداوند از ارسال رسول که بیرون بردن مردمان از تاریکیها به نور است.

آیا باز هم تردیدی باقی می‌ماند که وضع کنونی مسلمانها منطبق با آیات عذاب است؟! و آیا جز این است که برون رفت از عذاب اطاعت از خدا و هدایت او را می‌طلبد؟! و آیا جز صاحبان خرد مؤمن به خدا و آخرت کس دیگری مخاطب این آیات است؟!

فاعتبروا یا اولی الابصار
 

***
لذت زیستنی دمادم با مرگ /علی شمایلی 

در میان اخباری که از داعش منتشر می شود ما مواجه با این خبر هستیم که فرماندهان داعش دارای سابقه زیادی نظامی گری در جنگ و نیز تعداد قابل توجه ایی از آنان جزء افسران ارتش بعث عراق بودند. پیروزهای برق آسای آنان نیز نشان از تجربه ی بالای جنگی آنان را نشان می دهد. این یادداشت از منظر و دیدگاه مردان جنگی که از جنگ های گذشته جان سالم بدر برده اند به تحلیل گروه داعش می پردازد. در واقع نقش این مردان را در تشکیل و تداوم این گروه ها و تلاش برای ادامه جنگ به هر بهانه ایی در این یاداشت به واکاوی گذاشته می شود.

هانا آرنت در کتاب درخشان توتالیتاریسم در تحلیل نقش نظامیان آلمانی زنده مانده از جنگ جهانی اول در شکل گیری فاشیسم جمله درخور توجه ایی بیان می کند؛ "بازماندگان از سنگرصلح طلب نشده اند" ایشان در این کتاب به این مسئله می پردازد که این بازماندگان از جنک چه نقش در برآمدن هیتلر و آغاز جنگ جهانی دوم داشتند و چرا؟

براستی چرا برخی یا بیشتر نظامی زنده مانده از جنگ های پیشین چندان علاقه ایی به صلح و آرامش ندارند؟ اینان چه ویژگی هایی در جنگ یافته اند که نسبت به آن حسی خوشایند دارند و به شکل قوی نوستالیژی جنگ را در فضای جامعه از طریق رسانه ها منتشر می کنند؟

جنگ و جبهه برای این مردان چند امکان فریبا را ایجاد می کند؛ در جنگ هر مرد جنگی با گزینه های زیادی برای زندگی و زیستن و داوری روبرو نیست. آنان که در جنگ شرکت می کنند بخوبی می بینند همه دنیا در همان جبهه به دو گروه به شکلی آشکار تقسیم بندی شده اند گروه دشمنان و گروه دوستان. گزینش و داوری نیز بسیار ساده شده است باید کوشید بدون تامل دشمن را نابود کرد و به یاری دوستان شتافت. در زندگی عادی زمان صلح عرصه واقعی زندگی در جهان امروز برای هر انسانی گزینه های زیادی برای داوری و انتخاب عرضه می کند. هر کس به خوبی می داند تمام مسئولیت انتخاب ها اگر بد باشد به تنهایی به دوش فرد فعال و انتخابگر است که در زندگی و زنده بودن خویش ان را با ذره ذره وجود خویش باید بپردازد. گزینه ها بسیار و اطلاعات اندک و انتخاب مشکل می نماید. احتمال انتخاب اشتباه و شکست ناشی از آن فشار خرد کننده ایی به هر کس وارد می سازد. زندگی اصلا ساده به نظر نمی رسد و آدمی در هر لحظه با چالشی برای انتخاب و پرداخت هزینه ی آن روبرو می گردد. به عنوان مثال انتخاب همسر یا شغل یا رشته تحصیلی برای پرهیز از شکست هر آن فشار فزاینده ایی به هر کس وارد می کند. این فشار برای آن است که اگر در این انتخاب ها فرد دچار اشتباه شود خود به تنهایی تاوانش را پرداخت خواهد کرد. هر کس که از جنگ بازمی گردد زندگی و آرامش خویش را بسته به انتخاب درست میبیند که ناچار است هر روز و هر روز به انجام رساند. بر خلاف جبه های جنگ تاوان انتخابی اشتباه مرگ یکباره نیست بلکه زیستنی است پر رنج و شکنجه. اما او بخوبی می داند در جنگ اینگونه نیست. در جنگ هر روز به گرینه های زیادی روبرو نمی شود. اگر در میان اندک گزینه های عرضه شده نیز اشتباه کند بهاء آن را خود و دیگران با مرگ می پردازند نه با زیستنی رنجور و عذاب دائمی. برای مثال هر فرد جنگی تنها ناچار است در میان راه های حمله و دفاع بیندیشد و انتخاب کند. این راه ها هم عموما با توجه به تجربه ها و دانش پیشین بشری تا حدود قابل قبولی روشن شده اند. در زندگی معمولی بدون و به دور از جنگ شیوه های زندگی که بدور از تنش باشد و آسایش به همراه آورد دارای نسخه های روشنی نیست و پیچیدگی سرسام اوری دارد. در واقع میدان جنک بیشتر میدان عمل است و عرصه صلح میدان اندیشه ی بی پایان و انتخاب رنج آور هر روزه! در جنگ بار عذاب شکست بخاطر یک انتخاب با مرگ پایان می پذیرد و اگر منتهی به مرگ نیز نشود چون یک اشتباه بوده فرد کمتر از سوی دیگران به بی کفایتی متهم می شود زیرا در حال جانفشانی برای اهداف والاست. اما در زندگی در صلح هر شکستی بیانگر بی کفایتی هر فرد می باشد و او فشار روانی فزاینده بخاطر نوع داوری دیگران تحمل می کند.

در زندگی امروز در سایه صلح هر کسی مسئولیت اداره زندگی خویش را دارد و کمتر از سوی دیگران یاری می شود چرا که توش و توان هرکس تنها به اندازه حل مشکلات خویشتن است. در جنگ و زیر سایه مرگ جنگجویان بسیار به هم احساس نزدیکی می کنند و هراس از مرگ آنان را برای یاری به یکدیگر نزدیک می کند. جنگجویان می دانند اشتباه هر یک می تواند موجب مرگ و آسیب دیگران گردد لذا هر کس بر این می کوشد در میدان جنگ به اداره بهتر میدان جنگ کمک نماید. جنگجویان با تمام وجود واقعیت مرگ را که هر آن می توند سر برسد را درک می کنند لذا بر آن می کوشند کمتر دیگری را مورد رنجش قرار دهند. در جنگ رقابت تنها برای ابراز شجاعت است و این رقابت چون در سایه مرگ انجام می شود کسی حاضر نیست برای پیروزی در این رقابت شیوه های نادرستی و غیر اخلاقی پیشه کند. همه ی این عوامل جبه های جنگ را تبدیل به مکانی با فضیلت های فراوان و عاطفی می کند. این فضیلت، پر عاطفه و انسانی دل هر کسی را می رباید تا همیشه در اینچنین فضایی زندگی کند و نفس کشد.

جنگ تلاشی است برای کشتن و آسیب زدن. جنگ امکان بروز آزادانه ی این خوی شگفت انسانی که فرهنگ شدیدا آن را نفی می کند تولید و باز تولید می کند. جنگ بندهای فرهنگ بر پای خوی توحش انسانی را می گشاید . توان آدمی را چنین برابر می کند. انسان در میدان آنگاه که در میدان جنگ قرار می گیرد به این کشف بزرگ نائل می آید که او چه توانایی هایی داشته که از آن بی خیر بوده است.در جنگ بیشتر تولیدات فرهنگی که برای کنترل و هدایت انسان در زندگی از سوی فرهنگ ساخته شده اند فرو گذاشته می شود و آدمی خود را بسیار آزاد و رها حس می کند.

جنگ فرصت نابی برای همگان عرضه می کند تا دریابند تا چه میزان از فضیلت شجاعت حقیقی برخور دارند. در میدان های پر کشاکش جنگ هر انسانی با خالص ترین و بی پرده ترین خویشتن خویش با مرگ روبرو می شود و می تواند به ناب ترین شکل میزان شجاعت خود را بسنجد. امکان هیچ صحنه سازی و دورویی برای فریب خویش نیست. بازماندگان از جنگ دو گروه هستند گروهی که به خود ثابت کرده اند شجاع هستند و گروهی که فهمیده اند از این فضیلت حقیقی بزرگ بهره ایی نبرده اند. گروه نخست باز هم به دنبال هیجان جنگ می گردند تا بار دیگر شجاعت خود را به رخ همگان بکشند. اما در گروه دوم تعدای هستند که از گذشته ی خود در جنگ شرمنده هستند و به دنبال فرصتی می گردند تا برای خود روشن کنند آیا آنان نیز می توانند شرافت خویش را در داشتن شجاعت ثابت کنند. جنگ فرصتی است تا هر کس توان خود را در روبرو شدن با مرگ بیازماید و این بس وسوسه شگفت و قویی دارد. آنان که از این آزمون دشوار سر بلند بیرون آمده اند با تمام وجود یزرگی این هیجان فاخر را درک می کنند و از آن لذتی می برند که با هیچ لذتی قابل مقایسه نیست، لذت زیستن دمادم با مرگ!

بازماندگان از سنگر شوق شگفت از بازگشت به سنگر ها دارند تا هر دم شگفتی ها و هیجان ها و کشف و شهودهای ناشی از جنگ را دریابند و در آن نفس بکشند و گروه داعش از این قاعده هراس آور بدور نیستند. توجه به سخنان و نظرات نظامیان نهاد انقلابی که در کشور ایران به مقام های سیاسی رسیده اند و دارای رسانه هستند و نیز نوع نگاه و برنامه های آنا به خوبی نشان می دهد این نظامیان تا چه پایه به شرایط جنگی و بحرانی شوق دارند و برای تولید و ایجاد آن می کوشند. این بازماندگان از جنگ علایق درونی خود را گاه به بهانه ی دفاع از انقلاب به زبان می آورند و گاه در قالب گفتن از حس نوستالژی جنگ. اینان حتی در انجام و سامان دادن به امور فرهنگی و اقتصادی نیز خواستار شیوه های نظامی و استفاده از زور هستند!

***

بحران عراق / مهدی نوربخش 

گروه جهادی دولت اسلامی عراق و شام (داعش) در چند روز گذشته موفق گردیده است که دوّمین شهر بزرگ عراق را به محاصره خود درآورد. اگرچه تسخیر این شهر بسیاری را متعجب نموده است اما شناخت شیوه های سیاسی اتخاذ شده توسط دولت شیعی عراق و پشتبانی حکومت ایران از این شیوه‌ها در ایجاد یک دولت کاملا شیعی در این کشور فهم این پدیده را بسیار آسان می نماید. این دوّمین شکست سیاست خارجی‌ منطقه‌ای ایران پس از حمایت رژیم ولایتمدار از دولت بشار اسد در سوریه می‌باشد. سیاست خارجی‌ ایران که با دخالت مستقیم رهبری در بیش از هشت سال گذشته سامان جدیدی را به‌خود گرفته است، منجر به ایجاد شکاف‌های عظیم منطقه ای، جنگ بین ‌شیعه و سنی و عدم امنیت پایدار برای خاورمیانه گردیده است. در دو کشور عراق و سوریه، تلاش دولت ایران بر این بوده است که دولت‌های این دو کشور به فکر تفاهم ملی‌ با مردم خود نبوده، در سوریه یک اقلیت بر اکثریت حکومت نموده‌ و در عراق، یک اکثریت بدون مشارکت اقلیت برای ایجاد یک اجماع سیاسی، دولت شیعی یک دست را بوجود آورد. 

در سال ۲۰۰۲ میلادی، مصعب الزرقاوی، القأعده را در عراق پایه گذاری نمود. القأعده حتی زود تر از حمله نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۳ به این کشور تاسیس گردیده بود. خبر احتمالی‌ حمله نظامی آمریکا به عراق بعد از حمله تروریستی سپتامبر ۱۱، ۲۰۰۱، گروههای جهادی را برای رودررویی با این کشور در خاورمیانه آماده می‌ساخت. او در سال ۲۰۰۶ میلادی کشته شده و طرح جدید آمریکاییان با ایجاد گروه‌های سنی سهوا، القأعده را در عراق بسیار ضعیف نمود. در سال ۲۰۱۱ میلادی، القأعده در عراق در ضعیفترین شکل سازمانی و تشکیلاتی خود قرار گرفته بود. در بین این سالها، جبهه آلنصره، در عراق توسط القأعده و رهبری محمد گولانی تاسیس گردید و با شروع مشارکت این گروه در جنگ داخلی‌ سوریه، جبهه‌ در این کشور متمرکز گردید. در ابتدای شروع جنگ داخلی‌ سوریه، القأعده در سوریه از جبهه‌ خواست که رهبری ابوبکر آلبغدادی را بجای ظواهری بپذیرد که مورد قبول جبهه‌ قرار نگرفت و به انشعاب این دو گروه انجامید. بعلت عدم حمایت مردم عراق از القأعده بدنبال خشونت طلبی و خارجی‌ بودن این گروه، القأعده در عراق ابتدا نام خود را به شورای مجاهدین و در آوریل ۲۰۱۳ به داعش تغییر داد. جنگ داخلی‌ سوریه فرصت جدیدی برای این گروه مهیا نمود تا به بازسازی خود پرداخته و بیشترین کوشش خود را معطوف به سوریه نماید. دولت عربستان سعودی از شروع جنگ در سوریه به آنها کمک مالی‌ می‌نمود و هم بشار اسد بیشترین حملات نظامی خودرا بر روی نیروهای مخالف و نه‌ داعش متمرکز نموده‌ بود با باور بر اینکه داعش میتواند در مقابله با نیروهای مخالف توان آنهارا کاهش دهد.

در ژوئیه امسال، داعش موفق گردید تا فلوجا و بخشی از رمادی در استان انبار را تسخیر نماید. از ابتدای این ماه کوشش برای تسخیر موصل در چند روز گذشته با موفقیت توام گردید. شهر تکریت و پالایشگاه نفتی‌ بیجی در طول دوروز گذشته در محاصره کامل این نیرو قرار گرفته است. شهر تکریت در ۸۰ مایلی بغداد قرار گرفته است. استان الانبار در عراق و رقا در سوریه در کنترل کامل این گروه قرار دارند. شعار داعش در کشتار شیعیان و سقوط دولت مالکی و ایجاد یک خلافت اسلامی خلاصه میگردد. آنها اعلام نموده‌ اند که بدون شک به ویران نمودن قبور و اماکن مقدس شیعیان پس از پیروزی همّت خواهند گمارد. آنها اصولا شیعیان را کافر و جایز برای کشتار میدانند. سابقه آنها در ایجاد خشونت و کشتار کاملا روشن می‌باشد. 

اما چرا یک گروه چند هزار نفری توانسته است بخش عظیمی‌ از کشور عراق را به تصاحب خود آورد؟ بهترین جواب برای این سوال را می‌توان در عملکرد دولت نوری المالکی در چندین سال گذشته جستجو نمود. نیمی از خاک عراق یعنی استانهای انبار، نینوا، دیاله، صلاحدّین و سامرا سنی نشین میباشند. سنی‌ها حدود چهل در صد مردم این کشور را تشکیل می دهند. بجز کردها، بقیه نفوذی در قدرت و دولت ندارند. دولت المالکی تمامی‌ کوشش خودرا در این سالها برای سوا کردن این اقلیت از قدرت بکار گرفته است. ارتش عراق بطور نسبی‌ از نفوذ سنی‌ها پاکسازی شده است. در دسامبر ۲۰۱۱، معاون نخست وزیر این کشور، طارق هاشمی‌، با بر چسب کودتا از کشور رانده شده است. بسیاری از جوانان عرب که در سهوا در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ شرکت نموده‌ و توانستند القأعده را در این کشور بطور بی سابقه‌ای ضعیف نمایند، از شرکت در ارتش توسط المالکی محروم گردیده اند. تحت فشار آمریکاییان در سال ۲۰۰۸، المالکی تعداد اندکی از این جوانان را به ارتش عراق راه داد. بسیاری از سنی‌ها که در دولت صدام حسین در دولت کار می‌کرده اند امروز کاملا از عرصه دولت و سیاست به بیرون رانده شده اند. سنی‌های عراق کاملا به دولت المالکی بی‌ اعتماد بوده و بسیاری در این سالها به گروههای مسلحانه مخالف دولت پیوسته اند. داعش بطور موفقیت آمیزی از این نیرو بهره گرفته است و بخش قابل توجهی از مردم این کشور را برای سقوط دولت خود بکار گرفته است.

ایران همانند دخالت در سوریه وارد عرصه‌ای میگردد که نمی‌تواند برای امنیت منطقه سودی داشته باشد و هزینه فراوانی‌ را برای کشور بدنبال خواهد داشت . دولت ایران به فرماندهی حسن گوهری و مدیریت قاسم سلیمانی گروهی را برای حمایت از دولت المالکی از سپاه قدس به این کشور گسیل داده اند. اگرچه در شرایط فعلی می‌بایست با هزینه کردن فراوان از این نیروی مخرب و خشونت طلب جلوگیری بعمل آورد، اما راه حل بحران عراق و سوریه سیاستی نیست که تا به حال رهبری نظام ولایتمدار شکل داده و دنبال نموده‌ است. راه حل هر دو این بحران‌ها آشتی‌ ملی‌ و راه حل سیاسی از طریق مشارکت آحاد مختلف مردم در اداره و سیاست کشور خود می‌باشد. در صورت عدم راهگشایی برای راه حل سیاسی این بحران ها، هر دو کشور در معرض تجزیه قرار خواهند گرفت. هر دو دولت از دولت ایران خواسته اند که برای حل بحران در کشورشان، دولت‌هایشان را در اعمال خشونت در مقابل شهروندان خود کمک نماید. متاسفانه رهبری نظام ولایتمدار در مورد سوریه با دولت استبدادی بشار اسد هم صدا و هماهنگ شده تا مخالفین مشروع این نظام را با خشونت سرکوب نمایند. در مورد عراق، اگرچه تمامی‌ تلاش می‌بایست در جهت سرکوب این جنبش تروریستی قرار گیرد، اما دولت ایران نباید از گذاشتن شرط و شروط با دولت المالکی برای یک آشتی‌ و تفاهم ملی‌ صرف نظر نماید. سرکوب مخالفین درون عراق و سوریه به دولت‌های منطقه خصوصاً عربستان سعودی اجازه میدهد که با شدت بیشتری از گروه‌های رادیکال و مخالف ایران حمایت نماید. تنش در منطقه در جهت منافع ملی‌ کشور ما نبوده و بحرانهای شدیدتری را در خاور میانه به دنبال خواهد داشت. نگاه خشونت طلبانه و ایدئولوژیک آقای خامنه‌ای به سیاست خارجی‌ ایران در منطقه با شکست آشکاری روبرو گردیده است. زمان آن رسیده است که پرده از نفاق ها افکنده شود و با رویکردی اخلاقی‌ و با سیاستی که به منافع ملی‌ کشور کمک می نماید به سیاست خارجی کشور نگاه نمود. نوری المالکی از دولت امریکا خواسته است که به دولت او در سرکوب داعش کمک نماید. چرا مردان قدرت ما می‌بایست پایه گذار سیاستی باشند که همواره برای ماندن آمریکا در خاورمیانه راه را هموار نماید. آیا مردان ما نمی‌دانند که با سیاستی غلط و پس از سالها کمک به دولتی غیر مشروع در سوریه، هنوز این کشور در آتش خشونت می سوزد؟

***

"انسان" در تیررس فاشیسم مذهبی / رضا بهشتی معز 

 

اخبار عراق نگران‌کننده و هشداردهنده است و فاجعه‌ای برای تمامی منطقه درحال شکل گیری‌ست. تحلیل عملیات "داعش" با کارشناسان سیاسی‌ منطقه است، من اما از منظر و روزنی دیگر تامل می‌کنم.

تاریخ قرن بیستم انباشته از منازعاتی است که "توتالیتاریسم" فصل مشترک غالب آن منازعات است. جهان به دو اردوی دمکراتیک و توتالیتر تقسیم می‌شد و دولت به مفهوم مدرن آن، ظرفی برای نمایش دو اردو بود. بگمانم امروز و دقیق‌تر از آغاز این هزاره، ما در آستانه تقسیم نویی ایستاده‌ایم که بر سر "حقوق ذاتی انسان" اتفاق افتاده است. جهان امروز بر سر دفاع از "حقوق ذاتی انسان" دوپاره شده است. یک سوی آن کسانی ایستاده‌اند که از حقوق ذاتی انسان فراتر از هر تعلقی دفاع می‌کنند و سوی دیگر کسانی‌اند که مطلق "ذات دینی" و "امرقدسی" را بالای هر پدیده انسانی می‌نشانند. امروز دیگر نمی‌توان چون کارل پوپر پای افلاطون، هگل و مارکس را به میان کشید و به بهانه نقد توتالیتاریسم سیاسی آنها را محاکمه کرد و یا در دفاعی اشپنگلری تمامیت تمدن غرب و لیبرالیسم آن را کوبید، میدان نزاع وسیع‌تر و دقیق‌تر و بر سر ذاتیات است. 

امروز نزاع یا بر سر دفاع از حقوق ذاتی انسان و یا تفسیر ارتدکسی و ذاتی از دین است. تفسیری که ذات دین را بی کم وکاست بر هر پدیده انسانی مقدم می‌شمارد و حاضرست فوج آدمیان را به قربانگاه آن تفسیر ببرد. "دولت" در مفهوم مدرن آن دیگر ظرف اردوگاه ذات‌گرایانِ دین‌باور نیست که محملی‌ست برنگ خلافت برای نمایش هوس‌های مقدس جماعتی که از انسان تصویری انتزاعی و مه‌آلود دارند. درین سوی همه کشورهای جهان که انسان و حقوق او را برتر از هر مصلحت مطلق دینی می‌نشانند جای دارند و در آن‌سوی هر گروه دیانت پیشه‌ بی‌دولت و با دولتی که برای پاس‌داشت مطلق قداست‌های دینی، انسان را به دهلیزهای تاریک قرون‌وسطی می‌کشاند و او را شادمانه سر می‌بُرند.

حقوق ذاتی انسان با هر "امر قدسی" بر سر قهر نیست و کدام دین است که از کرامت و حقوق انسان سخن نگوید و دفاع نکند. این تفسیرست که بر قامت امور قدسی جامه خشم یا مهر می‌کند. برین مبنا جهان امروز نه صحنه نزاع ادیان که عرصه جدال تفسیرهای رحمانی و یا تندروانه و مطلق از دین است و از همین روست که طایفه‌ای از متدینان، آماج خونریزی و سبعیت سلفیون و تکفیریان مذهبی است. 

امروز و با ظهور پدیده‌های جنایت‌پیشه‌ای چون "داعش" شایسته است جهان به هر ندای دینی انسان‌ستیزی حساسیت و واکنش نشان دهد و صف مدافعان حقوق ذاتی انسان از هر دین و قوم و ملیتی فشرده شود. درین میان فرقی میان تمایلات افراطی اسلامی، مسیحی و یهودی نیست و هرنوع تندروی آیینی می‌تواند کشت‌زار مناسبی برای "انسان‌ستیزی" و زهدان داعش و القاعده باشد. کشورهای اسلامی درین میانه با اردوگاه غرب خصومتی اصیل ندارند و می‌توانند صف واحدی تشکیل دهند مشروط به آنکه ریاکاری غرب در تخم‌ریزی جنبش سلفی در جهان و دفاع از زرادخانه‌های انسانی و مالی آنها متوقف شود. ازین منظر غرب خود پشتیبان اول جنبش لجام گسیخته فاشیستی با ماسک دین در منطقه خاورمیانه است. 

از دیگرسو، رشد جریان‌های سلفی و افراطی یکی از اولین میوه‌های دوری شهروندان از سیاست و بیگانگی آنان با وظایف مدنی است. هر دولتی که برای گسترش و تحکیم بلامنازع قدرت خود دیوار بی‌اعتمادی می‌افرازد و دست شهروندان را از حوزه‌های مدنی کوتاه می‌کند و انان را از مقام یک شهروند هوشمند کنشگر نقاد و مسئول به موجوداتی مطیع و مرید یا منفعل فرومی‌کاهد، میدان را برای شکارچیان مذهبی فاشیست می‌گشاید. 

امروز جهان با "فاشیسم مذهبی" روبروست که در فضای "جهل مقدس" و با ابزار رسانه‌ای تمدن جدید بدنبال بازتولید جامعه‌ای بدوی است. جامعه‌ای که گردن هزاران انسان را با شعارهای مقدس به تیغ تیز می‌سپارد و با سرهای آنان هلهله می‌کند و برای تمام دستاوردهای تمدن بشری پشیزی ارزش قایل نیست. ایران ما امروز درست در میانه آتش است و پیرامون مرزهای آن شعله‌های آتش سلفی روبه فزونی‌ست. امروز از همه‌جای جهان و از همین محلات مسکونی در اروپا جوانانی سرخورده، تحقیرشده و کینه توز برای بازتوانی "امپراتوری جهل مقدس" به منطقه می‌روند و نزاع شیعه و سنی تنها بهانه‌ای برای حاکمیت هوس‌های مقدس و کور است. گناه غرب در هویت‌جویی این دسته از مسلمانان کم نیست. توهم دست‌یابی به ارمان و عدالت اسلامی، آنان را به طعمه‌های ارزانی در نزاع خاورمیانه بدل کرده است. کارزاری انسانی درگرفته است که فراتر از عقده‌های تاریخی شیعه و سنی است ولی این دو طایفه بزرگ اسلامی اولین قربانیان این کارزارند. 


***

کوتاهترین راهِ بهشت، از القاعده تا بوکو حرام و داعش / حسن فرشتیان 

پیشگفتار:

سده بیستم میلادی، هنگامه احیای اندیشه‌های بازگشت به خویش و مقاومت در برابر استعمارگران بود. هنگامی که جهانِ محروم و ستمدیده به خود آمد یکی از دلایل عقب ماندگی آشکار خویش را زیاده خواهی‌های جهان غرب و تسلیم در برابر فرهنگ آن دانست. جهان ستمدیده به ایستادگی در برابر ستمگران و قدرتهای زیاده طلب پرداخت.

مسلمانان که از قربانیان اصلی این دوران بودند، نهضت بازگشت به خویش را آغاز کردند. شعار « الإسلام هو الحلّ» اندیشه غالب گردید. در برابر هژمونی غرب و بعدها در برابر انترناسیونالیسم کمونیستی، شعار «جهان وطنی اسلامی» مطرح گردید. اندیشه امت اسلامی، پا گرفت. در آغاز، این اندیشه چونان گامی مشترک برای یک همفکری و هم اندیشی عقیدتی طرح گردید، ولی اندک اندک به مثابه یک همسویی کاربُردی در عرصه سیاسی شکل گرفت.

«اسلامگرایی اولیه»، به «بنیادگرایی» تغییر شکل داد، و سرانجام در بستر «تکنولوژی» و فن آوری‌های مدرن (مثل اینترنت و فضای مجازی) «نئوبنیادگرایی» کاملا متفاوتی پرچمدار آن گردید.

 

بخش اول: اسلامگرایی در آغاز سده بیستم

در نیمه دوم سده بیستم، اسلامگرایی در پی ایجاد مدینه‌های فاضله خویش بود. این مدینه‌های فاضله بسان جزایری جدا از هم، سرزمین‌های مستقل خویش را هدف قرار داده بود. هرچند در ابتدا سخن از جهان اسلام بود ولی اندک اندک، این تلاش ها، گروههای طایفگی، ملی و یا عقیدتی خاصی را هدف گرفت. پس از آن، این تلاش‌ها برای ایجاد امت اسلامی نبود، بلکه مخاطب خویش را از میان هواداران ویژه‌ای انتخاب می کرد و راه حلی برای سعادت آنان ارائه می نمود.[۱]

در این برهه، اسلامگرایان کسانی بودند که از اسلام به عنوان یک راه حل استفاده می کردند، این نسل از اسلامگرایان دو تفاوت اساسی با پسینیان خویش داشتند. تفاوت اول، نگرش سرزمینی آنان بود، هرچند شعار امت اسلامی می دادند، اما برنامه و نگاه آنان در واقع به جغرافیای سیاسی ویژه خویش محدود می شد. مسلمانان شبه قاره هند در پی ایجاد «پاکستان» بودند، و مسلمانان ایران نیز در پی ایجاد حکومت اسلامی در این کشور بودند، اخوان المسلمین نیز در هر کشوری برنامه و سیاست ویژه‌ای بر مبنای صحنه سیاسی آن کشور داشت، شعار حمایت از جهان اسلامی و امت اسلامی، یا فقط در حدّ یک شعار جذاب و زیبا باقی ماند و یا حداکثر به معنای کمک به هم اندیشان بود. به عنوان نمونه، کمک به فلسطینیان به عنوان ژست زیبایی مطرح بود ولی جهان اسلام در واقع، فاقد برنامه و اقدام عملی برای کمک به فلسطین بود. اندیشه امت اسلامی نیز در حد یک تئوری باقی ماند.

تفاوت دوم، در کاربرد خشونت بود. خشونت گرایی از ویژگی‌های بارز اسلامگرایان اولیه نبود بلکه برعکس، غالبا خودِ آنان، قربانیان خشونت طرف مقابل بودند. استفاده از خشونت توسط اسلامگرایان اولیه یا در حد متعارف در صحنه‌های نبرد بود و یا حتی در برخی موارد حرکت آنان فاقد خشونت بود. انقلاب ۱۳۵۷ در ایران به عنوان یک حرکت خشونت گرا شناخته نمی شد بلکه شعارها و رفتارهای مداراگرایانه مردم مثل «ارتش برادر ماست»، ترویج فرهنگ رواداری «گُل در برابر گلوله» بود.

وجه اشتراک این اسلامگریی، با اسلامگرایی‌های پسینی (بنیادگرایان و سپس نئوبنیادگرایان)، توجه به اسلام به عنوان یک راه حل برای مشکلات جوامع مسلمان بود. در این نوشتار منظور از اسلامگرایی، نیز همین تعریف مبنایی هست، هر چند در تعاریف بعدی در مورد اسلامگرایی، چاشنی خشونت بارزه اصلی آن را تشکیل داد و بر این مبنا، اطلاق واژه «اسلامگرا» بر منادیان اولیه بازگشت به اسلام ناخوش آیند است و برداشت کنونی از اسلامگرایی مسیر کاملا متفاوتی را پیموده است.

 
بخش دوم: اینترنت و امت مجازی اسلامگرایان

سالهای پایانی هزاره دوم میلادی و گذربه هزاره سوم، با ایجاد و گسترش فراگیر شبکه مجازی جهانی «اینترنت» همزمان گردید. در این برهه، نخستین تلاش‌ها برای ایجاد امت جهانی اسلام در فضای مجازی انجام شد.

برخی از ویژه گی‌های امت مجازی اسلام:

 الف. مرزبندی‌های جدید در فضای مجازی، گامی بسوی «بی فرهنگی»:

هنگامی که تلاش شد تا در فضای مجازی «امت جهانی» تشکیل شود، مرزبندی‌های آن نیز در فضای مجازی شکل گرفت. شبکه‌های مختلف، هم اندیشان مختلف را در محورهای نقاط مشترکشان گردهم آورد. «خرده امت ها» نیز در درون این امت بزرگ مجازی، پا گرفت. بحث و گفتگوها، مجازی بود و اولین ارتباطات نیز از طریق اینترنت انجام شده و یارگیری و عضوگیری نیز در فضای مجازی و از طریق ارتباطات مجازی انجام می شد.[۲]

در این آرایش جدید، امت اسلامی به مرزهای «بی فرهنگی» نزدیک شد. منظور از بی‌فرهنگی، در این نوشتار، معنای منفی آن، نیست بلکه منظور، گرایش به سوی «اسلامِ تهی از فرهنگ جوامع اسلامی» است.

تا پیش از آن، هر یک از جوامع اسلامی حامل پیشینه فرهنگی خویش بودند و بخشی از تفاوت‌های مسلمانان یک منطقه با منطقه دیگر، ناشی از تفاوت‌های سنتی و فرهنگی آنان بود. اما با فراخوان امت جهانی اسلام در فضاهای انتزاعی و تصوری، اعضای امت ناچار بودند سلایق فرهنگی خویش را کنار گذاشته و در پروسه «بی فرهنگ» شدن گام بردارند. به عنوان نمونه، در زمینه حجاب اسلامی، قبلا زنان مسلمان کشورهای مختلف بر مبنای سلایق فرهنگی و سنتی خویش، نوع حجاب اسلامی خویش را انتخاب می کردند. حجاب ایرانی، عراقی، لبنانی، مغربی، آفریقایی و اروپایی کاملا متفاوت بود (چادر، عبا، روسری، مقنعه، برقع، پوشیه، مانتو و...). اما در فضای امت جهانی اسلام، حجاب اسلامگرایان به شکل ویژه‌ای به سمت یکنواخت سازی پیش می رفت. ریش مردان نیز همین حکایت را داشت. امت جهانی اسلام در پروسه بی‌فرهنگی، به سوی یکسان سازی و همانند سازی مجازی گام بر می داشت.
 

 ب. اینترنت و علامه‌های اینترنتی:

آموزش‌های امت اسلامی نیز در همان فضای مجازی انجام می شد، «فوروم ها» و سالن‌های گفتگو و تبادل نظر جایگزین و یا مکمل مساجد و مکتب خانه‌های سنتی شد. تا پیش از آن، گروههای وعظ و تبلیغی، مبلغان خویش را به سوی زمینه‌های مستعد یارگیری اعزام می کردند، این مبلغان از مناطق روستایی دور افتاده در جهان اسلام، تا حاشیه نشینان شهرهای بزرگ اروپایی، به وعظ و ارشاد می پرداختند. اما اینترنت این معلمان جدید را به درون خانه‌ها آورد و همگان بر طبق علایق و سلایق خویش از جریان رودخانه شبکه‌های مجازی سیراب می شدند و دیگران را سیراب می کردند.

حدود سه دهه پیش، هنگامی که طلاب حوزه‌های علمیه ایران، وارد مشاغل اجرایی شدند و یا به دلیل حضور در جبهه‌های جنگ تحمیلی از شرکت در درس‌های اساتید محروم شدند، جهت جبران آن، بنگاههای تشکیل شد که درس اساتید را ضبط می کرد و در اختیار داوطلبان قرار می داد. این دانش آموختگان که درس‌های حوزه را از شنیدن نوارهای کاست پیگیری می کردند مشهور شده بودند به «علامه نواری». در امت جهانی اسلام نیز ما شاهد نسلی از مدعیان اسلام شناسی هستیم که رفرانس‌های آنان، اینترنت هست این «علامه‌های اینترنتی» در هر زمینه‌ای خود را صاحب نظر دانسته و از مفتیان سنتی اسلامی بی‌نیاز می دانستند.

 
ج. اجتهاد فراگیر و همگانی:

در این مقطع، علوم اسلامی به گونه‌ای همگانی گردید و از انحصار مبلغان و مروجان رسمی و سنتی اسلامی خارج گردید. این پدیده از یکسو سبب گسترش اندیشه‌های اسلامی گردید ولی از سویی دیگر سبب کم عمق شدن و گاهی بی‌محتوا شدن این آموزش‌ها گردید. این عالمان جدید، برای کسب مشروعیت خویش، مشروعیت انحصاری عالمان و رفرانس‌های رسمی و سنتی اسلام را زیر سوال بردند. علوم اسلامی همگانی گردید و اجتهاد (در مفهوم عمومی آن در جهان اسلام) فراگیر شد.

 
د. سطحی شدن آموزش‌های اسلامی:

نتیجه طبیعی نکات بالا، سطحی شدن و بی‌ریشه شدن آموزش‌های اسلامی بود. در مناطق مختلفی از جهان اسلام، گروههایی از هم اندیشان مسلمان تشکیل شد، اساتیدی به جذب مشتاقان علم آموزی پرداختند، و علاقمندان بر محور مدعیانی گردهم آمدند.

 
ه. مفتیان، قطب‌ها و رهبران جهادی جدید در فضای مجازی:

حلقه‌های آموزش دانش‌های اسلامی در زمینه‌های مختلفی در فوروم‌های اجتماعی تشکیل شد. این گروهها هم در آموزش فقه و شریعت اسلامی فعال شدند و هم در علوم معنوی اسلام، قطب هایی مشتاقان عرفان و معنویت را جذب کردند. در اسلام سیاسی نیز همین حکایت تکرار شد، رهبران جهادی، مدعی پرچمداری و علمداری مبارزه بر علیه کفر شدند.

 
بخش سوم: ورود پر طمطراق اسلامگرایان به هزاره سوم میلادی (۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱)

اینترنت، امت مجازی را پشت اکران‌های رایانه‌ها بسیج کرده بود. اسلامگرایان با همان صفحه کلیدهای کامپیوتر خویش، علیه کفار مبارزه می کردند، امر به معروف می کردند، و کفار و بی‌دینان را لعن و ناسزا می گفتند.

«القاعده» تلاش کرد تا امت مجازی را با یک حرکت عینی و خارجی متحد و منسجم ساخته و به عمل وادارد. به پیروی از شبکه‌های مجازی، شبکه هایی حقیقی ایجاد کرد تا حرکتی واقعی انجام دهد. یازده سپتامبر بزرگترین و پر طمطراق‌ترین تلاش برای این خودنمایی بود.

اسلامگرایان، سمبل قدرت اقتصادی ابرقدرت جهانی را هدف گرفتند، برج‌های دوقلو به عنوان قلب اقتصاد کاپیتالیستی که تحت سلطه یهود و یا صهیونیست‌ها شناخته می شد هدف قرار گرفت. نفرت تاریخی امت مجازی اسلام، خود را بر برج‌های دوقلو فرود آورد.

برخی از ویژگی‌های این دوران عبارت بود از:
 

 الف. محوریت نفرت:

در این برهه، محور امت مجازی «نفرت نسبت به جهان غرب» بود. این محوریت نفرت، بسیار قوی تر از بازگشت به ارزشهای اسلامی بود. عاملان برخی از عملیات‌های انتحاری و انفجاری این دوران، عمل کنندگان به آموزش‌های اسلامی نبودند، آگاهی و شناخت آنان نسبت به ارزشهای اسلامی نیز بسیار ضعیف بود. برخی از این افراد در زندگی خصوصی خویش در غرب، کاملا به شیوه غربی زندگی می کردند، برخی دیگر نیز سوء پیشینه‌های متعددی از بزهکاری در پرونده خویش داشتند. نقطه اشتراک آنان «نفرت شدید به غرب» بود و همه مشکلات را از جهان غرب می پنداشتند.

پاردادوکس اینان، معجونی از شیفتگی و نفرت بود. کفش آدیداس به پا می کردند و لباس‌های مارک دار غربی پوشیده و در مک دونالد و کنتاکی، همبرگر سفارش داده و کوکاکولا می نوشیدند، اما لبریز از نفرت از غرب بودند. در یک کلام می توان مدعی شد که سراپا پُر از «نفرت و شیدایی نسبت به غرب» بودند. تلاش برای جایگزین کردن‌ها (مثلا مکه کولا در برابر کوکاکولا و پپسی کولا) جستجویی برای پاسخ به این پارادوکس‌ها بود.

 
ب. خشونت به خویش، و مفهوم جدیدی از «شهادت»:

در این مقطع، پدیده خشونت این گروه از اسلامگرایان، شکل جدید و متفاوتی به خویش گرفت. خشونت از خشونتِ به خویشتنِ خویش آغاز می شد. در جهاد کلاسیک اسلامگرایان پیشین، مجاهدین دشمن را می کشتند تا موانع را برداشته و به اهداف مقدس خویش برسند، شهادت افتخاری بود که ممکن بود در زمان جهاد، نصیب یک مجاهد و رزمنده بشود یا نشود (احدی الحُسنیین).

اما در خشونت‌های ۱۱ سپتامبری، جهادگر پیش از آنکه دشمن را نابود کند، ابتدا خویش را قطعه قطعه می کند سپس دیگران را. هنگامی که کمربند انفجاری را می کِشد، مطمئن است که خودش اولین قربانی است و در مرحله بعدی ممکن است دیگران را هم قربانی بکند یا نکند.

در این دوران، مفهوم جدیدی از شهادت رایج می شود که با مفاهیم پیش و پس از آن کاملا متفاوت است. شهادت نه چونان گذشته، یک افتخار احتمالی در مصاف با دشمن است و نه چونان مفهوم مرحله بعدی آن (مرحله ورود به فضای حقیقی) قربانی کردن خویش برای سعادت و رستگاری فردی امت و یا برای ایجاد مدینه فاضله است. در این دوران؛ هدف رزمنده، رستگاری امت نیست، چون خواسته و تقاضایی برای رستگاری امت ندارد، اما فرد (مجاهد) رستگار می شود.[۳]

نامزدهای این گونه عملیات‌ها کسانی هستند که شدیدا احساس ستمدیدگی می کنند. برخی از محرومترین اقشار جامعه هستند که فشار گرسنگی و قحطی را تحمل کرده و به امید سفره‌های رنگین بهشتی، دنیای فانی را داوطلبانه ترک می کنند (جهادگران در مناطق فقیر آسیایی و آفریقایی). برخی دیگر از آنان، تحصیل کردگان و ساکنین غرب هستند که علیرغم موفقیت‌های نسبی شغلی و اجتماعی در کشورهای میزبان غربی، خویش را با محیط پیرامون خویش غریبه و بیگانه احساس می کنند و عزم سفر به فضای شورانگیز بهشت دارند.

 
ج. نگرش به تمامیت غرب به عنوان «دشمن»:

دشمن، در این دوران، با دشمنان پیشین و پسین این دوران متفاوت است. در دوران جهاد کلاسیک، دشمنان، اشغالگرایان یک کشور مسلمان نشین هستند که برای بیرون راندن این استعمارگرایان، با آنان جنگ می شود و هنگامی که مانع راه مسلمانان می شوند، کشته می گردند، و یا حاکمان بی‌دین و دیکتاتوری هستند که بسان طاغوت، سدِّ راه سعادت مسلمانان تلقی می گردند. اما در مرحله بعد (ورود به سرزمین‌های حقیقی)، کشورهای خاص و عقاید خاص، «دشمن» محسوب می شوند.

ولی اسلامگرایان این برهه، کشتار کور انجام می دهند، و گروه ویژه‌ای را به عنوان هدف انتخاب نمی کنند بلکه کلیت جهان غرب را دشمن پنداشته و از کشتار آنان احساس پیروزی می کند.

 
د. فقدان برنامه برای ۱۲ سپتامبر ۲۰۰۱:

یازده سپتامبر ۲۰۰۱ اوج برنامه ریزی اسلامگرایان در این برهه بود. این حادثه با یک برنامه ریزی منسجم و قوی هماهنگ شده بود. اما اینان برای فردای یازده سپتامبر نه برنامه‌ای منسجم داشتند و نه خواسته‌ای دقیق. گروههای تروریستی، غالبا خواسته‌ای دارند، می جنگند، می کشند، گروگانگیری می کنند تا به خواسته‌های خویش برسند، و همزمان نیز با دشمن خویش، بده بستان دارند. اما بنیادگرایان اسلامی در این برهه، خواسته‌ای واقعی از دشمن خویش نداشتند، فقط می خواستند به وی ضربه بزنند، بدون اینکه هیچ برنامه‌ای برای آزاد کردن سرزمینی و یا برای ایجاد حکومتی در نقطه‌ای از جهان داشته باشند.

 
ه. پا در هوا بودن؛ نداشتن زمین برای استقرار و ثبات:

اینان در فضای مجازی سیر می کردند، بر روی کره زمین مکانی برای استقرار خویش نداشتند. اگر با برخی از اسلامگرایان (در آفریقا یا در افغانستان و پاکستان) پیوند می خوردند، بیش از آنکه در پی ایجاد تحولی در کشور میزبان باشند، خویش را میهمان دانسته و این کشورها را پناهگاهی می دیدند که ظرفیت داشت ستاد عملیات آنان باشد. این مهاجران خانه به دوش، دل به سرزمین ویژه‌ای نبسته بودند فقط پیمان همکاری با برخی مناطق بسته بودند، گویا در پیمانی نانوشته با کشور میزبان، حرمت میزبان را نگاه می داشتند و در آن کشور عملیاتی انجام نمی دادند (آفریقا و پاکستان) و یا اگر در آن کشور فعال می شدند این فعالبت در راستای کمک به تقویت میزبانان خویش بود (در افغانستان در دوران حکومت طالبان).

در این دوران، برخی از پژوهشگران بدین نتیجه رسیده بودند که «نئوبنیادگرایی به عنوان کارگزارا بی‌فرهنگ کردن به یک جامعه انتزاعی و تصوری فراتر از همه تفاوت‌های قبیله ای، فرهنگی، زبانی می اندیشد. دیگر دلیلی برای وابسته بودن به سرزمین خاص و ایجاد مدینه فاضله و اتوپبایی در نقطه‌ای خاص از جهان وجود ندارد».[۴]

 

و. مخاطب، امت جهانی بود نه مسلمانان یک منطقه:

در این برهه، اسلامگرایان بسان یک «امت جهان وطنی» عمل می کردند. نگرشی جهانی داشتند و در پی آزادسازی کشور و سرزمین ویژه‌ای نبودند و مخاطبانشان نیز یک گروه مسلمان در یک کشور یا منطقه ویژه‌ای نبود بلکه تمامیت جهان اسلام را مخاطب خویش تلقی می کردند و با آنان سخن می گفتند.

 

ز. آموزش‌های مجازی نظامی در کنار آموزش‌های عقیدتی و سیاسی:

آموزش‌های این امت و عالمان و مدرسان آن همگی مجازی و در دانشگاه و آموزشگاه مجازی بودند. این آموزش‌های مجازی از آموزش احکام عبادی و شرعی اسلام تا آموزش فنون نظامی، ساختن بمب و عملیات انتحاری را شامل می شد. هر کسی حرفه‌ای می دانست که به این امت کمک می کرد کلاس درسی در فضای مجازی جهانی باز می کرد و شیفتگان نیز در این آموزشگاه‌های مجازی، فقط آنچه را تمایل داشتند گلچین کرده و می آموختند. برخی از جهادی‌های انتحاری چیزی از احکام شرعی و عبادی نمی دانستند، فقط فنون نظامی را می آموختند و به کار می گرفتند.

 
ح. فقدان خواسته و مطالبه واقعی:

در این برهه نیز امت جهانی اسلام، هنوز خواسته و مطالبه‌ای واقعی نداشت، لذا این برهه را می توان، زمان اعلان موجودیت دانست. کنش‌ها برای این بود که اعلان موجودیت کنند.

 
بخش چهارم: گذر اسلامگرایان از فضای مجازی به سرزمین‌های حقیقی

یک دهه پس از ورود به هزاره سوم، دوران جدیدی برای اسلامگرایان آغاز شد. اسلامگرایان، به بازخوانی اندیشه‌ها و به ارزیابی عملکردهای خویش پرداخته و پس از بازسازی هویتی خویش، بسان «نئوبنیادگرایان» وارد عرصه شدند. نیروهای هوادارشان در فضای مجازی فربه شده بودند، دیگر نمی شد این نیروهای فربه شده را در فضاهای تنگ مجازی مشغول نگاه داشت. اینان نیاز به ورود به سرزمین‌های واقعی داشتند. بسان فضانوردانی می ماندند که مدتی بایستی در شرایط زیستی مشابه سازی شده زندگی کنند و سپس وارد محیط زیستی واقعی شوند.

(مشابه همین حکایت برای طالبان نیز پدید آمد. مهاجران افغانی که به پاکستان[۵] می رفتند غالبا به کارگری می پرداختند، برای تحصیل، با توجه به مشکلات ورود به دانشگاه، ساده‌ترین راه، تحصیل در حوزه‌های دینی بود، این حوزه‌ها هم رایگان بودند و هم این آموزش‌ها به طلاب، اعتبار اجتماعی می داد. ولی اینان نیاز به بازار کار داشتند. طالبان سنی تحصیل کرده در پاکستان، برای اولین بار تلاش کردند تا آنچه را خوانده بودند در عمل اجرا کنند و اقدام به تشکیل حکومتی بر مبنای آموخته‌های خویش کردند تا شریعتی را که آموخته بودند کاربردی کنند. اما هدف آنان در چارچوب منطقه سرزمینی خویش در افغانستان و بخشی از مناطق مرزی پاکستان، تعریف می شد، نه در سطح امت جهانی اسلام).
 

برخی ویژه گی‌های نئوبنیادگرایان جدید اسلامی:

 
الف. بازگشت به تئوری سرزمین اسلام:

یک دهه پیش، در آغاز هزاره سوم، گمان می شد که دوران، وابستگی اسلام گرایان به سرزمین ویژه و خاص و ایجاد مدینه فاضله و اتوپیایی در نقطه‌ای خاص از جهان، به پایان رسیده است. اما حوادث سالهای اخیر، نشان از بازگشت اسلامگرایان به ایده ایجاد مدینه فاضله در سرزمین‌های ویژه است.

دهه دوم هزاره سوم میلادی دوران گذر نئوبنیادگرایان اسلامگرا از فضای مجازی به سرزمین‌های حقیقی بود. این فضانوردان جهان مجازی به دنبال فضاهای «خالی» می گشتند. قدرت، خلا را تحمل نمی کند. مناطقی از جهان اسلام و یا همسایگان آن که با خلا قدرت مواجه بود، اهداف و «سیبل»‌های مناسبی برای فرود این فضانوردان بود.

خلا قدرت و نبرد قدرت در آفریقا، «بوکو حرام» (جماعة اهل السنة للدعوة والجهاد) را در نیجریه فرود آورد. در خاورمیانه، منطقه شامات، سوریه و عراق (که یادآور نوستالژی دوران پرشکوهی از میراث خلافت اسلامی بود) نیز میزبان اجباری میهمانان ناخوانده‌ای چون «داعش» (الدولة الإسلامية في العراق والشام) شد. از این پس، نئوبنیادگرایان می توانستند پایگاههایی حقیقی داشته باشند تا سربازان اسلامگرای فضاهای مجازی را به آنجا دعوت کنند.

 

ب. خواسته‌های مشخص و تلاش برای ایجاد مدینه فاضله:

چنانچه دیدیم بنیادگرایان پیشین، خواسته‌ای مشخص و حقیقی نداشتند و در پی ایجاد مدینه فاضله و اتوپیایی در جایی نبودند. اما در گذر نئوبنیادگرایان اسلامگرا از فضای مجازی به سرزمین‌های حقیقی، اینان، خواسته هایی واقعی مطرح کردند.

در آفریقا، در پی اجرای احکام شریعت اسلام در شمال نیجریه، «بوکو حرام» تلاش می کند تا شریعت اسلامی را در تمامی این کشور حاکم کند. در منطقه شامات خاورمیانه (سوریه و عراق)، جبهه‌ای از اسلامگرایان از «داعش» تا دیگران در پی برقراری خلافت اسلامی و احیای این میراث پیشینیان هستند.

در تداخل مرزهای جهان مجازی و جهان حقیقی، در بسیاری از موارد هنگامی که دوستان مجازی همگرا در صفحات فیس بوکی و یا فروم‌های اجتماعی، فربه می شوند تلاش می کنند تا با کنش (اکشن) حقیقی از دنیای مجازی به دنیای حقیقی پا بگذارند تا در نتیجه یاران مجازی به یاران حقیقی تبدیل شوند. در برخی از این گروهها، دوستان مجازی همان بازی‌های مجازی را (مثل پوکر بازی و آب پاشی) را در فراخوانی همگانی، تبدیل به بازی‌های حقیقی می کنند. اسلامگرایان نیز بایستی آموزش‌های مجازی خویش را در جهان حقیقی پیاده می کردند. توصیه و دستور به رعایت شریعت به دوستان مجازی بایستی به اجرای شریعت اسلامی بر جایی در کره خاکی منجر می شد.

 

ج. نبرد با «دشمنان» کلاسیک در صف بندی‌های سیاسی نظامی:

در ابتدای هزاره سوم، دشمن انتزاعی و تصوری بود. تعریف دشمن متناسب با فضاهای مجازی، تصویری واضح و عینی نداشت، هر چه غیر خودی بود دشمن تلقی می شد و جهان غرب و سمبل‌های آن، روشن‌ترین تصویر از این دشمن فرضی بود.

اما در دوران جدید، «دشمن» نیز تعریف جدیدی پیدا می کند و به تعریف کلاسیک سیاسی از دشمن نزدیک می شود. در صف بندی‌های سیاسی، اتحادها و دشمنی‌های حقیقی در نبردهای سرزمینی شکل می گیرد. مصالح جهادگرایان و منافع آنان موجب مرزبندی آنان در جبهه‌های نبرد می شود. «بوکوحرام» در مرزبندی‌های قبیلگی، چاشنی دین را ضمیمه می کند تا صف بندی‌های طایفگی دیروز به نبردهای آزادیبخش موعود نزدیک شود. بنیادگرایان «داعش» در مرزبندی‌های نظامی سوریه و در مرزبندی‌های سیاسی داخل عراق، دوست و دشمن خویش را تعریف می کند، و با آنان پیمان همکاری می بندند و یا به نبرد با آنان اقدام می کند. اینجاست که همکاری بعثی‌های پیشین با مدعیان اسلامگرایی کنونی (داعش) در مصاف با دشمن مشترک (حاکمیت کنونی عراق و شیعیان)، معنا پیدا می کند.

 

د. گذر از خشونتِ به خویش، به خشونتِ بی‌رحمانه به دشمن:

در جهان مجازی، بخش زیادی از بازی‌های جذاب اینترنتی، با خشونتی شدید همراه است. در این بازی‌های انتزاعی، آن بازیگری که سریعتر و بیشتر، «بدها» را می کُشد بیشتر امتیاز می گیرد.

هنگامی که مسافران جهان مجازی به جهان واقعی آمدند همان بازی‌های خشونت آمیز را همراه خویش آوردند. تمایز دادن و تفاوت قائل شدن میان دنیای مجازی و حقیقی برای برخی از نابالغان، موجب اختلال هویت و دوشخصیتی شدن و خشونت گرایی آنان می شود.

اسلامگرایان که در آموزشگاه مجازی امت جهانی اسلام آموزش هایی ناکافی و ناصحیح دیده بودند، با خشونتی باورنکردنی به کشتار «بدها» پرداختند. «بدها» در نظر اینان رقیبانی بود که در برابرشان قرار داشت. در آفریقا «بدها» سفید‌ها و مسیحیان و کفار بودند، و در مناطق اسلامی «بدها» حاکمان منطقه و شیعیان بودند.

فضای مجازی از جنبه دیگری نیز به بازتولید این چرخه خشونت کمک کرد. تکنولوژی مدرن کمک کرد تا اینان، قهرمان پنداری‌ها (رفتارهای بی‌رحمانه و خشونتگرایانه) خویش را در معرض دید دیگران قرار بدهند. پخش و نشر این قساوت ها، خشونت را عادی جلوه داد. نمایش سرهای بریده دشمنان، بخشی از این بازی بی‌رحمانه بود. (برخی از سربازان امریکایی نیز در عراق، رفتار خشن و غیر انسانی خویش را با افتخار ثبت و ضبط کرده و در فضاهای مجازی منتشر می کردند). شدت خشونت عریان و نمایش آن، در تاریخ مدون جنگ‌ها نیز بی‌سابقه بود. علیرغم حجم خرابی‌ها و کشتارهای اتفاق افتاده در جنگ جهانی اول و دوم، حتی در آن جنگ‌ها نیز، جهان شاهد خشونت هایی چنین عریان نبود.

 

چکیده و نتیجه:

ویژگی بارز اسلامگرایان سده بیستم میلادی، دردمندی و آرزومندی برای سعادت امت اسلامی بود. آنان بر این باور بودند که برای سعادت دنیوی نیز، مسلمانان چاره‌ای جز بازگشت به اسلام پبشینیان (سلف) ندارند. لذا پیش قراولان آنان، اهل اندیشه بودند و سلاح اصلی آنان قلم بود و آموزش و اندیشیدن.

اما اسلامگرایان جدید (نئوبنیادگرایان)، دانش آموختگان حوزه علمیه اینترنت هستند، بیش از آنکه بیندیشند لبریز از کینه و نفرت و شیدایی هستند.

تحقیرهای تحمیل شده همچون دُملی چرکین، جهان اسلام را رنج می دهد. خشونت غربیان (در نمونه مشابه معاصر، رفتار سربازان امریکا در عراق هر چند به صورت سازماندهی شده و سیستماتیک نبود بلکه رفتاری ایزوله و فردی بود) مدل خشونت‌های جدید با قربانیان و با جنازه‌های آنان می شود. در مناطق اسلامی نیز، برخی رفتارهای شیعیان (از رفتار سیاسی حکومت شیعیان عراق تا سنّی ستیزی‌های رایج) این چرخه خشونت را تشدید می کند.

«نا آگاهی» نئوبنیادگرایان کنونی، سبب شده است تا تحقیرهای تحمیل شده را با خشونتی بی‌رحمانه پاسخ بگویند. بی‌مناسبت نیست که «بوکو حرام» کتاب و مدارس جدید را تحریم کرده و دختران دانش آموز را به گروگان می گیرد. «آگاهی» پاشنه آشیل است، البته بردباری و حوصله لازم دارد، ولی نئوبنیادگرایان اسلامگرا همچون همه چیز قرن بیست و یکم پرشتاب هستند و پرعجله و کم حوصله، راههای صد ساله را می خواهند یک شبه طی کنند. برای به بهشت رفتن و به بهشت بردن نیز راه میان بُر جستجو می کنند. «و تنها دست آورد کشتار، نان پاره ی بی‌قاتق سفره ی بی‌برکت ما بود».

«نماز گزاردم و قتل عام شدم

که رافضی‌ام دانستند

نماز گزاردم و قتل عام شدم

که قِرمطی‌ام دانستند.

آن گاه قرار نهادند که ما و برادرانمان یکدیگر را بکشیم و

این

کوتاه‌ترین طریقِ وصولِ به بهشت بود![۶]».

 

پانوشت ها:

---------------------------------
[۱] در جهان اسلام، شخصیت هایی چون سید جمال الدین اسدآبادی و علامه محمد اقبال، و در جهان تشیع شخصیت هایی مثل دکتر علی شریعتی و آیت الله سید روح الله خمینی هر کدام به شکلی منادی بازگشت به اسلام و ارزشهای اسلامی شدند، اما تفاوت‌های آن اسلامگرایی با اسلامگرایی‌های پسینی، همچنانکه در متن توضیح داده شده، کاملا روشن است و شباهت فقط در شعار بازگشت به اسلام است.

[۲] ر.ک. اولیویه روآ، Olivier Roy، اسلام جهانی شده، ترجمه حسن فرشتیان، 1367، بوستان کتاب، قم، ص 179 و بعد.

[۳] برای واکاوی مفاهیم گوناگون مرگ و شهادت و «فردگرایی در مرگ» در اندیشه اسلامگرایان و بنیاد گرایان، ر. ک. فرهاد خسرو خاور L’Islamisme et la mort : le martyre révolutionnaire en Iran, L’Harmattan, Paris, 1995, ، همچنین ر.ک. Les Nouveaux Martyrs d’Allah, Flammarion, Paris, 2002.

[۴] اولیویه روآ، Olivier Roy، همان، ص 167.

[۵] مهاجران افغانی که به ایران می آمدند، و به ویژه آنانی که برای تحصیل وارد حوزه‌های علمیه ایران شدند، اکثرا از شیعیان بودند. این شیعیان تحت تاثیر انقلاب ایران، همپای این انقلاب رشد کردند و وقتی به کشور خویش بازگشتند تجربه حکومت اسلامی در ایران را نیزبا خود داشتند. در این تجربه، حکومت اسلامی، هرچند از جهت تئوری طرفدار اجرای شریعت و مجازات‌های اسلامی بود، ولی در عمل، مماشات می کرد و مصالح کشور را بر اجرای بی‌چون و چرای شریعت ترجیح می داد. لذا طلاب افغانی شیعه، چونان طالبان (گروهی از طلاب سنی دانش آموخته در پاکستان)، منادی افراطگرایانه اجرای شریعت نشدند. تفاوت دیگر میان طلاب شیعه و سنی، نقش مرجعیت سنتی در حوزه‌های شیعه بود، که محوریت این مرجعیت سنتی، سبب می شد تا نگرش‌های افراطی و تندرو در تشیع، در حاشیه باقی بمانند و به عنوان جریان اصلی تفکر اسلامی شیعی به رسمیت شناخته نشوند.

[۶] احمد شاملو «جخ امروزاز مادر نزاده‌ام». 

***
 

 

 

به گزارش ایلنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، یک منبع آگاه گفت که حدود ۶۳ زن و دختر که توسط شبه‌نظامیان افراطی بوکوحرام ربوده شده بودند، موفق به فرار شده و به محل زندگی خود بازگشته‌اند.

 

این گروه هنگامی که شبه‌نظامیان بوکوحرام برای جنگ از محل نگهداری آن‌ها خارج شده بودند، موفق به فرار شدند.

 

یک منبع عالی امنیتی نیجریه که خواست نامش فاش نشود، خبر فرار این زنان و دختران را تایید کرده است. 

 

حسین رفیعی استاد بازنشسته دانشگاه تهران و عضو شورای فعالان ملی مذهبی است که روز دوشنبه منزل وی در تهران و دماوند با هجوم ماموران امنیتی مواجه شد. وسایل شخصی این استاد دانشگاه از سوی این ماموران ضبط شد.

 

متن نامه اعتراضی همسر دکتر رفیعی به رییس جمهور که در اختیار جرس قرار گرفته، به شرح زیر است:

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای دکتر روحانی

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام

چهل سال پیش ، زمانی که در اوج جوانی از آرمان ها و آرزوهای شخصی ام گذشتم و قدم در راه مبارزه علیه ظلم و جور گذاشتم، هرگز چنین آینده ای را برای انقلابی که حق خود و همرزمانم می دانم تصور نمی کردم. انقلابی که قرار بود آزادی، امنیت و برابری را برای ملت به ارمغان بیاورد، از انقلابیون واقعی ربوده شد و به نام عده ای خاص ضبط گردید. همان ها که تا به امروز به نام دفاع از انقلاب از هیچگونه اقدام غیر انسانی و غیر اخلاقی شرم نداشته و ندارند.

هفته گذشته ماموران وزارتخانه تحت امر شما منازل من در دماوند و تهران را مورد هجوم و غارت قرار دادند. من به علت ناراحتی قلبی و دوری از آلودگی هوای تهران مدت هاست که در دماوند ساکن شده ام و در واقع آنجا آسایشگاه من در اواخر دهه ششم زندگی ام است که در روز دوشنبه ۹ تیر ماه ۱۳۹۳ به جولانگاه ده نفر از ماموران وزارت اطلاعات مبدل شد.

این ماموران چگونه و با اجازه چه کسی وارد مجتمع مسکونی شده و خود را به پشت در آپارتمان رساندند بر من مشخص نیست چون زنگی به صدا در نیامد. زمانی که در آپارتمان را همسرم (حسین رفیعی) به تصور حضور یکی از همسایگان باز نمود ماموران قصد یورش به داخل داشتند که با مقاومت او در دیدن حکم روبرو شدند و همچنین فریاد های من مبنی بر اجازه پوشیدن لباس مناسب. سوال من این است که آیا امکان زنگ زدن در ورودی و معرفی خود و برخورد محترمانه با رعایت حقوق شهروندی و جود نداشت که آنطور وحشیانه به درآپارتمان یورش آوردند و پای خود را لای در گذاشتند تا مبادا در بسته شود و ما مدارک و اسناد محرمانه “سیا” را نابود کنیم؟! آیا برای یک آپارتمان ۷۹ متری به راستی احتیاج به ده نفر مامور بود که آنچنان ترس و دلهره برای همسایگان من در آنجا ایجاد کنند؟ آقایان به گمان آنکه یک خانه تیمی یافته اند همه جا را شخم می زدند تا مبادا “محموله های اسلحه ” و “بمب های دست ساز” از قلم نیفتند. طرز بازرسی ها و ضبط مدارک آنچنان ناشیانه و ناپخته بود که اگر حتی چند فیلم غربی پلیسی تماشا می کردند بهتر از این عمل می نمودند. هرچند حکم به نام همسر من بود اما تمامی یادداشت ها و دفاتر شخصی من را نیز ضبط نمودند و زمانی که با مقاومت من در دادن لپ تاپ شخصی ام روبرو شدند با دروغ و به بهانه اینکه محتوای آن را همانجا جلوی من کنترل می کنند آن را از من گرفتند و به ناگهان یکی از ماموران آن را از جلوی میز من قاپید و پا به فرار گذاشت. نام دیگری جز دزدی و غارت نمی توانم بر این عمل بگذارم.

ماجرا به همین جا ختم نشد. همسرم را به تهران بردند و منزل مسکونی ما در تهران را هم به همین شیوه مورد هجوم و غارتگری قرار دادند. در آنجا نیز دخترم از دادن لپ تاپ شخصی اش امتناع کرد و بعد از ۴۵ دقیقه گفتگو و بیشتر تهدید به او حمله ور شدند و با ضرب و شتم و به زور لپ تاپ را از دستش ربودند و فرار کردند. در حالیکه می گفتند بروید خدا را شکر کنید که رافت اسلامی شامل حال شما شده است !

جناب آقای روحانی

این آقایان از کدام اسلام حرف می زنند که من آن را نمی شناسم؟ سال ۵۳ در جریان تغییر ایدئولوژیک سازمان مجاهدین خلق در بغداد بودم . زمانی که نیروها یکی یکی از اسلام روی بر می گرداندند این من بودم که یک تنه جلوی یک سازمان به آن قدرتمندی ایستادم و دین خود را حفظ کردم که برای نسل بعد سرزمینم اسلام ناب به ارمغان بیاورم. حال این مامورهای بی تجربه و ناپخته جوانی که به زور به سی سال می رسند می خواهند به من درس اسلام بدهند؟!

کجای اسلام گفته شده است که به خانه دیگران بدون اجازه هجوم برید و وسایل خصوصی آنها را تجسس کنید؟ این چه اسلامی است که آسایش را از روزه دار در ماه رمضان سلب می کند؟ کجای اسلام آمده است که وسایل افراد را بدون رضایت آنها و بی دلیل ضبط کنید؟ اینان چه مسلمانانی هستند که وحشیانه به یک دختر حمله می کنند، روسری از سرش می کشند و لباسش را پاره می کنند؟! خلخال پای یک زن یهود آه از نهاد امیر المومنین در می آورد ، حال این مدعیان ولایت از دست و پای کبود و زخمی دختر من شاد می شوند و با خنده از رافت اسلامی سخن می گویند؟! اینان چه مامورانی هستند در یک دولت اسلامی که به خانه زن مسلمانی یورش می برند و حتی فرصت بر سر کردن روسری و پوشیدن مانتو را به او نمی دهند؟

رئیس جمهور محترم

وزراتخانه ای که وظیفه تامین امنیت جامعه را بر عهده دارد بلای جان انسان های پاک و دلسوز این سرزمین شده است. مگر شما نیامدید که با دروغ و دروغگویی مبارزه کنید؟ این چه دروغگویان و متوحشینی هستند که در آن وزارت خانه تربیت شده اند. مدام قسم خدا می خوردند که ۴۸ ساعته تمام وسایل شخصی من و دخترم را باز پس می دهند، هر چند که به این قسم های دروغ آشنایی کافی دارم اما اکنون یک هفته است که از اموال دزدیده شده ما هیچ خبری نیست. دزدانی که شبانه و در سکوت از دیوار خانه های مردم بالا می روند شرف دارند به این دزدانی که در روز روشن و با نام مامور دولت از هیچگونه هتک حرمتی ابایی ندارند. این چه وزارتخانه ای است که نمی داند به کجا و به خانه چه کسانی حمله کرده است؟ مگر ما که هستیم که اینگونه به خانه مان شبیخون می زنند؟ سوابق مبارزاتی ما قبل از انقلاب بر همگان روشن است و پس از آن نیز بیش از سه دهه است که من به مددکاری اجتماعی و همسرم به استادی دانشگاه مشغول بوده ایم. سخت است باور آنکه وزارت اطلاعات در طی این سال های طولانی هنوز سوابق و منش روشن ما را نشناخته باشد.

جناب آقای روحانی

من این اقدام وحشیانه و به دور از شان انسانی را تنها اقدامی در جهت آزار و سلب آسایش از نیروهای دلسوزی می دانم که برای منافع و مصالح ملی سال هاست که سکوت می کنند و از خواسته های به حقشان کوتاه می آیند. تمامی وقایع روی داده شده از ساعت ۳ بعد ازظهر در دماوند تا ۸ شب در تهران به طور کامل در دوربین فیلم برداری که به همراه ماموران بود ضبط و ثبت شده است که قابل بازرسی است. اعمال مجرمانه ای روی داده است که اگر قانون و حقی باشد ، قابل پیگیری است.

من چریک پیری هستم که نه امید به زندگی دارم و نه دیگر امید به اصلاح این جامعه اما همچنان سکوت را در برابر ناحقی و ظلم را جایز نمی دانم. لذا فریاد برمی آورم و از خداوند متعال داد خواهی می کنم.

و من الله توفیق – درخشنده تیموریان